Następca Mazura.

[esterendensen]

Witam.Czy orientuje się ktoś,jak nazywał się,lub jakie miał oznaczenie następca ciągnika gąsienicowego Mazur?

[sahara47]

Do ciągnięcia ciężkich dział po wycofaniu Mazurów stosowano ciągnik KRAZ.

[esterendensen]

Dzięki za zainteresowanie kolego sahara47.Chodzi mi o gąsienicówkę.

[esterendensen]

http://moto.wp.pl/gid,17070579,img,17070808,page,21,title,Pojazdy-porzucone-w-Arktyce,galeriazdjecie.html

[esterendensen]

Witam.Chodzi mi konkretnie o taki pojazd.Na zdjęciach z polskiej stacji polarnej im.H.Arctowskiego są takie same gąsienicówki.Czy u nas też je stosowano na większą skalę w armii,czy to pojedynczy przypadek?

[Trooper85]

ATS-59, ten na zdjęciu to konkretnie ATS-59G. Były używane w WP, a nawet wytwarzane na licencji w Łabędach.
Poza ATS-59 w podobnym czasie używano też ciągników AT-T i lekkich AT-L.

[esterendensen]

Dzięki Trooper85,konkretna fachowa odpowiedź.

[Edmundo]

A tak gwoli ścisłości to do końca lat sześćdziesiątych w WP użytkowany był jeszcze średni ciągnik AT-S (poza podobną nazwą nie mający wiele wspólnego z ATS 59) którego to produkcję licencyjną miano uruchomić w Łabędach w drugiej połowie lat pięćdziesiątych a którego to właśnie uzupełnił a później wyparł polski Mazur D 350.

[esterendensen]

Cześć.Trochę się pogubiłem w tych gąsienicówkach.Zdjęcia z budowy stacji Arctowskiego na Antarktyce były z roku wolnego.Były tam dwa ATS 59G.Nie wyglągały one zbyt staro,chyba,że były odświeżone.Z tego,co pisze kolega sahara47 to jednak Mazur był ostatnią gąsienicówką.Jak to było z tymi pojazdami? Chodzi mi o lata produkcji,czy były może produkowane równolegle,i jak długo były w użyciu? Jak byłem w wojsku w 2000 roku,to były jeszcze T 55,T 72 i PT 91 twardy.Pięćpiątki akurat kasowali.Stały też WZT 2 równolegle z WZT 3,ale w użyciu były tylko trójki.Chodzi mi więc o realne użycie,a nie tylko ,że były na stanie.

[esterendensen]

Zdjęcia z budowy stacji Arctowskiego na Antarktyce były z roku 1977.Tak miało być,sorry za pomyłkę.

[Edmundo]

Kolego esterendensen generalnie w pewnym okresie wszystkie z wymienionych w tym temacie ciągników były użytkowane równocześnie poza ATS 59 i ATS 59G które to w pierwotnej postaci czyli ciągnika artyleryjskiego nie były wykorzystywane przez WP a produkowane wyłącznie na potrzeby innych armii.
Reasumując to ciągniki AT-S (nie mylić z ATS 59) na którego to nabyto licencję ale nie uruchomiono jego produkcji zakupione zostały dla jednostek artylerii WP na przełomie 1955-56 r. a były wykorzystywane do końca lat sześćdziesiątych (ponad 120 sztuk) a następnie przekazane (czy też sprzedane) do Wietnamu Północnego. Pierwsze ciągniki AT-L dostarczono w 1958 r. w służbie pozostawały do lat siedemdziesiątych. Ciągników typu AT-T czyli najcięższych z wyżej wymienionych nabyto sztuk 2. Natomiast na jego bazie w WP użytkowane były maszyny inżynieryjne oraz nieliczne stacje radiolokacyjne.
Co się tyczy ciągnika Mazur D 350 opracowanego w Polsce to jego produkcję rozpoczęto w 1960 r. i niebawem zakończono po wyprodukowaniu bodajże około 300 sztuk. Mazury były w służbie do końca lat siedemdziesiątych kiedy to wyparte zostały z jednostek artylerii przez ciężkie samochody terenowe typu KRAZ o czym pisał sahara47. Być możliwe że stały jeszcze w rezerwie w latach osiemdziesiątych ale tego niestety nie wiem.

[norodom s]

Widziałem Mazury stojące pod chmurką jako Zapas Wojenny pod koniec lat 80-tych w JW 2198 Czarne.

[Edmundo]

I właśnie tego nie byłem pewien aczkolwiek w skromnym artykule dotyczącym Mazura D 350 na wikipedii jest fotografia ciągnika z wyglądu w pełni sprawnego z ową" trzyliterową rejestracją wojskową a stojący przed nim żołnierz ubrany jest w mundur polowy w wersji wprowadzonej w drugiej połowie lat osiemdziesiątych. Z drugiej strony na czas W" miały być mobilizowane także jednostki remontowe oraz ewakuacyjne i być możliwe że dla nich przeznaczone były wycofane z artylerii Mazury.

[norodom s]

Jako następcę Mazura wprowadzono opancerzony ciągnik ciągnik wielozadaniowy MT-LB, który przeznaczony jest do holowania przyczep, dział artyleryjskich,przewozu ładunków i ludzi;ze względu na opancerzenie także w warunkach bojowych i pod ogniem przeciwnika.Po modernizacjach produkowany w kraju.

[Edmundo]

Tak tylko że MTLB pomimo tego iż był produkowany w Polsce na licencji to nigdy nie miła być następcą Mazura i nie był używany w WP w pierwotnej postaci czyli opancerzonego ciągnika (transportera) artyleryjskiego przeznaczonego do holowania armat przeciwpancernych. Na bazie MTLB WP wykorzystywało i wykorzystuje opracowane w Polsce wozy rozpoznania inżynieryjnego, wozy dowodzenia oraz wozy pogotowia technicznego oraz bodajże pojedynczy egzemplarz transportera medycznego.

[Edmundo]

Jeszcze jedna sprawa tycząca artyleryjskich ciągników gąsienicowych w WP. Mazur i MTBL to dwie różne klasy sprzętu. Zasadniczo Mazur D 350 oraz wprowadzony nieco wcześniej AT-S (proszę nie mylić z późniejszym ATS 59 i ATS 59G) były średnimi ciągnikami przeznaczonymi w WP do holowania armat wz. 31/37 mm 122 mm i haubic 152 mm a opancerzony ciągnik MTLB w pierwotnej postaci był ciągnikiem lekkim przeznaczonym do holowania armat przeciwpancernych 85 mm czy też 100 mm do czego w WP użytkowano samochody ciężarowe Gaz 63, Zis 151 (Ził 157) a następnie Star 660 i Star 266. Ponadto od 1958 r. do lat siedemdziesiątych w jednostkach OPL wykorzystywano lekkie ciągniki AT-L służące do holowania armat plot S. 60 57 mm a następnie samochody ciężarowe Star 660/Star 266. Następcą Mazurów w artylerii ciężkiej były tak jak napisał sahara47 samochody ciężarowe Kraz 214 lub 255. Ciągniki artyleryjskie ATS 59 i ATS 59G (to ten ze zmodernizowaną kabiną i przedłużoną skrzynią ładunkową) nie były użytkowane w pierwotnej postaci przez WP.

[Edmundo]

Panowie jako że temat artyleryjskich ciągników gąsienicowych użytkowanych w WP jest mało znany pozwoliłem sobie w niniejszym wątku na uporządkowanie skromnego zasobu wiedzy związanej z konkretnymi typami ciągników oraz wyposażenia czy też uzbrojenia do nich przypisanego.
Reasumując to w latach pięćdziesiątych w WP użytkowano typowe gąsienicowe ciągniki artyleryjskie JA 12 przeznaczone do holowania haubicoarmat ML 20 wz. 1937 152 mm oraz ciągniki rolnicze typu Staliniec S 60, S 65 i S 80 a także pochodzące jeszcze z dostaw Lend-Lease ciągniki amerykańskie Allis-Chalmers HD 7W i Caterpillar D 7. W połowie tejże dekady wprowadzono fabrycznie nowe ciągniki średnie AT-S na które zakupiono także licencję ale nie uruchomiono produkcji. Ciągniki AT-S przeznaczone były do holowania haubicoarmat ML 20 wz. 1937 152 mm, armat plot. KS 19 100 mm, stacji radiolokacyjnych SON 9 (do tychże armat) oraz stacji radiolokacyjnych P 20. W 1960 r. uruchomiono produkcję rodzimej konstrukcji ciągników Mazur D 350 (czy też D 350 Mazur) które to przeznaczono do holowania wyżej wymienionych haubicoarmat wz. 1937 152 mm oraz armat wz. 31/37 122 mm. Ciągniki typu AT-S i Mazur wyparły z jednostek wcześniej wymienione JA 12. Niemalże równocześnie bo od 1958 r. wprowadzono niewielką liczbę lekkich ciągników typu AT-L które służyły do holowania armat plot. S 60 57 mm, stacji radiolokacyjnych SON 4 oraz były nośnikami stacji radiolokacyjnych SNAR 2. Ciągniki AT-S wycofano do końca lat pięćdziesiątych, Mazury i AT-L do końca lat siedemdziesiątych. Ich następcami były ciężkie terenowe samochody ciężarowe typu Kraz 214 i Kraz 255 (do holowania artylerii ciężkiej a armat plot. 100 mm) oraz Stary 660 a następnie Stary 266 w artylerii plot. średniego kalibru.
Otwartą kwestią pozostaje produkcja i użytkowanie przez jednostki WP ciągników ATS 59 których to produkcję licencyjną uruchomiono w Polsce na początku lat sześćdziesiątych. Jednakże osobiście nie widziałem żadnego zdjęcia przedstawiającego typowy ciągnik artyleryjski ATS 59 czy też ATS 59G w służbie WP. Podobnie rzecz ma się z lekkimi opancerzonymi ciągnikami (transporterami) MTLB produkowanymi w Polsce na licencji a przeznaczonymi do holowania armat ppanc. do czego w WP wykorzystywano terenowe samochody ciężarowe. Jako ciekawostkę pozwolę sobie na dodanie faktu iż jedyną jednostką szkolącą kierowców mechaników średnich ciągników gąsienicowych (JA 12, AT-S i Mazur) był 33 Szkolny Batalion Ciągników Gąsienicowych w Łomży istniejący w latach 1961-1971. Bardzo proszę o dzielenie się posiadaną wiedzą i kontynuację tematu.

[Edmundo]

Panowie maleńka kontynuacja tematu nie tycząca co prawda ciągnika Mazur D 350 a użytkowanego (zakupionego) przez WP w liczbie 2 egzemplarzy ciężkiego artyleryjskiego ciągnika gąsienicowego AT-T. Wrzucam zdjęcie tegoż ciągnika wykonane pomiędzy kwietniem 1959 r. a grudniem 1960 r. w Łomży gdzie stacjonował ówczesny 33 Szkolny Batalionu Naprawy Traktorów z dniem 22 sierpnia 1961 r. przekształcony w 33 Szkolny Batalion Ciągników Gąsienicowych. Dodam iż na stanie 33 SzBNT a następnie 33 SzBCG znajdowały się artyleryjskie ciągniki gąsienicowe typu Ja 12, AT-S, D 350 Mazur, gąsienicowe ciągniki popularnie zwane Stalińcami" oraz kołowe ciągniki (traktory) rolnicze Ursus C 45 które to były podstawowym wyposażeniem istniejącego w Łomży w latach 1953-1957 33 Szkolnego Batalionu Młodszych Specjalistów Remontu Traktorów. Wszystkich zainteresowanych ciągnikami gąsienicowymi WP proszę o uwagi i kontynuację tegoż ciekawego tematu.

[Edmundo]

Wzmiankowane wcześniej zdjęcie przedstawiające jeden z dwóch będących na stanie WP ciężkich ciągników artyleryjskich AT-T.

[Edmundo]

Dodam jeszcze iż powyższa fotografia nie była nigdy i nigdzie publikowana a jest na niej uwieczniony ś.p. ojciec mojego Kolegi.