Edmundo

A może ten Pak został zdjęty z jakiegoś postumentu albo "innego muzeum" zagrożonego powiedzmy że zniszczeniem w trakcie działań wojennych.

Jeszcze małe uzupełnienie do poprzednich wpisów. 3 Szkolny Batalion Czołgów (8 DZmech.) 4 Szkolny Batalion Czołgów (11 DZmech.) 5 Szkolny Batalion Czołgów (16 DZmech.) 7 Szkolny Batalion Czołgów (10 DZmech.) 14 Szkolny Batalion Czołgów (19 DZmech.) Etatowo w skład batalionu w 1952 r. wchodziła szkolna kompania dowódców czołgów, szkolna kompania działonowych, szkolna kompania mechaników kierowców i kompania obsługi. Na stanie 4 czołgi średnie T-34 i 3 działa pancerne ISU-122. W latach 1954-1955 sformowano dodatkowo Szkolny Batalion Czołgów (15 DZmech.) i 21 Szkolny Batalion Czołgów (1 DZmech.). W 1955 r. szkolne bataliony czołgów miały mieć (według etatu) na stanie: 2 czołgi ciężkie IS-2, 6 czołgów średnich T-34-85, 2 działa pancerne ISU-122 i 1 ciągnik pancerny. 29 Szkolny Batalion Artylerii Pancernej miał na stanie 4 działa pancerne ISU-152, 3 działa pancerne ISU-122, 5 dział pancernych SU-76M i 1 ciągnik pancerny. Reszta jednostek szkolnych to oddziały samodzielne w wchodzące w skład związków taktycznych. I to tyle względem szkół, ośrodków szkolenia i jednostek szkolnych w pierwszej połowie lat 50-tych. P.S. Co do ciągników pancernych i wozów zabezpieczenia technicznego to jest do nabycia nowość czyli "Wozy Zabezpieczenia Technicznego w Wojsku Polskim od 1918 roku do dzisiaj. Poradnik modelarski. Tom 1". Nabyłem, czekam na dostawę.

Dodam jeszcze do poprzedniego wpisu że funkcjonował także Korpus Kadetów w Warszawie oraz Ośrodek Szkolenia Oficerów Rezerwy Nr 1 w Ciborzu i Ośrodek Szkolenia Oficerów Rezerwy Nr 2 w Zambrowie ale te powstały chyba po rozformowaniu szkolnych kompanii i baterii oficerów rezerwy istniejących przy wybranych jednostkach czyli coś tak około 1952 r.

Dodam jeszcze dla potomnych? wykaz uczelni wojskowych, szkół oficerskich, ośrodków szkolenia i jednostek szkolnych według stanu z przełomu lat 1951/1952. Akademia Sztabu Generalnego- Warszawa Akademia Wojskowo-Polityczna- Warszawa Wojskowa Akademia Techniczna- Warszawa Wyższa Szkoła Piechoty- Rembertów Wyższa Szkoła Artylerii- Toruń Oficerska Szkoła Piechoty Nr 1- Wrocław Oficerska Szkoła Piechoty Nr 2- Jelenia Góra Oficerska Szkoła Piechoty Nr 3- Elbląg Oficerska Szkoła Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych- Poznań Techniczna Oficerska Szkoła Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych- Giżycko Oficerska Szkoła Artylerii Nr 1- Toruń Oficerska Szkoła Artylerii Nr 2- Olsztyn Oficerska Szkoła Artylerii Przeciwlotniczej- Koszalin Oficerska Szkoła Uzbrojenia- Bartoszyce Oficerska Szkoła Inżynierii- Wrocław Oficerska Szkoła Łączności Przewodowej- Zegrze Oficerska Szkoła Łączności Radiowej- Sieradz Oficerska Szkoła Samochodowa- Piła Oficerska Szkoła Topograficzna- Warszawa Oficerska Szkoła Informacji- Wesoła Oficerska Szkoła Prawnicza- Warszawa Oficerska Szkoła Kapelmistrzów- Warszawa Oficerska Szkoła Polityczna- Łódź Oficerska Szkoła WOP- Kętrzyn Oficerska Szkoła KBW- Legnica Oficerska Szkoła Lotnicza Nr 4- Dęblin Oficerska Szkoła Lotnicza Nr 5- Radom Techniczna Szkoła Wojsk Lotniczych- Zamość Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej- Gdynia Centrum Wyszkolenia Kwatermistrzowskiego- Poznań Wojskowe Centrum Wyszkolenia Medycznego- Łódź Centrum Wyszkolenia i Badan Weterynaryjnych- Puławy Kursy Oficerów Służb Technicznych- Rembertów Szkoła Młodszych Specjalistów Lotnictwa Nr 10- Modlin Szkoła Młodszych Specjalistów Lotnictwa Nr 11- Słupsk Szkoła Młodszych Specjalistów Lotnictwa Nr 13- Zamość Szkoła Młodszych Specjalistów Remontowych Lotnictwa- Zamość Szkoła Specjalistów Morskich WOP- Gdańsk Szkoła Specjalistów Morskich- Ustka Kadra Marynarki Wojennej- Ustka 76 Manewrowy Pułk Artylerii 15 Samodzielny Szkolny Pułk Czołgów 3 Szkolny Batalion Czołgów 4 Szkolny Batalion Czołgów 5 Szkolny Batalion Czołgów 7 Szkolny Batalion Czołgów 14 Szkolny Batalion Czołgów 29 Szkolny Batalion Artylerii Pancernej 25 Szkolny Batalion Samochodowy 27 Szkolny Batalion Samochodowy 31 Szkolny Batalion Naprawy Samochodów 35 Szkolny Batalion Naprawy Samochodów 3 Szkolna Kompania Kucharzy Batalion Szkolny Zastępczej Służby Wojskowej W 1953 r. doszedł jeszcze 33 Szkolny Batalion Młodszych Specjalistów Remontu Traktorów (jedyna takowa jednostka w całym WP, szkoląca mechaników ciągników rolniczych typu Ursów C-45 i innych ciągników gąsienicowych).

Przepraszam ale zapomniałem napisać że istniały jeszcze szkolne kompanie kucharzy na szczeblu okręgowym n.p. 3 Szkolna Kompania Kucharzy we Wrocławiu?

Istniało tylko na poziomie szkół oficerskich, niżej zasadniczo to istniał tylko 76 Manewrowy Pułk Artylerii w Toruniu przy ówczesnej OSA Nr 1 ale ten miał zadania podobne (a może nawet takie same) jak przedwojenny 31 PAL przy CWA. Ponadto w 1952 r. funkcjonował 15 Szkolny Pułk Czołgów i cztery bataliony szkolne Służby Samochodowej (szkolące kierowców i mechaników samochodowych). Reszta szkolnictwa to szkoły oficerskie (a tych było mnogo) i żadnych innych etatowych ośrodków szkolenia (poza Korpusem Kadetów, Marynarką Wojenną i Wojskowym Centrum Wyszkolenia Medycznego oraz Centrum Wyszkolenia i Badań Weterynaryjnych, ale to inna "bajka"), cale szkolenie specjalistów i podoficerów w jednostkach "liniowych" mniej lub bardziej ukompletowanych.

Bo te dziwne stany etatowe niepodzielne na baterie, obejmowały działa w bateriach szkolnych (na "W" zapewne bateriach zapasowych), to samo dotyczy etatów innych jednostek w tamtych latach i innych typów dział.

Może dlatego iż na czas "W" dwie brygady obrony wybrzeża (utworzone w październiku 1955 r. na bazie trzech dotychczasowych brygad przeciwdesantowych) miały zostać przeformowane w dywizje obrony wybrzeża a dywizjon artylerii miał być bazą do wystawienia dwóch samodzielnych dywizjonów artylerii armat (łącznie 36 armat wz. 31/37 122 mm) oraz dwóch samodzielnych dywizjonów artylerii haubic (łącznie 36 haubic wz. 38 122 mm). A więc łącznie tylko w tych dwóch mobilizowanych dywizjach miały być 72 armaty wz. 31/37 122 mm, tylko czy by ich wystarczyło bo w całym WP to było ich coś koło 70 sztuk (na pewno 66 sztuk w 1981 r.). P.S. W dziedzinie literatury tyczącej artylerii pojawiła się nowość czyli "Artyleria polowa Wojska Polskiego 1939-1945" autor Leszek Szostek, a więc jest to kontynuacja wcześniejszego opracowania tegoż autora p.t. "Artyleria polowa Wojska Polskiego 1943-2018" z którego to zakupu zrezygnowałem.

Bo to chodziło zapewne o baterie.

Oczywista. Dodam tylko iż 46 da ze składu 2 BPdes. w 1955 r. w etacie "P" miał wpisaną 1 armatę 45 mm (zapewne mało już wartą"muchobijkę"), 1 armatę 57 mm (zapewne ZiS-2), 5 armat 76,2 mm (zapewne ZiS-3), 8 armat 122 mm (zapewne wz. 31/37), 5 haubic 122 mm (zapewne wz. 38) i jeden moździerz 120 mm (zapewne wz. 43). I jak to się "miało mieć' do struktury wojennej ?

Ptasznik, skąd te info. Według moich "zapisków" 46 dah z 16 DPanc. miał na stanie haubice wz. 38 122 mm (na "W" sztuk 18, w czasie "P" to może 5, 7 albo 9, wiesz o czym piszę ?) tak jak każdy dywizjon artylerii ze składu dywizji pancernych (oczywista przed przeformowaniem w pułki, ale to aż do czasu wprowadzenia "Goździków" pozostawało niezmienne). A co do armat M-46 130 mm to chyba były ich w WP tylko dwie sztuki z czego jedna jest do chwili obecnej w muzeum przy Centrum Szkolenia WRiA w Toruniu. Ale "rekomendacje" i plany co do wprowadzenie w większej liczbie na pewno były, tak samo jak z moździerzami 240 mm których de facto też nie zakupiono, chyba że w śladowej ilości. A co ciekawe moździerze 160 mm będące w "zastępstwie" były w ZN jeszcze w 1981 r. choć nie użytkowała ich oficjalnie w tymże czasie żadna jednostka artylerii i tu pytanie, gdzie miały trafić na czas "W" ?

Być możliwe albowiem w tymże roku rozformowano 1 BAA i utworzono 1 OSSWRiA a ten miał w składzie dywizjon szkolny z baterią "Dan", baterią BM-21 i baterią moździerzy 120 mm (szkolącą "kaprali" dla zmechu.). A tak na marginesie (w nawiązaniu do literatury tematu) to polecam "Zarys historii artylerii" Aleksandra Kiersnowskiego, reprint wydania z 1925 r. Pobieżnie przejrzałem kilka dni temu, ale zamówię, bo "fajna" pozycja i cena przystępna (zależy jeszcze gdzie? ).

Biorąc pod uwagę struktury pokojowe innych jednostek, to zapewne tak.

Po rosyjsku także nic, tylko jakieś tam info z wikipedii o AZK-7 ale na Uralach. Za to znalazłem artykuł o systemie "Maszina" w "Poligonie", miała być druga część o tychże systemach w WP, ale k..., nie mogę znaleźć tegoż artykułu, czyżby się nie ukazał ? Co do 1 BAA/1 OSSWRiA to ośrodek w latach 1989-1995 (także krótko po reaktywacji 1 BA) składał się ze Szkoły Podoficerskiej Artylerii i Szkoły Podoficerskiej Rozpoznania Artyleryjskiego oraz kompanii obsługi (zabezpieczenia) plus trzy baterie (dywizjon szkolny ?) zabezpieczające szkolenie elewów czyli bateria artyleryjskich wyrzutni rakietowych 122 mm BM-21, bateria haubicoarmat 152 mm wz. 77 "Dana" i bateria moździerzy 120 mm wz. 43 (to ciekawe, szkolili "moździerzystów" dla zmechu). Na czas "W" miały być wystawiane cztery dywizjony z haubicoarmatami 152 mm wz. 37 holowanymi przez Krazy 255B. W 1995 r. "urealniono" strukturę i utworzono ponownie cztery dywizjony "bojowe" z holowanymi haubicoarmatami 152 mm wz. 37. Źródło: "Garnizony artyleryjskie na Warmii i Mazurach. Artyleria polska w XX wieku. W 70 rocznicę powstania 1 Warszawskiej Brygady Artylerii im. Gen. J. Bema w Węgorzewie", str., 210, str. 217. P.S. W brygadach były jeszcze zestawy meteo ARMS (tu pytanie, czy w dywizjonie dowodzenia czy też w dywizjonie rozpoznania artyleryjskiego czyli tam gdzie AZK-5 i SNAR-10), jak było w pułkach artylerii, tego nie wiem. Szkoda troszkę że dyskutujemy w sumie we dwóch, Kolega sahara47 też zabrał głos w tejże dyskusji (dawaj więcej) ale może jeszcze Ktoś dołączy, ktoś kto "był i widział", ja niestety widziałem tylko warsztat, "pilnik i imadło" plus spawarka, hahaha?

No tak, bo wtedy był majorem.

Raczej tak.

W sumie tak. "Kurczaki"?, przejrzałem chyba wszystko, zero info o tym wozie, ale, ale , może będzie coś po rosyjsku, jak wrzuciłeś foto tego Gaza 66, to teraz coś mi zaświtało że gdzieś już to widziałem, jakaś stara "Polska Zbrojna" ? Pewnie i tak było w przypadku trzech wozów pomiarowych AZK-5, na zdjęciach tegoż Ziła (dostępne w "necie") też nie widać żadnych "uszu" a zabudowa podobna jak na powyższym Gazie.

Szanowny Kolego, pisałem o wozach systemu "Maszina" a nie o "Goździkach". WiT-Historia Nr 2/2019 str. 76. Istotnie jest tam mowa o pierwszym egzemplarzu ale to nie ten poziom/szczebel, jedyny ówczesny zautomatyzowany wóz dowodzenia dla jednej baterii "Goździków" w 17 pz ? I to bez wozów tworzących cały system dowodzenia dywizjonu i wchodzących w jego skład baterii ? I za pomocą czego te wozy rozpoznawały "melodię wrażej artylerii" ? Systemem rozpoznania dźwiękowego w latach 80-tych był "kompleks" AZK-5 (na pewno w brygadach artylerii, w dywizyjnych pułkach artylerii, nie wiem czy był) który składał się z trzech wozów pomiarowych na Ził 131 plus wóz-centrala/zbiornica danych i wóz łączności, "toże" na Ził 131, do tego dochodziły jeszcze holowane agregaty prądotwórcze. A Nysa "wóz propagandowy", owszem miała megafony (widziałem i słyszałem ją jeszcze w użyciu w 2010 r.) a poza tym terenowym wozem rozgłośnią był właśnie Uaz-452 "Pionier" i Gaz 69 "z wielką tubą".

Pierwsze sztuki w 1985 r. do 4 DZ, 1 dywizjon artylerii samobieżnej na "Goździkach" czyli zapewne 1 dywizjon 22 pa. Planowano zakupić 17 wozów, zakupiono 8, potem wszystkie wozy systemu "Maszina" w 5 BAA. Za WiT-Historia Nr 2/2019 str. 76. W skład systemu "Maszina" wchodziły wozy oznaczone 1W12, 1W13, 1W15 i 1W16. W brygadzie dwie baterie rozpoznania dźwiękowego z systemem AZK-5 na samochodach Ził 131 (po 5 wozów w systemie) plus pluton rozpoznania radiolokacyjnego z artyleryjskimi stacjami SNAR-10 na MTLB, te wcześniejsze stacje na ciągnikach gąsienicowych AT-L to SNAR-2 "Zygmunt", w WP niecałe 20 sztuk, wycofane na przełomie lat 70 i 80-tych (podobno). Na UAZ 452 to były wozy propagandowe czyli rozgłośnie akustyczne o nazwie własnej "Pionier" z dużymi megafonami, może stąd te skojarzenie z wozami rozpoznania dźwiękowego. Gaz-66, fajny samochód, w Polsce mało znany, jeszcze całkiem niedawno (może z 15 lat temu?) jeździł taki "u mnie w mieście" bodajże w pogotowiu energetycznym o ile dobrze pamiętam.

Rozpoznawcze BWR-1D i BWR-1S (produkcji czechosłowackiej) poszły do dywizyjnych batalionów rozpoznawczych (modernizowane służą do chwili obecnej) i nie miały nigdy nic wspólnego z artylerią. Te wozy dowodzenia w dywizjonie "Pionów" to wozy zautomatyzowanego systemu dowodzenia "Maszina" na bazie MTLB a właściwie to na bazie podwozia haubicy samobieżnej 2S1 "Goździk" (był o tych pojazdach artykuł w którymś ze starych numerów "Poligonu", odkopię). Do WP trafiły dwa komplety dywizjonowe w tym jeden do 4 DZmech. a więc zapewne do 22 pa a drugi do 5 BAA. Wozy dźwiękowe (rozpoznania dźwiękowego) i ówczesne radary artyleryjskie były na Ziłach, znajdę jak to się zwało, w sumie w całym WP chyba tylko kilka sztuk. A i był jeszcze starszy radar artyleryjski na podwoziu lekkiego ciągnika gąsienicowego AT-L (SNAR ileś tam, nie pamiętam) plus takowy zmodernizowany na bazie MTLB ale czy ten ostatni był w WP ? SNAR-y na AT-L wycofano chyba z początkiem lat 80-tych.

Tak jak wcześniej napisałem, "wsio" pasuje czyli 23 daa rozwijał 23 paa dla 4 Armii w składzie: dwa dywizjony haubicoarmat 152 mm (3 baterie x 6 sztuk w każdym) i jeden dywizjon armat 122 mm (3 baterie x 6 sztuk), łącznie 36 sztuk 152 mm wz. 37 i 18 sztuk 122 mm wz. 31/37.

A tam Panie, ktoś coś napisał i tak zostało. 1 Berliński Pułk Artylerii ze składu 1 DZmech. stacjonujący w Bartoszycach, w latach 80-tych składach się z dwóch dywizjonów haubic plus pododdziały dowodzenia i zabezpieczenia i tylko tyle. W składzie dywizji był także 101 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej w Ciechanowie i to ten miał na stanie armaty ppanc. 85 mm D-44. Ponadto w składzie dywizji był 45 Dywizjon Artylerii Rakietowej w Bartoszycach (chyba jeszcze na BM-13 albo BM-14) oraz 5 Dywizjon Artylerii ("zamaskowany" dywizjon rakiet taktycznych) w Giżycku. I te jednostki plus Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii tworzyły artylerię 1 DZmech. I tyle w temacie. Jako lekturę uzupełniającą polecam "Garnizony artyleryjskie na Warmii i Mazurach. Część I. Artyleryjskie rzemiosło. Wspomnienia żołnierzy 1 Berlińskiego Pułku Artylerii w Bartoszycach". Praca Zbiorowa, Węgorzewo-Bartoszyce 2014. W latach 90-tych, po ponownym odtworzeniu 1 Pułku Artylerii (ale już w Ciechanowie) w skład pułku (już mieszanego) wchodził jeden dywizjon na "Goździkach", jeden na holowanych wz. 38, jeden ppanc. z D-44 i jeden artylerii rakietowej na BM-21. Te MŁ-20 czyli haubicoarmaty 152 mm wz. 37/85 w pam to, eeeech, to tu dużo mówić, tak samo jak te rzekome trzy dywizjony art. ppanc. (chyba że na papierze) w pułkach artylerii mieszanej (na co i po co) skoro w każdej brygadzie był dywizjon ppanc. Nie wiem skąd to się wzięło. Szkoda że nie mam już kilku roczników "Polski Zbrojnej" i "Żołnierza Polskiego" z lat 90-tych, teraz to byłaby kopalnia wiedzy w zadanym temacie. Znam, znam. A ten dywizjon miał rozwijać armijny paa. A może tu wcale nie chodziło o sprzęt, tylko o kadrę i przeszkolonych żołnierzy. Pełna zgoda, napisałem już nie jeden raz, że jak ktoś to kiedyś ogarnie w "zbiorczym" opracowaniu, to będzie "strzał w dziesiątkę". Na ten czas wyśmienite są artykuły Pana J. Kajetanowicza i R. Rochowicza, oraz strona Jednostki-Wojskowe.pl. Ostatni artykuł R. Rochowicza o ppk opublikowany w NTW, "miodzio", aby tak dalej.

A, ptasznik zwróć proszę jeszcze uwagę na tabelkę z "WiT-Historia NS 1/2019" str. 81. Według tam zawartych danych 1 BAA w dniu 1 stycznia 1981 r. w etacie pokojowym nie miała żadnych armat 122 mm, tylko 6 wyrzutni BM-21 i 18 haubicoarmat 152 mm a więc w sam raz na wojenne rozwinięcie dar i trzech dywizjonów haubicoarmat, oczywiście po uzupełnieniu sprzętem z ZN, tyle razy już pisałem o tej niezgodności etatów pokojowych z wojennymi. A więc co publikacja to inne dane, nie ogarniam, otwieram browara??

Powyższe dane nijak się mają do informacji zawartych w tym opracowaniu "Garnizony artyleryjskie na Warmii i Mazurach. Artyleria polska w XX wieku. W 70 rocznicę powstania 1 Warszawskiej Brygady Artylerii im. Gen. J. Bema w Węgorzewie" wydanym w 2014 r. I tak na logikę (o ile takowa istnieje) to dwa dywizjony najnowocześniejszych haubicoarmat w skadrowanym "trzecioligowym" ośrodku szkolenia i to na terenie Warszawskiego OW, coś tu mi nie pasuje. Owszem po wycofaniu haubicoarmat 152 mm wz. 37 ówczesna odtworzona 1 Mazurska BA otrzymała "Dany" ale to raczej koniec lat 90-tych albo już nawet początek 2000-nych.

Zdarzają się takie przypadki, serio i nie jest to kwesta wiary ale faktów?. A w odniesieniu do dwóch dywizjonów miałem na myśli dwa dywizjony holowanych haubic 122 mm wz. 38, może troszkę nieprecyzyjnie się wyraziłem a więc jeszcze raz: - 22 pułk artylerii w latach 70/80-tych składał się z dwóch dywizjonów haubic holowanych 122 mm wz. 38 (po 18 sztuk) i jednego dywizjonu haubic holowanych 152 mm wz. 43 (12 sztuk) ale to przecież znasz z czasów swojej służby wojskowej (albo porwania przez NOL, hahaha). Powyższa organizacja jest na 100 % pewna, o czym wiemy. - 22 pułk artylerii pod koniec lat 80-tych składał się z dwóch dywizjonów haubic samobieżnych 122 mm 2S1 "Goździk" (po wycofaniu holowanych wz. 38) i jednego dywizjonu haubicoarmat samobieżnych wz. 77 "Dana" (po wycofaniu holowanych wz. 43). Powyższa organizacja jest domniemana, o czym pisałem powyżej. No i to tyle w powyższym temacie. Błędy się zdarzają, zarówno w artykułowaniu jak i czytaniu ze zrozumieniem. Ale nic to, jedźmy dalej z tym tematem. Byłyby niezłe "jaja" jakby już ktoś to gdzieś opisał (jak z tym Zajezierzem w temacie artylerii II RP) a my tu "koło odkrywamy od nowa" hahaha?. Pozdrawiam PS. Polecam ten wzmiankowany wcześniej artykuł o 12 DZmech. ze strony Jednostki-Wojskowe.pl. Tam jest mnóstwo informacji a ta dywizja był w takim samym stanie gotowości jak 8 DZmech. i 4 DZmech. (w której składzie był przecież 22 pa).