Edmundo

No właśnie, przez "szereg długich lat" myślałem że oddziały zwarte MO czyli ZOMO użytkowały tylko BRDM (czyli wozy pierwszej wersji, niekiedy błędnie zwane BRDM-1, przekazane przez wojsko w połowie lat 70-tych) oraz BTR-152 (kilka z WP puls kilka w "darze" od VoPo DDR), potem doszło kilkanaście BTR-60PB w "darze" od tych zza Buga oraz po 1981 r. kilka (coś mi się kołacze że około 20) SKOT-ów w wersji bazowej oraz w wersji SKOT-2, "wypożyczonych" od WP. Ten SKOT na zdjęciu powyżej to któraś z wersji dowodzenia, nigdy nie użytkowana przez MO, a malowanie to też radosna twórczość. Wszystkie wozy ZOMO w tym wozy bojowe były malowane na kolor "ogólnowojskowy" czyli khaki, owszem mogła być rotacja sprzętu z innych jednostek MO, więc mogły być także wozy w kolorze "ogólnomilicyjnym" a więc niebieskim bądź białym ale nie dotyczyło to wozów bojowych, które to zasadniczo powinny mieć napis "Milicja" ale to też nie było regułą. Ptasznik, zwróć uwagę na ten niby numer taktyczny czyli 19-81, kojarzysz z czymś te cyfry ?

A jeszcze w kwestii podległości rodzajów sił zbrojnych, to pod jaki resort podlegał w latach 1924-1939 Korpus Ochrony Pogranicza będący jak najbardziej częścią WP lub jak kto woli Sił Zbrojnych RP.

Tak samo jak WOP a po "rozwiązaniu" KBW, powstałe między innymi w jego następstwie NJW MSW. Podległość pod MBP a następnie MSW wcale nie zmienia faktu iż była to integralna cześć WP, lub jak kto woli Sil Zbrojnych PRL. Dennis, to jest błędny tok rozumowania. Owszem podporządkowanie pod MBP (1945-1954), KdsBP (1954-1956) a następnie MSW (1956-1965) wiązało się z zadaniami tejże formacji w czasie pokoju, czas "W" to inna bajka, a co próbowano zrobić z KBW począwszy od 1959 r. i dlaczego tę formację pozostawiono w strukturach MSW, to jest temat na oddzielną dyskusję. Powtarzam jeszcze raz, KBW było integralną i nierozerwalną częścią WP (Sił Zbrojnych PRL), tak jak ich następca czyli Wojska Obrony Wewnętrznej, te podlegające już MON, zresztą tak jak WOP w latach 1965-1971, a jakie były w tychże latach koncepcje ochrony granic, to też temat na oddzielną dyskusję. P.S. Tak trochę żartem ale wyobraź sobie rozmowę trzech szeregowców, powiedzmy że w 1956 r. - Gdzie służysz ? - Ja w WOP, a ty gdzie ? - A ja to w KBW - A ty młody gdzie ? - Ja to w Wojsku Polskim Mogło tak być, mogło, ale czy musiało, to jest dobre pytanie. Wszyscy służyli w Wojsku Polskim. I nie mieszajmy "pokojowej" podległości pod dwa "siłowe" resorty a całkowicie z boku pozostawmy milicję, gdzie możliwość "odbycia" zasadniczej służby wojskowej w szeregach ZOMO to dopiero od przełomu lat 60-70-tych. Pozdro

Szansa jedna na milion, z braku deficytowych profesjonalnych kaset video na których rejestrowano częściowo programy telewizyjne, po emisji szło to do powtórnego wykorzystania czyli kasacja i ponowna rejestracja nowego materiału. No chyba że ówczesny szczęśliwy posiadacz "videa" (w 1986 r. takowego cuda jeszcze nie posiadałem) zarejestrował z przyczyn osobistych tenże program. A co do "videa" to jednym z pierwszych "filmów" które dane było mi ujrzeć na tymże "cudzie techniki" to "Brygada Lalki", niedawno próbowałem obejrzeć ten film emitowany na jednym z kanałów telewizyjnych, ale k...a, tego obejrzeć się nie da .

A co tegoż zdania z Wiki to przecież KBW było "integralną i nierozerwalną" częścią WP na równi jak podlegające temu samemu resortowi WOP. To samo dotyczy późniejszych NJW MSW. Bardziej na miejscu byłoby "W 1966 r. Wojska Pancerne i Zmechanizowane ponownie przejęły... itd.

Książeczka kupiona, w cenie paczki fajek plus browar (wraz z przesyłką), miejsce na półce już wygospodarowane Ze staroci to jeszcze znalazłem info o ponoć bardo dobrej pozycji czyli A. Antonow, B. Artamonow, B. Korabkow, R. Magidowicz "Czołg", wyd. MON 1957 r., pierwotnie wydana w ówczesnym ZSRR w 1954 r. To musi być jakiś "biały kruk" albowiem poza jedną wzmianką nic w necie na ten temat. Ptasznik, znasz takową książkę ?

Tak, produkcja własna TV aczkolwiek zapewne korzystali także z materiałów WF "Czołówka", przecież to wszystko było ze sobą powiązane. Dodać do tego trzeba materiały produkowane przez WAF czyli Wojskową Agencję Fotograficzną oraz pamiętajmy o Polskim Radiu, tam także były emitowane "w eter" programy wojskowe. Ale co do wojskowych programów telewizyjnych, to było ich więcej czyli: - "Poligon"- magazyn aktualności miesiąca - "Radar"- przegląd aktualności wojskowych - "Drużyna"- sprawy żołnierzy zsw (tego programu w ogólne nie kojarzę) - "Azymut"- magazyn skierowany do młodzieży - "Militaria-Obronność-Nowoczesność"- uzbrojenie i wyposażenie - "Bitwy-Kampanie-Dowódcy"- historia wojskowości A nad wszystkim czuwała początkowo Redakcja Programów Wojskowych (z etatem 7 oficerów i podoficer) usytuowana w strukturze Naczelnej Redakcji Publicystki i Reportażu. Pamiętam także jakieś krótkie programy o obronie cywilnej czy też powszechnej samoobronie ale to było emitowane chyba w ramach "bloku szkoleniowego" czyli tego czegoś co zawsze "leciało w telewizorze" w godzinach rannych.

No to mus nabyć, miejsce na pólkach jeszcze wygospodaruję.

Nie podpada. Bateria dowodzenia szefa artylerii podlegała szefowi (dowódcy) WRiA dywizji, tak samo jak kompania dowodzenia szefa OPL podlegała szefowi OPL dywizji. Ale w sumie te MTLB R-137T mogły być w tychże pododdziałach dowodzenia. Kurcze, nie wiem, nie za bardzo się to wszystko spina z tymi wozami. Ale ciekawsze jest to, kiedy je wycofano ? Był "Poligon" i "Radar", ten pierwszy emitowany w godzinach rannych o ile dobrze pamiętam w niedzielę lub w sobotę na "dwójce". "Radar" albo naprzemiennie z "Poligonem" albo w środku tygodnia, nie pamiętam, a nad wszystkim czuwała Naczelna Redakcja Programów Wojskowych TV, tylko że tam nie za bardzo były produkcje Wytwórni Filmowej "Czołówka". W tychże programach TV były reportaże z "życia wojska" itd. a "Czołówka" realizowała dokumenty (obecnie w skrótach emitowane na TVP Historia, bodajże w serii "Z Archiwum Czołówki") oraz filmy szkoleniowe "do użytku wewnętrznego" zapewne z różnymi klauzulami dostępu.

Też mi to na atrapę wygląda, może "enerdowcy" istotnie pokombinowali z podwoziem od BTR-60, bo tam zdaje się że widać cztery osie.

Troszkę tam napisałem, dwa przydługie posty, zasadniczo to o KBW a mniej o TOSU-76, ale zawsze to jakiś przyczynek do tematu. ptasznik, czy posiadasz niepozorną książeczkę wydaną w 1969 r. p.t. "Współczesne transportery opancerzone" Stanisława Brudnego, współautora późniejszych "Współczesnych pojazdów terenowych". Nie znam jej zawartości, warto to nabyć ?

Było w tym temacie i o książkach, no to dodam jeszcze dwie warte przygarnięcia nieco leciwe pozycje czyli Zygmunt Pankowski "Uzbrojenie wozów bojowych" wyd. 1987 r. oraz tegoż samego autora "Artyleria wiecznie młoda" wyd. 1984 r. w której to jest także i o wozach pancernych czyli artylerii samobieżnej.

Filmy szkoleniowe które poszły w teren może jeszcze gdzieś "walają się po kątach magazynków" poszczególnych jw albo dawno wylądowały na "śmietniku historii", no oczywiście pomijam to co pozostało po centrali "Czołówki". Wracając jeszcze na momencik do tematu MTLB R-137 to trafiłem na wzmiankę iż były przeznaczone dla szefa rozpoznania dywizji. Być możliwe że jedna sztuka ale w dywizji było ich 9-10. Coś mi tu nie pasi.

No to mamy komplet

A jak już jesteśmy przy pojazdach to polecam także pozycję autorstwa Barta Vanderveena "Pojazdy militarne 1930-1960" wydaną w Polsce w 2006 r. Fajny przegląd pojazdów w tym motocykli i wozów bojowych z tychże lat.

Fakt, trochę jest. A najfajnieszy to Robur R 401M. taki zgrabny samochodzik. Wydaje mi się tak nieodległym jak Robury (z późniejszą kabiną) oraz czechosłowackie Avie stanowiły podstawę transportu "sklepowego" w wielu Polskich miastach i zawsze z "szoferkami" w kolorze niebieskim. A co do tej niby serii Wydawnictwa MON to wydane zostały: - "Wozy bojowe 1914-1964" - "Okręty wojenne 1900-1966" - "Samoloty bojowe 1910-1967" - "Rakiety bojowe 1900-1970" - "Artyleria lądowa 1871-1970" Pytanie, czy wyszło też coś o broni strzeleckiej, bo jakoś nigdy nie trafiłem na takową pozycję.

Jeszcze jeden film dostępny na YT z filmoteki NVA tym razem szkoleniowy na temat MTLB holujących ichnie 100 mm armaty ppanc. "Filme der NVA Teil 28 NVA Ausbildungsfilm Unsere Panzerjäger".

A co do wozów bojowych to niedawno zakupiłem brakującą do kolekcji "perełkę" czyli "Wozy bojowe 1914-1964" J. Magnuskiego, w stanie bardzo dobrym, po okazyjnej cenie 70 zł wraz z przesyłką, "sztrucle" na Allegro "chodzą" dwa razy drożej. Cacuszko na półce wraz z innymi książkami z tejże serii plus mało znana książka (w tym samym formacie) "Współczesne pojazdy terenowe" z 1975 r. I tam jest trochę ciekawych fotografii pojazdów bojowych, wśród których znalazłem fotę pojazdu najbardziej pasującego do tegoż gąsienicowego "Niemca" czyli prototyp z 1963 r. oznaczony SPz neu 261 (5 kół) oraz prototyp z 1965 r. oznaczony SPZ neu 361 (6 kół), foty są zamieszczone na str. 345-346. P.S. Polecam także "Współczesne okręty wojenne" wydane w 1970 r. Stare ale jare , fajne dane odnoście "zapomnianych" okrętów i stanów różnych flot z końca lat 60-tych. Pozdro

Na szybko przewertowałem kilka artykułów z NTW i znalazłem w zestawieniu jednostek wyposażonych w transportery według stanu faktycznego na 1 stycznia 1991 r. następujące dane odnośnie MTLB R-137 (NTW Nr 2/2019): 1 DZmech.- 4 wozy 2 DZmech.- 10 wozów 4 DZmech.- 9 wozów 5 DZmech.-9 wozów 10 DZmech- 9 wozów 12 DZmech- 9 wozów 16 DZmech- 9 wozów 7 BOWyb.- 7 wozów 20 PAPpanc.- 1 wóz 2 BŁącz.- 2 wozy 4 PŁącz.- 2 wozy 10 PŁącz.- 2 wozy A więc jeśli standardem w dywizji było 9 wozów MTLB R-137 to obstawiam że były po 3 sztuki w każdym z ówczesnych trzech "zunifikowanych" pułków zmechanizowanych wchodzących w skład każdej z DZmech. Wcześniej albowiem w 1985 r. w WP było 20 wozów tego typu, po 4 wozy w 4 DZmech., 12 DZmech., 11 DPanc., 20 DPanc. i 7 DDes. I to tyle odnośnie MTLB R-137. A co do "artyleryjskich" MTLB w służbie NVA DDR będących ciągnikami armat ppanc. MT-12 kalibru 100 mm to polecam (pisałem już kiedyś o tym) zalatujący propagandą (ale nie o to przeca chodzi w tejże dyskusji) dokument z 1985 r. p.t. "NVA 18 Monate Film 1985 Panzerjäger Klietz" w trzech częściach, do obejrzenia na YT.

Też nie za bardzo pasuje.

Nie jest łatwiej. Nie mam pojęcia co to za wóz.

Szukał bym tu: - Transportery opancerzone i BWP w Wojsku Polskim (I). Nowa Technika Wojskowa Nr 1/2019 - Transportery opancerzone i BWP w Wojsku Polskim (II). Nowa Technika Wojskowa Nr 2/2019 - Lata 80-te w artylerii polskich Wojsk Lądowych. Nowa Technika Wojskowa Nr 2/2022 - Ostatnia dekada wojsk lądowych Sił Zbrojnych PRL 1. Technika Wojskowa Historia Nr Specjalny 1/2019 - Ostatnia dekada wojsk lądowych Sił Zbrojnych PRL 2. Technika Wojskowa Historia Nr Specjalny 2/2019 Przejrzę te artykuły, gdzieś mi tam mignęło o MTLB R-137T.

Ha, dobre pytanie. Wygląda jak "samoróbka". Trochę pomogła by odpowiedź na pytanie, gdzie to jest ?

O, to bardziej prawdopodobne ale tam z kolei powinny być wozy dowodzenia na bazie SKOT-a dedykowane dla artylerii. Ptasznik a może te wozy były przeznaczone dla 22 pa, chyba "za Twoich" czasów pułk miał już na stanie "Goździki" ? Kurcze, przy odrobinie wolnego zajrzę do artykułów R.R.

Jak już jesteśmy przy transporterach TOPAS, to ciekawi mnie ile było w WP oryginalnych BTR-50, o ile w ogóle poza jednostkowymi egzemplarzami były (o ile takowe pojedyncze sztuki w ogóle w WP były ), jakoś tak nigdzie na to nie trafiłem.