Ubiór polowy artylerzysty w 1939 roku

[kolekcj]

Czy były jakieś jednolite przepisy mówiące o tym jak ma wyglądać mundur polowy szeregowca-artylerzysty wg. stanu na wrzesień 1939?

Przeglądałem trochę fotek przedwojennych, bo z samego września nie mam. Liczyłem że znajdę w nich odpowiedź, ale wprowadziły mi jeszcze większe zamieszanie. Dwie najważniejsze kwestie:

- OBUWIE - Raz na zdjęciach spotyka się owijacze i buty, a kiedy indziej wysokie buty skórzane. Czy to też tzw.oficerki, tyle że u szeregowca?

- SPODNIE - Czy były takie same jak u piechoty? Wydają się być ciut szersze.

- BLUZA MUNDUROWA - Tutaj na zdjęciach mam aż trzy wersje. Pierwsza to bluza drelichowa. Druga to kangurka. Trzecia to bluza kroju drelichowej, ale wyraźnie biała. Czyżby lniana?

Tak więc ponawiam pytanie z początku. Jak był ubrany szeregowiec-artylerzysta we wrześniu 1939?

[Benny Hill]

Witam.
Trzeba pamietac, ze artyleria(w wiekszosci) byla konna. Tak wiec buty dlugie (kawaleryjskie) i spodnie z karwaszami.
Bluzy raczej standardowe szeregowcow piechoty.
Pozdrawiam

[polsmol]

Kurtki były takie jak w innych broniach. Ta biała to zapewne sprany drelich liniany.
Co do spodni to niestety nie wiem, ale nie było specjalnego wzoru dla artylerii.
Buty powinny być wysokie tzw. saperki (dla wszystkich broni technicznych), ale niewykluczone, że w artylerii piechoty (działa 75mm prawosławne) mogły być inne.

[ArturSz]

Umundurowanie polowe w artylerii noszono standardowe stosownie do pory roku.
najwieksze roznice widac przy okazji obuwia i spodni a dotyczy to rodzaju artylerii.
Spodnie w DAK - kawaleryjskie
Spodnie w pulkach artylerii trakcja konna lub motorowa zazwyczaj zwykle spodnie ogolnowojskowe, rzadko kawaleryjskie.
Obuwie- w DAK byty wysokie typu kawaleryjskiego
w pulkach artylerii obok butow wysokich typu kawaleryjskiego zdazaly sie takze saperki
obslugi armatek przeciwpacernych w piechocie zas nosily trzewiki z owijaczami lub owijkami jak pozostali koledzy z ich pulku piechoty.
Obslugi armat przeciwlotniczych nosily na mundurach kombinezony a helmy nakladano daszkiem do tylu.

pozdrawiam,
Artur

[kolekcj]

Może faktycznie powinienem był uściślić, że chodzi mi o artylerię lekką. Zamieszczam kilka zdjęć. Żeby pokazać wyraźistość rozbieżności wszystkie pochodzą z jednego pułku artylerii lekkiej i zostały wykonane w jednym roku (1934).

Na pierwszej fotografii bluza jak w piechocie. Spodnie wydają się być bardziej obszerne. Czy to tylko złudzenie optyczne? Buty pewnie saperki, jak pisze polsmol. Dlaczego jednak z ostrogami?

[kolekcj]

Tutaj lepiej widać ostrogi. Buty wydają się być kawaleryjskie, bo chyba za wysokie na saperki. (Czy się mylę?) Za to spodnie wyglądają na takie jak w piechocie. Bluza jak w piechocie.

[kolekcj]

Tutaj małe porównanie. Po lewej ostrogi - po prawej brak. Za to na mój gust obaj mają spodnie jak w kawalerii. Co ciekawe bardziej pasują chyba do munduru garnizonowego niż polowego. Na górze kangurki.

No i jak tu być mądrym? Czy ktoś ma instrukcję, gdzie wyjaśniona była by sprawa umundurowania szeregowców w artylerii lekkiej wg. stanu na wrzesień 1939, albo czy ktoś potrafi ustalić to w inny sposób?

[bolas]

sprawa prosta jak barszcz :) pierwsze dwie fotki to szeregowi w drelichach z połowy lat trzydziestych - oznaczenia wzóru nie znam dokłądnie ale to drelichy wprowadzone około 34/35 roku dosłownie na chwilę przed wz.36. Były bardzo popularne. Te szerokie portki to zwykle aggy pants" :) polskiej piechoty, a tak smiesznie wywijają się bo goście sobie je w saperki wpuścili. Na trzeciej fotce widać podoficerów - ci mają bluzy drelichowe wz.24 nieco poprzerabiane wedle ich zapędów oficerskich. Do tego spodnie wyraznie nie drelichowe - moze od munduru wyjsciowego. A czemu ostrogi ? A bo te wszystkie daki i pale miały kawaleryjskie zapędy na fason ...

[Gebhardt]

Bolas napisal co trzeba. Pytanie jest specyficznie o 1939 - fotki oczywiscie sa z wczesniejszego okresu. Warto dodac ze chyba gros personelu PALU jechala konno (wiec ostrogi nie bylky tylko na fason :) ) a reszta jechala na wozach czy przodkach wiec teoretycznie tez obowiazywaly buty dlugie do jazdy konno tyle ze bez ostrog (nie saperki, to jeszcze cos innego - pol-dlugie buty do marszu). Oczywiscie oficerskie lub szeregowych zaleznie od rangi. Helmy weszly na wyposazenie artylerii dopiero w marcu 1939 (i koce i manierki!!!!). Helmy byly wydane wz 15. Podczas kampanii zolnierze artylerii w pierwszej linii (zwiadowcy, obserwatorzy) czesto mieniali sie helmami z zolnierzami tylowymi piechoty (np woznicami) aby nie wystawac zanadto (obserwatorzy artylerii sa zawsze piewrszym celem w nowoczesnej wojnie). De facto, ze wzgledu na rachityczna organizacje pokojowa gros zolnierzy artylerii dopiero mobilizowano z rezerw i mundury byly jakie sie dalo znalezc w magazynach. Ze wzgledu na trzecie miejsce (po piechocie i kawalerii) w hierarchii kolejnosci wyposazeniowej, wyglad artylerii byl roznorodny! Braki byly wlasciwie wszystkiego. Ogolnie rzecz biorac za wzor prawdopodobnie nalezy brac woznice piechoty czy kawalerii jesli chodzi o personel jezdzacy na wozie czy przodku (np obsluga dziala) i kawalerzyste (z szabla wlacznie) jesli chodzi o personel jezdzacy konno (np obserwator). Personelu chodzacego pieszo zdaje bylo czyba ciut w plutonach lacznosci itp ale lacznosciowcy normalnie nosili buty dlugie lub saperki i tak.

W oddzialach artylerii ciezkiej bylo wiecej chodzacych na piechote (chociazby obslugi dzial) i w zdjeciach przedwojennych widzi sie roznorodnosc obuwia - raz dlugie buty raz polbuty z owijaczami.

[kolekcj]

Jak w takim razie wyglądał woźnica piechoty? Drelich + buty do jazdy konnej? Czy wogóle spodnie od drelichu wejdą do butów do jazdy konnej?

Jeszcze tytułem tych hełmów. Na zdjęciu jest artylerzysta z 17 PAL. Zdjęcie wykonane przed 1938 rokiem.

[kolekcj]

Jeszcze dla Bolka, odnośnie tych ostróg. W 1 PAM konno nie jeździli, więc ostrogi były zupełnie zbędne. Żeby jednak mogli elegancko stukać butem nosili takie skówki.

[bolas]

ale fajna fotka ... ! oficer w mundurze polowym (może oko zawidoło...?) z szablą u boku ? o kurde ...

a co do butów z w.w. fotek - zle sie wyraziłem - to nie saperki a faktycznie buty kawaleryjskie do jazdy.

[Gebhardt]

Woznica piechoty wygladal tak samo jak kazdy inny piechociniec (zaleznie od pory roku), tylko zamiast polbutow i owijek mial dlugie buty juchtowe. Chyba to bylo mozliwe bo tak sie ubierali na Westerplatte czy w KOPie chociazby. No i zapewne byl na szarum koncu jesli chodzi o wydawanie sprzetu mob wiec w praktyce roznie bylo.

[kolekcj]

O te buty mi właśnie chodziło. Teraz już wszystko jasne.

Tak tylko celem upewnienia się, bo teraz nie mam książki pod ręką. Tuliszka pisał, że na Wtte dostali buty saperskie, bo najszybciej się je wkładało. Czy też mnie pamięć myli?

[Gebhardt]

Fakt tez widzialem tak napisane, ale na fotkach widac ze przynajmniej podoficerowie maja buty dlugie a nie saperki.

[Gebhardt]

A tak swoja droga, jezeli mnie oczy nie myla to ten artylerzysta z dzisiejszego postu o 10.40 akurat tez ma saperki? Z ostrogami? Powiedzcie mi ze sie myle!

[kolekcj]

Faktycznie jego ponętne kolano jest o wiele wyżej, niż by było w obuwiu kawaleryjskim ;)

[Schrek]

na WST wprowadzono saperki dla oddziałow w wartowaniach - tu niech sie wypowie wachmistrz ;-) apropo widziałem ciw w telewizorni ;-)

a ten gosciu faktycznie ma saperki ;-)


Schrek

[pieczarka]

Buty juchtowe kawaleryjski w porównaniu z oficerkami sa luźne w łydce na tyle, że nie powinno być problemów z włożeniem spodni piechocińskich". Jak się już wyrobią do nogi to da sie je też łatwo, szybko zdjąć/włożyć nawet bez rozpinania pasków od ostróg.

[Wilniuk]

Gebhardzie mam dwa pytania odnosnie helmow. Widzialem zdjecia zolnierzy pal'u z lat dwudziestych i wtedy mieli helmy (przynajmniej czesc) francuskie, czyzby wiec zniesiono je potem i przywrocono dopiero w 1939 r.? i drugie pytanie. Widzialem zdjecie zolnierzy 1 pam'u i na tym zdjeciu zolnierze maja polskie helmy wz. 31 wiec chyba nie cala artyleria nosila helmy wz.15

[kolekcj]

W PAM napewno noszono wz.31, co też miałem okazję nie raz widzieć. Ale to generalnie nie był wyjątek. Na dowód dwie fotki z 17 PAL.

[kolekcj]

Poczet sztandarowy 17 PAL.

[Gebhardt]

Oczywiscie nie cala artyleria nosila helmy wz 15 (chociazby artyleria plot). W moich wypowiedziach trzymalem sie PAL'ow i wyposazenia wojennego. Wg znanych zrodel, dokladnie od kad nie wiem, ale do konca 1938 czy pocztku 1939 artyleria nie miala helmow. Potem dostala helmy wz 15 (spowrotem).

Odnosnie PAM'u to przydzielono im helmy na wojnie zaleznie od jednostki. W 10BK mieli wz 16 w WBP-M mieli wz 31. Czy, i co mial DAM z dzialami 120mm nie wiem, widzialem ich tylko w beretach.

Jesli chodzi o helmy na fotkach przewdwojennych to zgola inna sprawa bo testowane helmy wz 31 we wszystkich glownych branzach (chociazny na pewniaka w 1 pszwol). Na mobilizacje jednak ne znam zadnych dowodow ze te helmy otrzymali. A z fotek z wystepow publicznych, ceremonii itd to juz niewiele mozna wywnioskowac bo nagminnie wypozyczano helmy i inne nieetatowe wyposazenie od innych jednostek dla utrzymania fasonu.

Mozna przyjac ze jesli chodzi o wyposazenie bojowe w 1939 PALe wystepowaly w helmach wz 15 lub wogole bez a w helmach wz 31 raczej sporadycznie i glownie droga wymiany z zolnierzmi piechoty.

[zosieńka]

witam chodzi mi o mundur piechoty
czy kolnierzyki były wszywane do stójki?? czy kołnierzyki szyte były z jednego kawałka
zosieńka

[fiku]

W ostatnim numerze Do broni" były warunki technicze kurtki mundurowej wz.36 (i wielu innych elementów wyposażenia).