Edmundo

Panowie na podstawie informacji zawartych w opracowaniu Piotra Zarzyckiego Plan Mobilizacyjny W" (wyd. Pruszków 1995) sporządziłem poniższe zestwienie przedstawiające terminy mobilizacji poszczególnych pociągów Służby Zdrowia WP. Dla wyjaśnienia A- to początek mobilizacji+godziny osiągnięcia gotowości. Pociągi mobilizowane w alarmie - PS Nr 14 A+48 - PS Nr 15 A+48 - PS Nr 25 A+24 - PS Nr 32 A+48 - PS Nr 53 A+54 - PS Nr 66 A+48 - PS Nr 84 A+60 - PS Nr 85 A+48 - PD-K Nr 91 A+60 - OK Nr 32 A+48 Pociągi mobilizowane w 8 dniu mobilizacji powszechnej - PS Nr 45 - PS Nr 83 - PS Nr 93 - PS Nr 102 Pociągi mobilizowane w 12 dniu mobilizacji powszechnej - PS Nr 21 - PS Nr 33 - PS Nr 43 - PS Nr 61 - PS Nr 62 - PS Nr 74 - PS Nr 81 - PS Nr 91 - PS Nr 103 - OK Nr 12 - OK Nr 21 - OK Nr 72 - OK Nr 81 - OK Nr 92 - OK Nr 101 Pociągi mobilizowane w 18 dniu mobilizacji powszechnej - OK Nr 41 - OK Nr 42 Pociągi mobilizowane w 22 dniu mobilizacji powszechnej - PS Nr 22 - PS Nr 23 - PS Nr 24 - PS Nr 34 - PS Nr 34 - PS Nr 44 - PS Nr 51 - PS Nr 52 - PS Nr 63 - PS Nr 64 - PS Nr 75 - PS Nr 82 - OK Nr 22 - OK Nr 31 - OK Nr 51 - OK Nr 91 Pociągi mobilizowane w 30 dniu mobilizacji powszechnej - PD-K Nr 11 - PD-K Nr 12 - PD-K Nr 21 - PD-K Nr 22 - PD-K Nr 31 - PD-K Nr 32 - PD-K Nr 41 - PD-K Nr 51 - PD-K Nr 61 - PD-K Nr 62 - PD-K Nr 71 - PD-K Nr 82 - PD-K Nr 92 - PD-K Nr 102 - OK Nr 22 - OK Nr 62

A jeszcze funkcjonował Pociąg Sanitarny I Lotnego Oddziału Chirurgicznego im. Heleny Paderewskiej (a może była to inna nazwa Czołówki Sanitarnej Kolejowej Nr 3 o imieniu własnym Paderewska").

W nawiązaniu po poprzedniego wpisu dodaję zestawienie pociągów Służby Zdrowia WP z lat 1919-1921 (zdaję sobie sprawę że jest to zestawienie niepełne i być może obarczone błędami). A wiec: - pociągi sanitarne Nr 1, 2, 4, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 21, 23, 26, 31, 32, 33, 43, 44, 46, 52, 53, 55, 62, 64, 71, 73, 75 - pociągi szpitalne Nr 1, 5, 15, 18, 20 - pociągi sanitarne maltańskie" A, B, C, D, E - pociągi infekcyjne vel epidemiczne Nr 11, 13, 18 - pociągi dezynfekcyjno-kąpielowe Nr 1, 2, 5, 8, 12, 22, 61, 62, 70, 71 - czołówki sanitarne kolejowe Nr 1, 2 Piast", 3 Paderewska", 4 , 5, 6 , 7 Wir" a następnie Samarytanka", 8 Wąż" O ile przyjmiemy że było pięć pociągów szpitalnych czyli wymienione powyżej pociągi z numerami 1, 5, 15, 18 i 20 a jeden z nich czyli pociąg Nr 15 składał się na pewno z wagonów typu Mhx to być może iż pozostałe pociągi szpitale także zestawione były z wagonów tego typu a więc łącznie 80 wagonów Mhx o których wiemy że przekazane były Polsce.

A co do nazewnictwa pociągów Służy Zdrowia WP z lat 1919-1921 to funkcjonowały: - pociągi sanitarne (z numerami) - pociągi szpitalne (z numerami) - pociągi sanitarne maltańskie" (oznaczone literami) - pociągi infekcyjne vel epidemiczne (z numerami) - pociągi dezynfekcyjno-kąpielowe (z numerami) - czołówki sanitarne kolejowe (z numerami a przynajmniej część z nazwami własnymi)

Z malowaniem to oczywisty fakt. Na fotografii pociągu z Mikaszewicz (Pociąg Sanitarny vel Szpitalny Nr 15 na wagonie wyraźnie widać literę S będącą końcówką od US.

Napisałem SGO Modlin" oczywiście miało być Armii Modlin".

Nie jestem pewny tychże przydziałów dlatego proszę o korygowanie informacji. Źródłem co do przydziałów pociągów do SGO Narew" było bodajże opracowanie Zygmunta Kosztyły Wrzesień 1939 na Białostocczyźnie", z 1976 r. natomiast dane o przydziałach do SGO Modlin" miałem w swoich notatkach odnośnie 1939 r. ale z jakiego są źródła niestety nie zapisałem.

Ale jeszcze jedna kwestia, dlaczego pociągi mobilizowane przez WSO Nr 1 (Warszawa) i WSO Nr 4 (Łódź) zachowały numery przynależne (według ustalonego klucza numeracji jednostek mobilizowanych) dla WSO Nr 7 (Poznań) i WSO Nr 8 (Toruń).

Dzięki za poprawki właśnie o to mi chodziło.

Podobnie było z Wojskowym Szpitalem Okręgowym Nr 1 w Warszawie który mobilizował PS Nr 81, PS Nr 82 i PS Nr 83. Pociągi te przeznaczone były dla Armii Modlin" a zestawiane były na stacji w Bydgoszczy gdzie znajdowały się Warsztaty Główne DOKP Toruń. Wojskowy Szpital Okręgowy Nr 8 w Toruniu mobilizował tylko PS Nr 84 (z wagonami Mhx) który także stacjonował w Bydgoszczy. Niestety nie znam przydziału mobilizacyjnego tegoż pociągu mogę tylko domniemywać że był przeznaczony dla Armii Pomorze". Zresztą większość pociągów Służby Zdrowia zestawiana była przez Główne Warsztaty PKP przy poszczególnych DOKP. Łącznie w latach trzydziestych było sześć czy siedem Głównych Warsztatów PKP I klasy i chyba tyle samo II klasy.

Odnośnie rokowań w Mikaszewiczach i Pociągu Szpitalnego vel Sanitarnego Nr 15 cytat z wymienionej przez Kolegę Krzysztofa115 publikacji (str. 156) Pierwsze spotkanie prezydiów delegacji, na którym ustalono szczegóły przyszłych obrad, odbyło się dopiero dnia 28 października o godzinie 11 w pociągu nr 15 na stacji Mikaszewicze". A na temat tychże rokowań to jest jeszcze jedno opracowanie.

Dzięki Kolego Krzysztof115 za info. Według innych czy też uzupełniających danych rozmowy prowadzone były także na pokładzie" Pociągu Sanitarnego Nr 15 (określany był także jako Pociąg Szpitalny Nr 15, sformowany przez DOG Kielce na stacji w Radomiu gdzie znajdowały się warsztaty kolejowe). Na czas tychże rozmów pociągiem dowodził" ppor. Stanisław Baczyński. Komendantem w 1920 r. był por. lek. dr a następnie (po awansie) kpt. lek. dr Franciszek Bałaszeskul, w załodze znajdował się między innymi sierż. sztab. a następnie urzędnik wojskowy XI rangi Józef Kalityn. I tu moja kolejna hipoteza (podkreślam hipoteza)tycząca pociągów sanitarnych z lat 1919-1921. Jak wcześniej wspomniałem (wpis z dnia 2015-11-22 20:04:18) Rozkaz MSWojsk. ze stycznia 1919 r. wymieniał pociągi sanitarne oraz pociągi szpitalne. Według moich danych (zdaję sobie sprawę że niepełnych) sformowano pięć pociągów szpitalnych o numerach 1, 5, 15, 18, 20 co zgadzało by się z ilością wagonów typu Mhx (łącznie 80 po 16 w składzie) które otrzymaliśmy w ramach pomocy rządu amerykańskiego. A jeśli na fotografii z Mikaszewicz są wagony typu Mhx (a są z pewnością) to być może jest to właśnie Pociąg Szpitalny Nr 15.

A co do fotografii z reemigrantami z Francji to wiadomo mi o istnieniu co najmniej dwóch Pociągów Sanitarnych PCK (PS Nr 1 PCK i PS Nr 2 PCK) a było ich zapewne więcej z których jeden w 1945 r. kursował na trasie Łódź-Paryż-Łódź przewożąc repatriantów z Francji co zostało uwieczniona na jednej z kronik filmowych.

Faktycznie wagony wyglądają na Mhx natomiast co do osoby (czy aby na pewno żołnierza ?) z fotografii to widać opaskę na lewym rękawie według mnie sanitarną. Ubranie tegoż jegomościa nie wskazuje na przynależność do Wojska Polskiego. Być możliwe iż fotografię wykonano podczas wojny polsko-bolszewickiej bądź krótko po jej zakończeniu kiedy to w składzie pociągów sanitarnych były osoby cywilne. I tu kolejna zagadka. Jakie numery miały byłe amerykańskie pociągi sanitarne z wagonami Mhx przybyłe do Polski w 1919 r. i zapewne skierowane do służby w trakcie wyżej wymienionej wojny. Generalnie to numeracja pociągów sanitarnych sformowanych w latach 1919-1921 pokrywała się z numerami ówcześnie istniejących Dowództw Okręgów Generalnych czyli późniejszych DOK-ów na przykład Pociąg Sanitarny Nr 73 (sformowany przez DOG Poznań czyli późniejszy DOK Nr VII) ale pociągi wyekwipowane przez Zakon Rycerzy Maltańskich zwane ówcześnie pociągami maltańskimi były oznaczone literami t.j. Pociąg Sanitarny A, B, C itd. Ponadto Rozkaz MSWojsk. ze stycznia 1919 r. wymieniał pociągi sanitarne oraz pociągi szpitalne takie też nazwy o ile się nie mylę czasami stosowano zamiennie.

Szanowny Kolego sadyk dzięki za cenne informacje. A czy masz gdzieś pod ręką" przydziały mobilizacyjne poszczególnych pociągów no może poza pociągami dla SGO Narew" i Armii Modlin". A może w przyszłości w tymże wątku nieco poruszymy temat rzekę także ie ruszany" czyli pociągi sanitarne (a w odniesieniu do niektórych używano także nazwy szpitalne) z lat 1919-1921.

Tak na marginesie dyskusji to okres po 1945 r. tyczący polskich wojskowych pociągów sanitarnych także jest praktycznie nie znany. Jako ciekawostkę we wpisie z dnia 2015-11-15 08:58:48 dodałem w celach porównawczych skład wojskowego pociągu sanitarnego zestawianego według instrukcji z 1970 r. A jeszcze jedna myśl. Jakiego typu wagony miały wchodzić w skład pociągów sanitarnych w latach pięćdziesiątych to znaczy czy korzystano z wagonów improwizowanych (jak przed 1939 r. z dostosowanymi do potrzeb sanitarnych wagonami Kd) czy też na dużą skalę budowano dedykowane sanitarne wagony kadrowe", czy też w części (to na pewno) opierano się na mobilizowanym taborze będącym w bieżącym użytku PKP. A może korzystano ze zdobyczy wojennych przejętych po Armii Niemieckiej tudzież Włoskiej ?

Ponadto na czas doraźnych potrzeb przywidywano wystawienie improwizowanych pociągów sanitarnych (zgodnie z instrukcją z 1934 r.) które nie mogły i nie mogą być ujęte w wykazach mobilizacyjnych. A jest jeszcze kwestia pociągów sanitarnych które mogły być (ale czy koniecznie tak było) zmobilizowane próbnie" w marcu 1939 r. po ogłoszeniu cichej" mobilizacji. To na razie tyle odnoście mobilizacji pociągów sanitarnych pomiędzy marcem a wrześniem 1939 r.

Dla Armii Poznań" był przeznaczony Pociąg Sanitarny Nr 74 (WSO Nr 4), Pociąg Sanitarny Nr 75 (WSO Nr 4), Pociąg Dezynfekcyjno-Kąpielowy Nr 71 i Odkażalnia Kolejowa Nr 71 (WSO Nr 4). Ponadto wiadomo iż w dniu 3 września z Warszaw do Poznania odszedł PS Nr 14.

Szanowny Kolego wa1aw w dniu 23 marca 1939 r. utworzono szczątkowe dowództwa armii w tym Armii Poznań" a także przeprowadzono cichą" mobilizację wybranych wielkich jednostek. W dniu 23 sierpnia ogłoszono mobilizację alarmową którą objęto wszystkie jednostki kolorowe" w OK III,IV, V, VII i VIII równocześnie ogłoszono mobilizację lotnictwa, opl, drugich rzutów sztabów armii i armijnych oddziałów łączności. Zgodnie z tym mobilizacja alarmowa objęła także wybrane jednostki Służby Zdrowia w tym zapewne pociągi sanitarne których tabor jak wiadomo stacjonował na wybranych stacjach bądź zestawiany był w istniejących ówcześnie Głównych Warsztatach PKP na terenie poszczególnych DOKP. Pociągi sanitarne dla Armii Poznań" mobilizowane były przez (to jedno z odstępstw od reguły) DOKP Warszawa i WSO Nr 4 (Łódź) oraz (tu niem mam na teraz bliższych danych) WSO Nr 1 (Warszawa) co nie przeczy temu iż składy tychże pociągów bądź poszczególne wagony do nich przypisane w czasie pokoju stacjonowały na wybranej stacji na terenie OK VIII obejmującego Wielkopolskę (najprawdopodobniej w Poznaniu gdzie mieściły się Główne Warsztaty PKP). Czy pociągami mobilizowanymi w alarmie czyli od dnia 23 sierpnia były pociągi z wagonami Mhx tego na 100 % nie wiem ale osobiście myślę ze tka z tym że w alarmie mobilizowano także zapewne pociągi typu polskiego". Pozostałe pociągi Służby Zdrowia WP miały być wystawiane w mobilizacji powszechnej. Co do przytoczonych przez Kolegę wspomnień to nie wiemy o jaki pociąg chodzi (nie znamy jego numeru) a więc skąd wniosek pociąg ze wspomnień nie został ujęty w aszych" wykazach pociągów sanitarnych.

I o to chodzi to znaczy po to są tworzone regulaminy i instrukcje. Co innego improwizacja w czasie ćwiczeń czy też działań wojennych. Co do PS Nr 15 to mobilizowany był na stacji w Pruszkowie gdzie mieściły się Główne Warsztaty PKP I klasy (DOKP Warszawa).

A mobilizowany był na stacji Warszawa Gdańska.

Kolego wa1aw myślę że wspólnymi siłami wszystkich tu obecnych ustaliliśmy fakt jednolitego składu pociągów sanitarnych z wagonami Mhx (czyli po 16 wagonów) do czego walnie przyczynili się Panowie sadyk i JoncaA. Określał to też regulamin z 1934 r. Natomiast nie przeczę że czasowo czy też incydentalnie mogły być doczepiane wagony innych typów jak wagon kąpielowy czy też dezyfektor (na przykład na czas manewrów czy też próbnej mobilizacji jednostek kolejowych" Służby Zdrowia). Natomiast fakt włączenia przez Niemców do składu pociągu z wagonami Mhx innych wagonów a tym samym powiększenia jego liczebności (co wynika z zamieszczonych przez Kolegę fotografii pociągu LZ 669) to całkiem inna sprawa o czym pisaliśmy wcześniej.

OK dzięki za odpowiedź o to mi właśnie chodziło.

Kolego sadyk a czy możesz podać kiedy wagon z PD-K Nr 31 i wagon dezynfekator były włączone w skład PS Nr 32. Jeśli miało to miejsce w czasie pokoju na przykład w trakcie manewrów kiedy to zmobilizowano" PS Nr 32 to czasowe dołączenie tychże wagonów do składu pociągu miało by jakieś uzasadnienie to znaczy chodzi mi oto że nie było potrzeby mobilizacji" PD-K Nr 31 i odkażalni kolejowej zapewne wystawianej tak jak wymienione pociągi przez DOKP Wilno i WSO Nr 3 z Grodna.

Kolego wa1aw być możliwe że masz rację tylko dlaczego skład PS N 53 miał 16 wagonów w tym ostatni wagon Mhx 863- elektrownia.