Polskie pociągi szpitalne i sanitarne

[wa1aw]

W uzupełnieniu mojego poprzedniego wpisu oraz w ramach ciekawostki dodaję skan dwóch stron z broszurki o rozwoju wojsk kolejowych do roku 1919. Na stronie 41 widnieje informacja, że „Prócz różnych uprzywilejowanych pociągów, jak pociągi czerwonego i białego krzyża, pociągi sanitarne, były jeszcze po­ciągi służbowe, pociągi wyższych władz wojskowych i cywilnych, jak również po­ciągi wojsk kolejowych, …”. Widnieje także informacja o utworzeniu w 1914 roku Dyrekcji Lwowskiej. Z tamtych czasów dla potrzeb WP skopiowano organizację pociągów wojskowych. Stąd staje się jasne w jaki sposób pociągi sanitarne pełniły także funkcje pociągów sztabowych (np. P.S.32).

[Edmundo]

Malutkie uzupełnienie co do fotografii "Pociąg Specjalny Szkoła Wojenna Zbaraż PKP wagon". Widać na niej zapewne szeregowych żołnierzy Wojsk Samochodowych lub Broni Pancernej, o czym świadczą berety oraz bluzy letnie wz. 24 wpuszczone w spodnie, co było niezgodne z regulaminem ale charakterystyczne właśnie dla Wojsk Samochodowych lub Broni Pancernej. Jak już wiemy z wagonów Mhx korzystali słuchacze Wyższej Szkoły Wojennej w trakcie podróży "krajoznawczo-historyczno-opercyjnych" a w skład takowego "szkolnego eszelonu" mogły wchodzić także lory czyli wagony-platformy z załadowanymi nań pojazdami samochodowym do "wypadów w teren" a więc logicznym wydaje się być włączenie w skład załogi takowego "szkolnego eszelonu WSWoj." żołnierzy Wojsk Samochodowych albo Broni Pancernej czyli kierowców i mechaników do obsługi pojazdów samochodowych i motocykla/motocykli łącznikowych.

12 godzin temu, wa1aw napisał:

Analizując mapę przydziału mobilizacyjnego pociągów sanitarnych (zdjęcie 3) wydaję się, że miasto powiatowe Zbaraż w województwie Tarnopolskim, powinno być w zasięgu operacyjnym na pewno P.S. 66. Jednak 66 – ka była z Dyrekcji Lwów. Stąd wynika, że tymi dwoma pociągami sanitarnym, którymi we wspomnieniach Pana Generała posługiwała się Wyższa Szkoła Wojenna, musiały być P.S. 66 i 32.

Wydaje mi się to całkowicie błędnym tokiem rozumowania ponieważ Wyższa Szkoła Wojenna stacjonowała w Warszawie, tamże mieściły się także wszelakie wyższe instytucje wojskowe których to oficerowie także korzystali z wagonów Mhx a więc takowe wagony "na bank" stacjonowały w Warszawie i nie można do tego mieszać pociągów sanitarnych, de facto nie istniejących w czasie pokoju a mobilizowanych na czas "W", o czym wielokrotnie było już pisane w tymże temacie. A Zbaraż to tylko Zbaraż czyli miejsce w którym wykonano ową fotografię podczas jednej z podróży "krajoznawczo-historyczno-operacyjnych" dla słuchaczy WSWoj. a takowe podróże odbywały się na terenie całej Polski, zwłaszcza w miejsca znane z historycznych bitew a także w tereny przydatne do studiów operacyjno-taktycznych. I w sumie nijak się to miało do stałego przydziału oraz mobilizacji pociągów sanitarnych.

Pozdrawiam

Edytowane 31 Styczeń 2022 przez Edmundo

[Edmundo]

11 godzin temu, wa1aw napisał:

Widnieje także informacja o utworzeniu w 1914 roku Dyrekcji Lwowskiej. Z tamtych czasów dla potrzeb WP skopiowano organizację pociągów wojskowych. Stąd staje się jasne w jaki sposób pociągi sanitarne pełniły także funkcje pociągów sztabowych (np. P.S.32).

A co do tego ma Dyrekcja Lwowska ś.p. KuK Kolei. Czy coś skopiowano  czy też nie skopiowano to w sumie nie ma większego znaczenia. Polskie wagony sanitarne Mhx w określonych warunkach czasu pokoju pełniły rolę wagonów sztabowych bo były duże, wygodne, przestronne, łatwe do adaptacji na potrzeby pracy sztabowej (duże pomieszczenie gdzie można było wstawić stoły, mapy oraz zamontować centralę łączności) a przede wszystkim innych "wyspecjalizowanych" wagonów sztabowych po prostu nie było.

Jeszcze raz pozdrawiam

[Carolus]

I wnętrze wagonu A.R.C., dość spartańskie.

[wa1aw]

Wydawało by się, że pociągi sanitarne z logo PKP to już przeszłość. Dzisiaj, w dniu agresji Rosji na Ukrainę idea pociągów szpitalnych wróciła. Całkiem niedawno (źródło: Gazeta.PL), w Dęblinie, na terenie fortu wojskowego do roku 2012 stacjonował wagon opatrunkowo-apteczny typu 406C wcielono do służby w 1988 r. W wagonie urządzono między innymi: salę operacyjną, salę opatrunkową, przedział apteczny i przedział kąpielowy. Ostatecznie wagon „wylądował” w Muzeum Parowozowni Jarocin. Dzisiaj WP.PL podało informację, że:

Pociąg z Polski dla rannych i tysiące miejsc w szpitalach. Tak Polska będzie pomagać Ukrainie

120 szpitali gotowych w całym kraju i kilka tysięcy miejsc dla rannych - w tym ciężko. Do tego zapasy leków oraz specjalny medyczny pociąg wożący poszkodowanych z Ukrainy do Polski - tak rząd przygotowuje się na eskalację walk na Ukrainie.

Historia lubi się powtarzać! Na marginesie wspomnę, że naszemu Koledze Carolus zniknęły dwa posty ze zdjęciami wagonu A.R.C.

Edytowane 24 Luty 2022 przez wa1aw

[formoza58]

Z FC.

" Księcia Sapiehy pociąg sanitarny ..."

[formoza58]

Znalazłem taki gruziński pociąg sanitarny Gwardii Ludowej, z lat 1919- 1920.

[formoza58]

I jeszcze bułgarski pociąg sanitarny w II wś. ...

[formoza58]

W dniu 16.05.2021 o 21:38, wa1aw napisał:

Szanowni Koledzy,

Można powiedzieć, że wróciłem z niebytu. W temacie pojawiło się wiele rewelacyjnych zdjęć i wpisów. Dziękuję Wam bardzo za tę aktywność. Dzisiaj pragnę się odnieść jedynie do wpisu Kolegi Spirit of Warsaw.  Niewątpliwie Kolega ma rację, że na zdjęciu widnieje parowóz (Belle Polonaise) Pm36-1, który w 1939 roku prowadził P.S. 84. Nasz parowóz miał unikalny design. Łatwo go odróżnić od niemieckich  parowozów z otuliną aerodynamiczną. Jak już wcześniej pisałem Niemcy po odprowadzeniu go do warszawy (o czym zaświadcza niniejsze zdjęcie) przetransportowali go następnie na testy do Bahnbetriebswerk Berlin-Grunewald - https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_locomotive_depots_in_Germany. Ostatecznie po zakończeniu ukradli go Rosjanie i w niewiadomych okolicznościach zniknął w Rosji. Taki jest na dzień dzisiejszy stan wiedzy, czyli taka funkcjonuje historyczna hipoteza.  

Uzupełnienie... " Piękna..w kolorze.

[formoza58]

Czy było?

[bjar_1]

Może już było, ale lepiej powtórzyć niż przegapić. Do kupienia na ebaju.

[victor]

I ja dodam coś od siebie. 9 marca 1933 roku stacja Łomża, orkiestra 33 Pułku Piechoty przy wagonie sanitarnym Mhx produkcji angielskiej. Tu chyba robił za wagon do innych celów. Koloryzowanie moje. Fotografia ze zbiorów M.Kaczyński, z tyłu lokomotywa najprawdopodobniej serii Ti3. Tylko nie potrafię rozwiązać zagadki dlaczego lokomotywa stoi tyłem do kierunku jazdy (przyjechała od Śniadowa) skoro wg mapy WIG z 1931 na stacji istnieje już trójkąt (obrotnicy nie było, stacja czołowa)

[Edmundo]

18 godzin temu, victor napisał:

orkiestra 33 Pułku Piechoty

To nie jest orkiestra 33 Pułku Piechoty, tylko orkiestra Marynarki Wojennej (na występach gościnnych w Łomży) co doskonale widać po umundurowaniu. W tle po prawej widoczny nieistniejący pawilon więzienia.

18 godzin temu, victor napisał:

Tylko nie potrafię rozwiązać zagadki dlaczego lokomotywa stoi tyłem do kierunku jazdy

A może ta lokomotywa była tylko doczepiona do składu a właściwa lokomotywa była z przodu, w sumie to chyba mało istotne a "trójkąt" był już w latach dwudziestych.

18 godzin temu, victor napisał:

Fotografia ze zbiorów M.Kaczyńsk

Oooo, to bardzo ciekawe, bardzo.

[victor]

10 hours ago, Edmundo napisał:

To nie jest orkiestra 33 Pułku Piechoty. Zgodnie z regulaminem noszono czapki marynarskie wzoru angielskiego a mundury wzoru amerykańskiej marynarki :)

Przykro mi ale to jest

[victor]

10 hours ago, Edmundo napisał:

trójkąt" był już w latach dwudziestych.

Jakieś źródło tej informacji?

[Edmundo]

3 godziny temu, victor napisał:

Zgodnie z regulaminem noszono czapki marynarskie wzoru angielskiego a mundury wzoru amerykańskiej marynarki :)

Jakieś źródło tej informacji ?

Temat umundurowania WP z lat 1918-1939 jest mi naprawdę dobrze znany ale pierwszy raz słyszę takowe rewelacje z których by wynikało iż orkiestry pułków piechoty WP nosiły, cytuje tu Pana wpis: "Zgodnie z regulaminem czapki marynarskie wzoru angielskiego a mundury wzoru amerykańskiej marynarki". Chyba że źle zinterpretowałem to co Pan napisał. Zresztą pomieszał Pan moją wypowiedź ze swoim wpisem, cytując to czego nie napisałem, co jest troszkę ciosem poniżej pasa, ale nic to. Wszystko ok.

A więc do rzeczy. Panie victor, czy Pan twierdzi nadal iż jest to orkiestra 33 pp ?  Bo nie za bardzo rozumiem to co Pan napisał albo miał Pan na myśli. Ale spokojnie, myślę iż się porozumiemy co do istoty tegoż zagadnienia.

Co do rzeczonego "trójkąta" to źródła niestety nie podam (źródła zostawię dla siebie), ale niech Pan mi uwierzy na słowo, był już "na bank" w drugiej połowie lat dwudziestych.

Pozdrawiam

Edytowane 15 Lipiec 2022 przez Edmundo

[victor]

19 hours ago, Edmundo napisał:

A więc do rzeczy. Panie victor, czy Pan twierdzi nadal iż jest to orkiestra 33 pp ?  Bo nie za bardzo rozumiem to co Pan napisał albo miał Pan na myśli. Ale spokojnie, myślę iż się porozumiemy co do istoty tegoż zagadnienia.

Co do rzeczonego "trójkąta" to źródła niestety nie podam (źródła zostawię dla siebie), ale niech Pan mi uwierzy na słowo, był już "na bank" w drugiej połowie lat dwudziestych.

Pozdrawiam

Tak przyznaję Panu rację, że nie jest to orkiestra 33 PP, w głowie miałem pewien opis i nim się zasugerowałem. Tak, podzielam opinię, że jest to wizyta orkiestry Marynarki Wojennej w Łomży. Przepraszam za nie zamierzony "cios poniżej pasa" nie zwróciłem uwagi na edytora :). Przykro mi, że nie chce się Pan podzielić źródłem informacji na temat kiedy został wybudowany "trójkąt torowy" na stacji Łomża. Cóż myślałem, ze to forum jest od tego. Kilkanaście lat temu tak było, że ludzie dzielili się informacjami. Pozdrawiam i dziękuję za sprostowanie. 

[maskot5pu]

Witam,taką fotografię między innymi kupiłem z całym albumem po jednym wehrmachtowcu.

[formoza58]

Z dzisiejszego spaceru po warszawskich Powązkach Wojskowych...

[formoza58]

Uzupełnienie , niejako do wrzucanych kiedyś i dzisiaj...

[Edmundo]

Panowie, bardzo przepraszam że nie w temacie pociągów sanitarnych ale chciałbym jeszcze "ustosunkować" się do wypowiedzi Kolegi victora a więc krótko i na temat.

22 godziny temu, victor napisał:

Przykro mi, że nie chce się Pan podzielić źródłem informacji na temat kiedy został wybudowany "trójkąt torowy" na stacji Łomża. Cóż myślałem, ze to forum jest od tego.

Panie Kolego victor to nie jest tak, że nie chcę się podzielić źródłem informacji, albowiem tymże źródłem były dwie fotografie, wykonane na 100 % z okna wagonu w 1928 r., których właścicielem był mój znajomy, niestety z "przyczyn naturalnych" dostępu do tychże fotografii nie mam i mieć nie będę a skanów z pewnych względów nie zrobiłem, tak więc musi mi Pan uwierzyć na słowo. Dodam tylko że temat kolei łomżyńskiej jest mi naprawdę bardzo dobrze znany a na miejscowym torowisku spędziłem troszkę czasu. 

W dniu 14.07.2022 o 09:02, victor napisał:

Tylko nie potrafię rozwiązać zagadki dlaczego lokomotywa stoi tyłem do kierunku jazdy (przyjechała od Śniadowa) skoro wg mapy WIG z 1931 na stacji istnieje już trójkąt (obrotnicy nie było, stacja czołowa)

Jako bonus do Pana pytania załączam fragment planu miasta z 1942 r. (wiem, wiem, późniejszy) na którym doskonale widać tory i rzeczony trójkąt, który funkcjonował do lat 60-tych. Na tymże planie widać także pawilon więzienny (w prawym górnym rogu, zaznaczony na ciemno) którego to fragment jest widoczny na zamieszonej przez Pana fotografii z orkiestrą MW. Dodam iż prawa odnoga "trójkąta" istniała jeszcze kilka lat temu a od lat 60-tych jej przedłużeniem był tor do bocznicy ówczesnych Zakładów Przemysłu Ziemniaczanego (późniejsze PPS "Łomża"), późnej wykonano także odnogę do bocznicy Łomżyńskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego "Narew" a w latach siedemdziesiątych  także do ówczesnego "Korgazu" czyli gazowni. W latach 60-tych zbudowano także nastawnię której budynek istnieje do chwili obecnej. W latach 80-tych na stanie "kolei zakładowych" w Łomży była "Stonka" czyli lokomotywa spalinowa SM42 w ŁZPB oraz SM42, SM30 i SM2 w PPS. A "Stonką" miałem przyjemność wielokrotnie jeździć po tychże torach.

Pozdrawiam

 

Edytowane 17 Lipiec 2022 przez Edmundo

[Dennis]

26 minutes ago, Edmundo napisał:

Panowie, bardzo przepraszam że nie w temacie pociągów sanitarnych ale chciałbym jeszcze "ustosunkować" się do wypowiedzi Kolegi victora a więc krótko i na temat.

Trzy grosze dodatkowo:

Miesięcznik "Morze", kwiecień 1933, str. 29.

Artykuł: "Propagandowa podróż orkiestry reprezentacyjnej MW"

http://87.246.207.98/Content/26507/czas2595_10_1933_4.pdf

 

[formoza58]

Z " Kuriera Lwowskiego", z 27 listopada 1918 roku...

[Edmundo]

W tym arcyciekawym temacie poruszyłem kiedyś wątek pociągów sanitarnych WP w okresie powojennym, podałem nawet skład takowego pociągu ale to już według stanu z lat 80-tych. No to teraz króciutkie zestawienie pociągów sanitarnych mobilizowanych przez WP na czas "W" na początku lat 50-tych.

Okręgowy Szpital Wojskowy z Polikliniką w Warszawie mobilizował:

-   3 Stały Pociąg Sanitarny

-   2 Improwizowany Pociąg Sanitarny

-   4 Improwizowany Pociąg Sanitarny

Rejonowy Szpital Wojskowy z Polikliniką w Poznaniu mobilizował:

-   7 Stały Pociąg Sanitarny

-   8 Improwizowany Pociąg Sanitarny

- 12 Improwizowany Pociąg Sanitarny

A więc skoro był podział na stałe pociągi sanitarne oraz improwizowane pociągi sanitarne to zakładam iż te pierwsze składać się miały z wagonów 'profesjonalnych" a te drugie z doraźnie dostosowanych. I pytanie za 100 punktów, jakie wagony "profesjonalne" miały wejść w skład stałych pociągów sanitarnych, zdobyczne ex-niemieckie (czy takie były, nie wiem) czy też ex-włoskie (takowe były w latach 50-tych na stanie WP, ale ile ?) czy też coś już rodzimego albo "dostarczonego" przez  ZSRR ?

Wiem, wiem, pytanie zapewne pozostanie bez odpowiedzi ale zawsze jest to jakiś przyczynek do historii polskich pociągów sanitarnych oraz ogólnie pojętego kolejnictwa na ziemiach polskich.

Pozdro

 

[wa1aw]