Na melinę

[coe]

„Na melinę” – to jeden z tych licznych... polskich... starych, zapomnianych filmów, które zalegają telewizyjne archiwa – wyemitowała go właśnie TVP Kultura.
Film zaledwie 30-to minutowy (niestety obejrzałem tylko 20 ostatnich).

Listopad 1944... okolice Włoszczowej (!!!)... Wiejski żebrak wskazuje niemieckiemu patrolowi miejsce pobytu partyzantów. Powód jest czysto materialny: ma on nadzieję zdobyć kożuch i buty jednego z partyzantów oraz liczy na jakąś gratyfikację pieniężną. Jednak niemieccy żołnierze okazują się przebranymi partyzantami – konfident zostaje rozstrzelany.

Film z roku 1965 zawiera pewien smaczek: oddział partyzancki nazywa się AKACJA, a partyzanci tytułują się per PAN (ani razu nie pada: obywatelu, czy towarzyszu).

[grba]

Nasze narodowe kino zrobiło klapę, a kiedyś mieliśmy takich majstrów…
Jan Józef Szczepański na podstawie swojego opowiadania „Wszarz” napisał scenariusz. Polecam, przeczytajcie jego książkę o wrześniu 1939 „Polska jesień”, książkę autentyczną, napisaną przez świadka i uczestnika.
Film reżyserował Stanisław Różewicz brat poety, partyzanta Tadeusza i zabitego przez Niemców Janusza (cała trójka w konspiracji), a wiec reżyser ma ogromną wiedzę na temat.
No i grający „wszarza” genialny Kazimierz Opaliński.
Oglądałem ten krótki film z moim dziadkiem, który fizycznie był bardzo podobny do Opalińskiego. Dziadek AK-owiec wyłuszczył mi istotę wojny partyzanckiej; powiedział mi, że jest to najgorszy sposób prowadzenia wojny, bo na swoim terytorium; że jest to ciężka próba dla charakteru żołnierza, bo od partyzanta do bandyty jest mały krok.
A film ocenił krótko „bez picu”.
Napisz czy dzieło pokazali odświeżone z poprawionym dźwiękiem, czy jak wiele starych filmów puścili zeszmaconą kopię.

[acer]

Tak oglądałem ten film wiele lat temu. Wprawdzie powinno być Włoszczowa, ale....

Historycznie film trafiony, bo w pobliskich okolicach operowały stale w zasadzie trzy - cztery większe oddziały partyzanckie.

Konfidentów było wielu - wielu zastrzelono. Jednego nawet w linii prostej 1,5 km od mojego domu....

Taka scena tam jest jak konfident dziad chciał sobie przypalić papierosa i banknot mu dawali - wiedział że za chwilę do piachu a i tak dany banknot o większym nominale schował za pazuchę a zapalił z mniejszego nominału, potem liście sobie sypał dla dołu dla siebie....

Mundury niemieckie też zgadzają się - w 1944 r. jeden z oddziałów partyzanckich zarekwirował" cały magazyn mundurowy niemiecki. W samej Włoszczowie prawie.

Jest takie miejsce właśnie na terenie jednego leśnictwa za Włoszczową - ślad po jednym większym bunkrze, z dala od centralnego obozowiska - tam w tym większym bunkrze trzymano iepewnych" i tam w pobliżu rozstrzeliwano wziętych w czasie akcji jeńców niemieckich, schwytanych agentów, szpicli, kolaborantów, donosicieli........

Podobno wszystkich rozwalonych też zakopywano tam na miejscu.......

Nigdy tam nie byłem co prawda, ale kiedyś tam zajrzę obejrzeć miejsce...

[grba]

Polszczyźnie jest zasada, że uzus miejscowy decyduje o nazwach miejscowych, skoro miejscowi mówią np. w okolicy Włoszczowej, do Włoszczowej, to tak jest prawidłowo.

[acer]

Takie nazwenictwo grba to już tylko historia.

[pomsee]

A jednak gdzieniegdzie wciąż żywą.

[pomsee]

To znaczy zwłaszcza starsi ludzi takimi formami jeszcze się posługują.