Skocz do zawartości

Rekomendowane odpowiedzi

Napisano (edytowane)

Jeśli się popatrzy na tytułowe zdjęcie to w 1969 były w WP trzy haubice wz.43 i to jest pewnik.

Samochód to Star 66

20 godzin temu, Edmundo napisał:

Star 66 miał tylko brezentową rozkładaną "kabinę" natomiast Stary 660 i modyfikacje miały brezent plus charakterystyczny metalowy dach.

Ale

Instrukcja Star 660 M 2 z 1977 roku nic nie mówi o metalowym dachu.

Tych z samym brezentem to jakoś kilka było, większość miała metalowy. Były też różnice w podłodze skrzyni - drewniana lub metalowa.

Edytowane przez ptasznik
Napisano (edytowane)
2 godziny temu, ptasznik napisał:

To bardzo muzealny ZN był. Ciekawe co się z tym stało, poszło na złom ?

Część zapewne najstarszych poszła na złom, część tych nowszych i bardziej użytkowych sprzedano na przetargach organizowanych przez jednostki wojskowe, pamiętasz zapewne jaka była dostępność nowych samochodów użytkowych dla odbiorców cywilnych, żadna, 100 % produkowanych na cywilny rynek Polski ciężarówek szła do "gospodarki narodowej" (oczywiście pomijam eksport). Mój można tak powiedzieć "dalszy" ś.p. wuj miał Stara 21 "kanciaka" zakupionego od wojska i to gdzieś w połowie lat osiemdziesiątych a że trudnił się rolnictwem i ogrodnictwem to zabudowa warsztatowa (oczywiście pozbawiona wyposażenia i dostosowana do roli "altany") stała w ogrodzie a samochód przerobiony został na ciężarówkę, zapewne lata temu zezłomowaną.

Pomijając kwestę kabiny to różnic pomiędzy Starem 66 a zmodernizowanym Starem 660 i jego dalszymi wersjami  czyli 660M1 i 660M2 był dużo więcej, chociaż te zmodernizowane produkowane od połowy lat sześćdziesiątych początkowo miały także kabinę typowo brezentową jak Stary 66, dopiero późniejsze wyposażano w kabiny brezentowe z metalowym dachem a produkcja trwała do bodajże 1981 r. równolegle z nowymi Starami 266. 

Co do autobusów sztabowych to zasadniczo w ówczesnych latach były tylko zdaje się dwa typy tychże pojazdów czyli AS-2 na bazie Stara 66/660 i wcześniejszy na bazie Gaza 51 czy też Gaza 63, gdzieś mignęło mi także o Ziłach 157 ale czy były w WP, tego nie wiem. A taka improwizowana przebudowa ciężarówek na wozy sztabowe to zdaje się była norma (przynajmniej w niektórych jednostkach),  jest o tym wzmianka w książce (wspomnieniach oficerów) poświęconej dziejom 1 Berlińskiego Pułku Artylerii ze składu 1 DZ.

Edytowane przez Edmundo
Napisano
2 godziny temu, Edmundo napisał:

część tych nowszych i bardziej użytkowych sprzedano na przetargach organizowanych przez jednostki wojskowe, pamiętasz zapewne jaka była dostępność nowych samochodów użytkowych dla odbiorców cywilnych, żadna, 100 % produkowanych na cywilny rynek Polski ciężarówek szła do "gospodarki narodowej" (oczywiście pomijam eksport). Mój można tak powiedzieć "dalszy" ś.p. wuj miał Stara 21 "kanciaka" zakupionego od wojska i to gdzieś w połowie lat osiemdziesiątych

Myślałem, że przetargi z wojska to dopiero tak gdzieś od 1990. Faktycznie, zobaczyć coś przewozowego z napisem ''użytek własny'', zamiast ''logo'' jednostki uspołecznionej, to było wydarzenie. Nawet jeśli to był Żuk czy Nysa.

Wyciągnąłem literaturę i się zakopałem.

Haubica wz.43 jest na zdjęciu z 1953 roku.

Star 66 - 1958

Star 660 M1 - 1965, zmiany wewnętrzne.

Star 660 M2 - 1968, zmiany wewnętrzne, z zewnątrz to nowy zderzak i inne mocowanie koła zapasowego. Ostatnie zjechały z taśmy montażowej w 1984.

Dach metalowo-brezentowy był możliwy do wymiany we wszystkich dotychczas wyprodukowanych modelach.

Skrzynia wysoka płaska M2w lub niska z błotnikiem M2n.

Czyli wysoka z drewnianą podłogą i niska z metalową ? I jaka była w 66 i 660 M1 ?

 

Napisano

Na takiej zarchiwizowanej już stronie http://www.polskie-auta.pl/stara/star44.htm znalazłem opis, czym się Star 660 różnił od poprzednika - pozwolę sobie go tu przekleić. 

Na początku 1965 roku rozpoczęto w FSC produkcję zmodernizowanego samochodu oznaczonego symbolem Star 660 M1. Główne zmiany w stosunku do poprzedniego modelu to: hamulec zasadniczy z nadciśnieniowym mechanizmem wspomagającym wraz z instalacją pneumatyczną do hamowania ciągnionych przyczep, koła jezdne z ogumieniem o wymiarach 12.00-18" z uniwersalną rzeźbą bieżnika, przystosowanym do~ pracy przy zmiennym ciśnieniu powietrza, pneumatyczny układ blokowania mechanizmów różnicowych środkowego i tylnego mostu, nowa przekładnia kierownicza śrubowo-kulkowa o przełożeniu 23,5, zmieniona przystawka odbioru mocy oraz mechanizm wciągarkowy z bezpiecznikiem przeciążeniowym. Ten model Stara produkowany był do sierpnia 1968 roku.
Kolejny model mający oznaczenie Star 660 M2 był wynikiem drugiego i ostatniego etapu modernizacji tego pojazdu. Do podstawowych różnic między modelem 660 M2 a 660 M1 należy zaliczyć: przystosowanie do pokonywania przeszkód wodnych o głębokości do 1,8 m, zastosowanie instalacji elektrycznej z III stopniem ekranizacji, umożliwiającej bezzakłóceniową pracę urządzeń radiowych, wprowadzenie całkowicie metalowej skrzyni ładunkowej, modernizację instalacji elektrycznej, wprowadzenie zmienionego hamulca ręcznego, zaworu hamulcowego przyczepy, mechanizmu wspomagającego hamulec zasadniczy, ulepszenie uszczelnienia mostów napędowych oraz zmienione mocowanie koła zapasowego. Wprowadzenie ww. zmian konstrukcyjnych wpłynęło na wzrost masy własnej samochodu, która dla Stara 660 M2 wynosiła 5650 kg.
Część produkowanych od 1970 roku samochodów Star 660 wyposażona była w silniki ZS (typ S-530 A 1), co powodowało znaczne oszczędności paliw.

 

Napisano (edytowane)
19 godzin temu, ptasznik napisał:

Myślałem, że przetargi z wojska to dopiero tak gdzieś od 1990.

Też mnie to obecnie dziwi, pamiętam wyprzedaże w lokalnej "jednostce samochodowej"  właśnie w latach 1989-1990 ale Star 21 o którym wspomniałem na pewno był kupiony (gdzie, nie wiem) w połowie lat osiemdziesiątych (1984-1986 r.). Może już wtedy wyprzedawano jakieś starocie (a do takich na pewno zaliczał się Star 21) stojące na "ZN-ach". Zakłady szeroko pojętej "gospodarki narodowej" na pewno nie były tym zainteresowane więc jedyną możliwością nabycia pojazdu użytkowego a w szczególności ciężarówki przez osoby prywatne był zakup pojazdów wybrakowanych od "jednostek uspołecznionych" lub "stoków" od wojska. Ojciec mojego kumpla kupił w ten sposób "zdezelowaną" sanitarkę na bazie Fiata 125p a ojciec innego mojego kumpla Stara 660 "na chodzie" z zabudową specjalną (ale to już początek lat dziewięćdziesiątych), który później przez krotki czas "robił" za bar, co ciekawe na terenie opuszczonych przez wojsko w 1989 r. magazynów czyli "ZN-nów" o których pisałem wcześniej (budynek z 1798 r.), które to z początkiem lat dziewięćdziesiątych pełniły rolę miejscowego bazaru zwanego "Manhattanem" (piękne czasy, oby się nie wróciły).

Co do Starów 66 i ich zmodyfikowanych wersji to pozwoliłem sobie (tu trochę odbiegnę od głównego tematu czyli tytułowej haubicy, ale o Starach 66/660 chyba za dużo na tymże forum nie było) na sporządzenie listy różnych wersji tegoż zacnego i chyba najbardziej rasowego (z wyglądu oczywista?)  samochodu terenowego polskiej produkcji, użytkowanego do czasów obecnych (jeden z rekordów długowieczności) przez WP, a więc po kolei.

Wersje podstawowe:

- Star 66, Star 660, Star 660 M1, Star 660M2, Star 660D (z silnikiem diesla), Star 660M3P (ostatnia modyfikacja z   2000 r. z silnikami diesla). 

Zmiany w stosunku do wersji pierwotnej czyli Stara 66 wprowadzone w latach sześćdziesiątych:

- Star 660M1- opony 12x18 (poprzednio 11x20), inne mosty tylne, wzmocniona wyciągarka, wspomaganie       hamulców, obsługa hamulców przyczepy, pneumatyczna blokada mechanizmów różnicowych mostów tylnych,   inny mechanizm kierownicy.

- Star 660M2- przystosowanie do głębokiego brodzenia w wodzie poprzez uszczelnienie silnia i układu     napędowego oraz zainstalowanie uszczelnionej i ekranowanej instalacji elektrycznej.

Zabudowy specjalne na bazie Stara 66/660/ 660M1/660M2 itd. (zabudowa/kabina typu 117 AUM):

RWS- ruchomy warsztat naprawy broni strzeleckiej

RWA- ruchomy warsztat naprawy sprzęty artyleryjskiego

RWO- ruchomy warsztat sprzętu optycznego

A/SD 1/Sam- warsztat samochodowy, mechaniczno-montażowy

A/Panc- warsztat remontu czołgów, mechaniczno-montażowy

B 2/sam- warsztat ślusarsko-mechaniczny

Moc/Panc- warsztat rozruchowy silników czołgowych

B 1/Inż- warsztat naprawy sprzętu inżynieryjnego 

Ł 2- warsztat naprawy sprzętu łączności

WRL 60, WRL 80- warsztat remontu sprzętu radiolokacyjnego

RWEM- warsztat elektrotechniczny

WRSNiP- warsztat naprawy sprzętu nurkowego i pneumatycznego

M/Med, R/Med- warsztat naprawy sprzętu medycznego

Inne warsztaty: 

Typ 537- warsztat artyleryjski

Typ 541- warsztat frezarsko-wiertarski

Typ 543- warsztat kowalsko-spawalniczy

Wozy łączności:

radiostacja R-118

radiostacja R-137

radiostacja R-140

radiolinia R-404

radiolinia R-405

wóz kablowy

wóz lotnictwa dla Kierownika Lotów tak zwana "krowa" (z racji łaciatego malowania i przeszklonej zabudowy)

Wozy inżynieryjne:

SMT-1 samochodowy most towarzyszący (most "szturmowy")

AP- 64- wóz pontonowy mostu PP-65 "Wstęga"

BP- 64- wóz pontonowy mostu PP-64 "Wstęga"

R-061, ŻSH- 6- żurawie (dźwigi) samochodowe

K-407- koparka samochodowa

Wozy sanitarne:

szpital polowy

stacja tlenowa

stacja krwiodastwa

pracowania RTG

Cysterny:

CW 4,5

Samochody w wersji podstawowej czyli ciężarowej służyły także jako holowniki artyleryjskie (motyw przewodni tegoż tematu) oraz improwizowane wozy opl czyli nośniki wkm plot. PKM-2 14,5 mm i armat plot. ZU-23-2 23 mm czyli coś na kształt późniejszych Starów 266 "Hibneryt" z armatami plot. ZU-23-2 23 mm.

A teraz nieco wspomnień rodzinnych, mój ojciec służący w WP w latach 1960-1962, początkowo w 48 Batalionie Lotniczo-Technicznym a następnie w 13 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego jako kierowca (kurs "przedpoborowych" z ówczesnej Ligi Przyjaciół Żołnierza czyli późniejszej LOK), po kilku miesiącach służby w kompanii obsługi lotniska gdzie "jeździł" Zisem 150 cysterną czyli "bezetą" skierowany został na kurs do 13 Szkolnej Kompanii Kierowców Samochodowych gdzie zebrano wytypowanych kierowców z różnych jednostek lotniczych celem przeszkolenia w obsłudze "nowiutkich" Starów 66. Niestety po powrocie z kursu do "macierzystej" jednostki nie dane mu było jeździć nowo przybyłymi Starami 66 albowiem został przeniesiony do innej jednostki (ciekawa historia), gdzie nadal był kierowcą Zisa 150 "bezety" a następnie Stara 21 "wozu bojowego" Wojskowej Straży Pożarnej. Ot, taka mała rodzinna historyjka odnośnie Stara 66. 

Myślę iż nie "przynudziłem" za bardzo, a do haubic wz 43 152 mm i pułków artylerii pewnie w tym wątku jeszcze wócimy.

Pozdro

 

 

 

Edytowane przez Edmundo
Napisano

Generalnie można przyjąć, że Star 660 jako taki nie istnieje. Zakres modernizacji następnego wcielenia Stara 66 był tak głęboki, że ze względów na możliwości produkcyjne od razu postanowiono podzielić go na dwa etapy i najpierw powstał Star 660 M1, a potem 660 M2.  W sumie można było sobie darować 0 i poprzestać na M. Zmiany w wyglądzie zewnętrznym były niezauważalne, wszystko jeszcze bardziej upodobniła wymiana dachów na metalowo-brezentowe, poprzednie brezentowe po garażowaniu ''pod chmurką'' wymagały wymiany co dwa lata.

Tytułowa zaś haubica 152 mm wz. 43 była na stanie WP w 1953 roku i pewnie wróci. Gdy rozgryziemy armaty 85 mm wz. 44.

Napisano (edytowane)
Godzinę temu, ptasznik napisał:

Generalnie można przyjąć, że Star 660 jako taki nie istnieje.

Generalnie to kurcze sam nie wiem czy była takowa wersja czy też od razu M1 i  M2 ale zasadniczo to przyjmuje się dla tych wersji oznaczenie Star 660 analogicznie na przykład jak do czołgów T 34-85 M oraz ich modyfikacji T-34-85 M1 i T-34-85 M2, później i tak były to T 34-85 M, nawet oficjalnie. Do tematu haubic i armat wrócimy, oczywiście. Armaty wz. 44 jeszcze "kilka" lat temu były na stanie jednostek WP, zarówno tych istniejących jak i przewidzianych do mobilizacji, obecnie też jeż jeszcze strzelają z nich adepci artyleryjskiego fachu z CSWRiA w Toruniu a i gdzieś są zapewne jeszcze zmagazynowane. 

Edytowane przez Edmundo
Napisano (edytowane)

Jeszcze mały "wtręt" w temacie armat wz. 44, ostatnie wersje to były wz. 44 MN (z celownikiem noktowizyjnym) czy wszystkie i w każdej baterii były w to wyposażone, tego nie wiem, wiem iż według spisów uzbrojenia w WP na początku XXI wieku armat wz. 44 było 711 sztuk (to oficjalne dane). Ciągnikami były kolejno Zisy 151 (Ziły 157) oraz Gazy 63, potem Stary 66/660 i Stary 266. Brygady zmechanizowane i brygady pancerne utworzone w połowie lat dziewięćdziesiątych (na bazie "zunifikowanych" pułków zmechanizowanych) miały w strukturze dywizjon artylerii przeciwpancernej (mieszany z ppk w bateriach), ponadto dywizjon artylerii przeciwpancernej był w pułkach artylerii mieszanej (18 armat wz. 44) oraz (całkowicie skadrowany z 18 armatami wz. 44) w brygadach OT,  (rozformowanych dawno temu i nie mających nic wspólnego z obecnym brygadami WOT). Ciekawym jest że dużo wcześniej bo jeszcze w latach sześćdziesiątych wycofano z linii armaty BS-3 100 mm a pozostawiono wz. 44 85 mm oraz armaty wz. 42 czyli ZiS 3 76,2 mm a także ZiS 2 57 mm (te w rezerwie jeszcze w latach osiemdziesiątych). Na "ten przykład" enerdowcy mieli w I linii armaty MT-12 100 mm które były holowane przez ciągniki gąsienicowe MTLB, bardzo możliwe że polskiej produkcji, bo taka była pierwotna rola tychże wozów, w WP nie użytkowanych w tejże roli, poza jednostkowymi przypadkami.

Edytowane przez Edmundo
Napisano

Co do organizacji i wyposażenia jednostek artylerii od lat pięćdziesiątych do osiemdziesiątych to Kolega ptasznik na początku tejże dyskusji napisał cyt. "Wygląda na to, że co jednostka to inny skład". I chyba częściowo miałeś rację, przejrzałem co mogłem z dostępnych książek i artykułów opublikowanych w różnych periodykach, plus internet i wychodzi niezły "młyn" organizacyjno-sprzętowy, jak ktoś to sensownie kiedyś ogarnie w jakieś większej publikacji na temat przemian strukturalnych i wyposażenia polskich dywizji "krok po kroku" (o ile się da to zrobić), to będzie bardzo dobrze, ja tego nie ogarniam i nie mam czasu ani chęci bo temat jest  nieźle "zakręcony" . Co prawda powstało kilka "konkretnych" książek i artykułów (także tych opublikowanych na stronach www, niektóre naprawę rzeczowe) na temat WP po 1945 r. (celowo pomijam nazwę "LWP" bo takowej oficjalnie nie było) ale to też na razie tylko tyle. A temat ciekawy jak i inne nie ruszone (o czym pisaliśmy na forum) n.p. transportery TOSU-76, ciągniki gąsienicowe D-350 "Mazur", pancerne ciągniki ewakuacyjne (wozy zabezpieczenia technicznego), sprzęt zdobyczny użytkowany przez WP po 1945 czy też hełmofony czołgowe, hełmy lotnicze i specjalne, oporządzenie WP z lat 1943-1971 (tu jest dopiero  "pole do zaorania") i jeszcze na pewno coś by się znalazło. 

Napisano (edytowane)

Co do Starów 66/660 to niestety ale nie posiadam monografii z serii TBiU (a tomiki z tej serii kupowałem od początku lat osiemdziesiątych, ech, trzeba było się nabiegać po kioskach "RUCHU-u") czyli Nr 225 (Wojskowe samochody ciężarowo-terenowe Star 660/266) a tam zapewne jest dużo ciekawych informacji na poruszany Tutaj temat. Ale na pewno zakupię . Jestem niezmiernie ciekaw jak to było z tymi "starami". Szkoda że nikt się nie pokusił o napisanie czegoś bardziej "konkretnego" o Starach 20/21/25/27, całkowicie zapomnianych przez młodsze pokolenie, mechanicznych koniach roboczych "Polski Ludowej", hurrrrraaa (nawet nieźle to zabrzmiało?).

Edytowane przez Edmundo
Napisano

TBU nr 194 i 225. Inne rozkładówki i różnice w zdjęciach.

Co do składu na przestrzeni dziejów to same zagadki, np. 22 pułku artylerii zakończył wojnę z trzema bateriami 122 mm po 4 sztuki i pięcioma 76,2 mm po 4 sztuki.

W 1955 dwa dywizjony haubic 122 mm (sześć baterii ?, po ile sztuk ? kiedy było jakieś przezbrojenie z 76,2 na 122 ?) i jeden dywizjon z dwoma bateriami 85 mm (dlaczego tylko dwie ?, po ile sztuk ?, kiedy zmieniono 76,2 na 85 ?)

W 1957 połączono dwa pułki (który był tym drugim ?), na bazie 22 pa powstały samodzielne dywizjony. Dowództwo pułku jednak zachowano.

W 1958 ponownie połączono samodzielne dywizjony w 22 pa, o poprzedniej skadrowanej strukturze. Czyli nadal dwa dywizjony 122 mm i dwubateryjny dywizjon 85 mm ?

W 1960 na bazie I dywizjonu stworzono nieetatową Okręgową Szkołę Podoficerską dla 5 i 10 DZ. Dlaczego ? 22 pa był przecież w 4 DZ. Czy to była ''szkółka'' artyleryjska z zachowaniem sprzętu ?

Za rok 1963 jest mowa o pułkowej szkole podoficerskiej, więc chyba tak. Tylko czy to ta sama ,,szkółka'' co poprzednio ?

W 1966 przeformowanie ze skadrowanego w pełny pułk rozwinięty.  Czy wtedy przezbrojono iii dywizjon z 85 mm na 152 mm ? Kiedy zmieniono składy baterii z czterech na sześć działonów (dwa plutony po trzy zamiast po dwie haubice)

Czas chyba wrócić do Kajetanowicza i jego Dywizji w latach 1945-60.

Napisano (edytowane)

Część 22 pa była w 1968 roku w ''Dunaju'', 7 bateria we wrześniu 1972 na defiladzie Układu Warszawskiego w Pradze. Co do pierwszego to żadnych zdjęć, co do drugiego to żadnej informacji w internecie.

Edytowane przez ptasznik
Napisano
2 godziny temu, ptasznik napisał:

Czas chyba wrócić do Kajetanowicza i jego Dywizji w latach 1945-60.

To podstawa czyli Jerzy Kajetanowicz "Polskie wojska lądowe w latach 1945-1960" i  jeszcze Paweł Piotrowski "Sląski Okręg Wojskowy . Przekształcenia organizacyjne 1945-1956". Plus parę materiałów "via internet". Do jutra coś z tego ogarnę.

Napisano
W dniu 27.05.2020 o 01:57, Edmundo napisał:

Równocześnie w 4 Dywizji Piechoty istniał 6 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej również wyposażony w armaty wz. 44 kalibru 85 mm.  W 1962 r. po przeformowaniu 4 Dywizji Piechoty w 4 Dywizję Zmechanizowaną rozformowano dywizjon artylerii przeciwpancerne

 

W dniu 27.05.2020 o 15:01, Edmundo napisał:

wcześniej do 1962 r. w 4 DP był 6 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej  (JW 2465), być możliwe iż po rozformowaniu tegoż dywizjonu jako samodzielnej jednostki, skadrowany dywizjon artylerii ppanc. (z armatami wz. 44 85 mm) był w strukturze właśnie 22 pa, tego nie wiem.

Tak, po rozformowaniu 5DP w 1957, a powstał chyba w Skwierzynie na bazie 6 dywizjonu artylerii samochodowej. 22 pal w 1946 przeniósł się ze Skwierzyny do Sulechowa, w 1948 były tam oba. W 1950 22 pal przeszedł do 4 DP, 6 dappanc pozostał w 5 DP i w 1951 jest umiejscawiany w Kęszycy, a w 1955 ponownie w Skwierzynie. Tam też pozostał w 1957 po przejściu do 4DP.

Napisano

Przepraszam że tak długo nie odpowiadałem ale starałem się "ogarnąć" temat" artylerii 4 dywizji, oczywiście w skrócie i po" łebkach", bo inaczej nie jestem w stanie ?. A wiec po kolei, skład i zmiany organizacyjne artylerii 4 Dywizji Piechoty (1945-1962) i 4 Dywizji Zmechanizowanej w latach (1962-2000).

Rok 1945 (maj)

- 6 Pułk Artylerii Lekkiej

- 4 Samodzielny Dywizjon Artylerii Samobieżnej

Rok 1945 (sierpień)

- 6 Pułk Artylerii Lekkiej

- 18 Samodzielny Dywizjon Artylerii Zmotoryzowanej

Rok 1946 (czerwiec)

- 6 Pułk Artylerii Lekkiej- Krotoszyn

- 18 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Pleszew

Rok 1948 (grudzień)

- 6 Pułk Artylerii Lekkiej- Krotoszyn

- 18 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Leszno

Rok 1949 (wrzesień)

- 6 Pułk Artylerii Lekkiej- Krotoszyn

- 18 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Ostrów Wielkopolski

Rok 1950 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii Lekkiej- Sulechów

- 18 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Krosno Odrzańskie

Rok 1952 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii Lekkiej- Sulechów

- 122 Pułk Artylerii Lekkiej- Wędrzyn (sformowany na bazie baterii artylerii ze składu rozwiązanych pułków       piechoty dywizji piechoty typu B "mała konna")

- 18 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Krosno Odrzańskie

Rok 1953 (grudzień) 

- 22 Pułk Artylerii Lekkiej- Sulechów

- 119 Pułk Artylerii Lekkiej- Leszno (ze składu rozformowanej 30 DP w zamian za 122 PAL)

- 18 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Krosno Odrzańskie

Rok 1955 (wrzesień)

- 22 Pułk Artylerii - Sulechów

- 18 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Krosno Odrzańskie

- 24 Bateria Artyleryjskiego Rozpoznania Pomiarowego- Sulechów

- pluton dowodzenia (dowódcy artylerii dywizyjnej)- Sulechów

Rok 1957 (maj)

- 106 Dywizjon Artylerii Haubic- Sulechów

- 107 Dywizjon Artylerii Haubic- Sulechów

- 108 Dywizjon Artylerii Armat- Sulechów

- 109 Szkolny Dywizjon Artylerii- Sulechów

- 6 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Skwierzyna

- 24 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii- Sulechów

Rok 1958 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

- 6 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Skwierzyna

- 24 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii- Sulechów

Rok 1962 (kwiecień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

- 24 Dywizjon Artylerii- Sulechów (w rzeczywistości dywizjon rakiet taktycznych, niebawem przeniesiony do 5     Dywizji Pancernej)

- 24 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii- Sulechów

Rok 1965 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

- 12 Dywizjon Artylerii Rakietowej- Sulechów 

- 18 Dywizjon Artylerii (dywizjon rakiet taktycznych)- Kostrzyn

- 24 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii- Sulechów

Rok 1967 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

- 12 Dywizjon Artylerii Rakietowej- Sulechów 

- 24 Dywizjon Artylerii (dywizjon rakiet taktycznych)- Sulechów

- 24 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii- Sulechów

Rok 1972 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

- 12 Dywizjon Artylerii Rakietowej- Sulechów 

- 24 Dywizjon Artylerii (dywizjon rakiet taktycznych)- Sulechów

- 97 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Sulechów

- 24 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii- Sulechów

Rok 1990 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

- 12 Dywizjon Artylerii Rakietowej- Sulechów 

- 24 Dywizjon Artylerii (dywizjon rakiet taktycznych)- Sulechów

- 109 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Prudnik (ze składu rozformowanej 2 DZ)

- 24 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii- Sulechów

Rok 1993 (grudzień)

- 113 Pułk Artylerii- Kostrzyn (ze składu rozformowanej 5 DZ)

- 91 Pułk Artylerii Przeciwpancernej- Gniezno (dotychczas samodzielny)

- 84 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii- Kostrzyn (dotychczas w składzie rozformowanej 5 DZ)

Rok 1997 (grudzień)

- 13 Pułk Artylerii- Kostrzyn

- 17 Pułk Artylerii Przeciwpancernej- Gniezno 

Rok 1998 (grudzień)

- 5 Pułk Artylerii Mieszanej- Sulechów

 

 

 

 

  

Napisano

Przemiany struktur organizacyjnych jednostek artylerii 4 dywizji, (oczywiście także w skrócie i do uzupełnienia):

Pułk Artylerii Lekkiej (1945 r., organizacja wojenna)

- dowództwo

- bateria sztabowa

- bateria parkowa

- 1 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

- 2 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

- 3 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

(w baterii po dwa plutony, w każdym plutonie po dwa działony czyli 4 działa w każdej baterii)

 

Pułk Artylerii Lekkiej (1945 r., po zakończeniu działań wojennych)

- dowództwo

- bateria sztabowa

- pluton transportowy

- pluton remontowy

- szkoła podoficerska

- 1 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

- 2 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

- 3 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

(w baterii po dwa plutony, w każdym plutonie po dwa działony czyli 4 działa w każdej baterii)

 

Pułk Artylerii Lekkiej (1946 r.)

 

- dowództwo

- bateria sztabowa

- pluton transportowy

- pluton remontowy

- szkoła podoficerska

- 1 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

- 2 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

- 3 dywizjon artylerii (1 bateria armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

(w baterii po dwa plutony, w każdym plutonie po dwa działony czyli 4 działa w każdej baterii)

 

Pułk Artylerii Lekkiej (1948 r.)

- dowództwo

- bateria sztabowa

- pluton transportowy

- pluton remontowy

- 1 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

- 2 dywizjon artylerii (2 baterie armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm)

- 3 dywizjon artylerii (1 bateria armat 76,2 mm, 1 bateria haubic 122 mm, bateria szkolna)

(w baterii po dwa plutony, w każdym plutonie po dwa działony czyli 4 działa w każdej baterii)

 

Pułk Artylerii (1955 r.)

 

- dowództwo

- bateria dowodzenia

- 1 dywizjon artylerii (3 baterie haubic 122 mm)

- 2 dywizjon artylerii (3 baterie haubic 122 mm)

- 3 dywizjon artylerii (2 baterie armat 85 mm, zapewne także jako zamienniki dotychczasowe armaty 76,2 mm)

(w baterii po dwa plutony, w każdym plutonie po trzy działony czyli 6 dział w każdej baterii)

 

Pułk Artylerii (1958 r.)

- dowództwo

- bateria dowodzenia

- 1 dywizjon artylerii (3 baterie haubic 122 mm)

- 2 dywizjon artylerii (3 baterie haubic 122 mm)

- 3 dywizjon artylerii (3 baterie armat 85 mm, zapewne także jako zamienniki dotychczasowe armaty 76,2 mm)

(w baterii po dwa plutony, w każdym plutonie po trzy działony czyli 6 dział w każdej baterii)

 

Pułk Artylerii (1970 r.)

- dowództwo

- bateria dowodzenia

- kompania zaopatrzenia

- kompania remontowa

- kompania medyczna

- pluton przeciwlotniczy

- 1 dywizjon artylerii haubic (haubice 122 mm)

- 2 dywizjon artylerii haubic (haubice 122 mm)

- 3 dywizjon artylerii armat (armaty 85 mm)

 

Pułk Artylerii (1973 r.)

- dowództwo

- bateria dowodzenia

- kompania zaopatrzenia

- kompania remontowa

- kompania medyczna

- pluton przeciwlotniczy

- 1 dywizjon artylerii haubic (haubice 122 mm)

- 2 dywizjon artylerii haubic (haubice 122 mm)

- 3 dywizjon artylerii haubic (haubice 152 mm)

 

Dywizjon Artylerii Armat (1957 r., to dotyczyło chyba samodzielnych dywizjonów)

- dowództwo

- pluton łaczności

- pluton topograficzno-rozpoznawczy

- drużyna naprawy samochodów

- warsztat i magazyn uzbrojenia

- 1 bateria (dwa plutony po trzy działony w każdym)

- 2 bateria (dwa plutony po trzy działony w każdym)

- 3 bateria (dwa plutony po trzy działony w każdym)

 

 

 

 

 

Napisano (edytowane)
W dniu 30.05.2020 o 14:39, ptasznik napisał:

W 1960 na bazie I dywizjonu stworzono nieetatową Okręgową Szkołę Podoficerską dla 5 i 10 DZ. Dlaczego ? 22 pa był przecież w 4 DZ. Czy to była ''szkółka'' artyleryjska z zachowaniem sprzętu ?

Za rok 1963 jest mowa o pułkowej szkole podoficerskiej, więc chyba tak. Tylko czy to ta sama ,,szkółka'' co poprzednio ?

Ogólnie rzecz ujmując to w ówczesnych latach etaty pokojowe jednostek odbiegały "kosmicznie" od przewidzianych, ujednoliconych etatów wojennych. Co do sprzętu to pododdział szkolny artylerii jak wynika z etatów miał uzbrojenie zazwyczaj w postaci czterech dział dwóch/trzech typów będących na stanie danej jednostki (tyczy to lat pięćdziesiątych). Nieetatowe pododdziały szkolne powoływano najczęściej na bazie skadrowanych pododdziałów danej jednostki na czas szkolenia, potem były rozformowywane a następnie po wcieleniu kolejnej "fali" poborowych tworzone od nowa, niekoniecznie na bazie tego samego pododdziału co poprzednio. Równocześnie funkcjonowały "etatowe"  samodzielne szkoły podoficerskie różnych rodzajów wojsk i służb podlegające bezpośrednio okręgom wojskowych lub dowództwo rodzajów wojsk plus szkoły podoficerskie (w latach sześćdziesiątych zwane także szkołami młodszych dowódców) przy wybranych jednostkach. Do tego od połowy lat sześćdziesiątych 1, 2 i 15 Dywizje Zmechanizowane były na "etacie" dywizji szkolnych to znaczy jednostki wchodzące w ich skład były po części skadrowane a ich głównym zadaniem było szkolenie właśnie podoficerów i młodszych specjalistów "rozsyłanych" potem do innych, liniowych jednostek danego okręgu wojskowego. Oczywiście na czas "W" jednostki tychże dywizji przechodziły na inny"wojenny"  etat (zasadniczo taki sam jak dywizji I linii czyli mających w czasie "P" etaty wojenno-pokojowe) plus mobilizowały jednostki rezerwowe, a czasy wyjścia w pole były niezwykle "wyśrubowane". Dla przykładu pułki czołgów średnich mające na czas "W" po pięć kompanii (w każdej 16 czołgów) a dotyczyło to każdego z pułków liniowych czy też rezerwowych (te nie istniały w czasie pokoju) w czasie "P" posiadały kilka etatów i struktur organizacyjnych czyli były pułki rozwinięte, częściowo skadrowane, szkolne i w całości skadrowane a w każdym ze wszystkich tych rodzajów był zasadniczo inny etat pokojowy wynikający z typu danej jednostki, możliwości szkoleniowych i bazy koszarowo-magazynowej. Co ciekawe niektóre pułki skadrowane oprócz własnego rozwinięcia miały mobilizować pułki rezerwowe. Pełna "degrengolada", nie do ogarnięcia na szybko. Może ktoś się kiedyś podejmie, byłoby "cudne" opracowanie na temat powojennych dziejów WP. 

A co do tematu przewodniego, czyli haubicy wz. 43 152 mm to dalej "tajny" sprzęt WP, nic o ich służbie w latach 50 i 60 aż do czasu wypłynięcia w strukturach pułków artylerii 2, 4, 8 i 12 DZ (początek lat 70-tych) oraz w dywizjach pancernych a te od końca lat 50-tych do końca lat 60-tych miały tylko jeden dywizjon artylerii haubic (i tu pytanie czy 122 mm czy też 152 mm) na przełomie lat 1969/1970 rozwinięty w pułk artylerii haubic (dwa dywizjony). Skoro nie było ich w dywizyjnych pułkach artylerii oraz w brygadach artylerii armat (trzy samodzielne brygady w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych), to gdzie były skoro jakoby wprowadzono je  do WP w 1950 r. Stały "zamaskowane" na "ZN-ach".  No rzesz (i tak dalej) co było takiego "cudownego" w tych starych i 30 lat temu zezłomowanych haubicach że nie można o nich znaleźć żadnych informacji tyczących służby w WP. "Wunderwaffe" zapewne.

Edytowane przez Edmundo
Napisano
4 godziny temu, Edmundo napisał:

Dywizjon Artylerii Armat (1957 r., to dotyczyło chyba samodzielnych dywizjonów)

- dowództwo

- pluton łaczności

- pluton topograficzno-rozpoznawczy

- drużyna naprawy samochodów

- warsztat i magazyn uzbrojenia

- 1 bateria (dwa plutony po trzy działony w każdym)

- 2 bateria (dwa plutony po trzy działony w każdym)

- 3 bateria (dwa plutony po trzy działony w każdym)

Nie koniecznie samodzielnych. W latach 80-tych w skład dywizjonu pułkowego wchodziły

- dowództwo (sztab)

- pluton łączności (dywizjonowy)

- pluton topograficzno?-rozpoznawczy (dywizjonowy)

- pluton gospodarczo-remontowy

- 3 (2) baterie ogniowe (dwa plutony po trzy działony i samochód amunicyjny + pluton dowodzenia baterii)

Napisano (edytowane)

 Ze starych notatek włożonych do książki Kajetanowicza, pewnie też z danymi z internetu.

Haubice 152,4 mm wz.43 D-1 wprowadzono po 1950 roku w celu zastąpienia mało manewrowych armatohaubic 152,4 mm wz. MŁ-20. 31 grudnia 1954 było ich 50.

W 1955 w Brygadach Artylerii Haubic był jeden dywizjon haubic 122 mm wz.38 i dwa dywizjony (48 sztuk) haubic 152,4 mm wz.43.

W 1955 w 6 i 8 Dywizji Artylerii Przełamania były po dwie takie brygady.

 

Wychodzi, że w brygadach dywizjony miały po cztery baterie (4x6=24 szt.), dwa dywizjony w brygadzie = 48 szt.,dwie brygady w dywizji = 96 szt, w dwóch dywizjach 192 sztuki.

Edytowane przez ptasznik
Napisano

Armatohaubice 152,4 mm MŁ-20 nie zostały wycofane, wymyślono dla nich ciągniki Mazur zastąpione następnie Krazami. Występowały zdaje się na szczeblu okręgów wojskowych, poza DZ i DPanc.

Napisano (edytowane)

D-1 jest chyba czasem błędnie nazywana armatohaubicą.

''... Pod koniec lat 60. dywizja ..., ... W dywizji zmechanizowanej ..., ... 12 haubicoarmat 152 mm, 54 haubice 122 mm, ...''

''... W 1975..., ... W dywizji zmechanizowanej ..., ...,12 haubicoarmat 152 mm, 48 haubic 122 mm, ...''

''... Pod koniec lat 70. dywizja ...,  ... W dywizji zmechanizowanej ..., ... 66 haubic 122 mm, ...''

Na następne lata nie rozpisane.

Ilość haubic w DZ wg tabeli: 1955 - 60, 1960 - 27, 1965 - 36, 1970 - 66, 1980 - 66, 1985 - 66.

Kajetanowicz w ''Pancerna potęga PRL''.

 

Haubica 152 mm wz.43 D-1 w Kołobrzegu jest opisana jako haubicoarmata.

 

Edytowane przez ptasznik
Napisano (edytowane)
7 godzin temu, Edmundo napisał:

Rok 1957 (maj)

- 108 Dywizjon Artylerii Armat- Sulechów

- 6 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Skwierzyna

-108 samodzielny dywizjon armat 85 mm, dawniej jako dywizjon armat 85 mm 22 pa (dwie baterie), w sumie przeciwpancerny.

-6 z 5DP, w zamian za 18.

Edytowane przez ptasznik
Napisano
7 godzin temu, Edmundo napisał:

Rok 1958 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

- 6 Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej- Skwierzyna

-22 z dywizjonem armat 85 mm, w sumie przeciwpancernym.

Napisano
7 godzin temu, Edmundo napisał:

Rok 1962 (kwiecień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

 

7 godzin temu, Edmundo napisał:

Rok 1965 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

 

7 godzin temu, Edmundo napisał:

Rok 1967 (grudzień)

- 22 Pułk Artylerii- Sulechów

-22 z dywizjonem armat 85 mm, w sumie przeciwpancernych.

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.
Note: Your post will require moderator approval before it will be visible.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie