3 Pułk Strzelców Podhalańskich

[Edmundo]

Jedburgh_Ops bardzo dziękuję za tak wyczerpujące i merytoryczne odpowiedzi na moje pytania. Wielki Szacunek.

P.S. Wątek tyczący umundurowania i oporządzenia US Army w WP aż "się prosi" o założenie.

Pozdrawiam

[Jedburgh_Ops]

Przyjemność też po mojej stronie, bo temat jeden z moich ulubionych i dekady nad nim spędzone  Dopiszę jeszcze coś o tych koszulach z Twojego zdjęcia, ale jak wspomniałem to dłuższy elaborat, więc potrzebuję czasu.

A wątek amerykanizmów w WP II RP byłby bardzo ciekawy. Tak naprawdę to nikt nie ma pojęcia, co WP kupiło w USA. Wiemy tylko tyle, ile widzimy na zdjęciach, a nikt przy tym nie wie, jaki to jest odsetek całego tego kupionego w USA towaru. Wczoraj np. forumowicz zgłosił się z amerykańskim bolo M1910 - znalezisko strychowe. A to pokazuje, że wszystkiego można się spodziewać w WP z zasobów amerykańskich. Jeśli wylądowało tu bolo M1910, to np. dlaczego nie miałoby być w WP innych bolo tak lubianych w ówczesnych amerykańskich siłach zbrojnych, albo jakichś amerykańskich noży wojskowych.

Nic tylko brać lupę i szukać po zdjęciach przeróżnych amerykańskich rzeczy. Cóż za kapitalne ubarwienie rekonstruktorów historycznych WP II RP.

[neptunix1939]

Ppor. Zachwiej Leopold Jan. Sklasyfikowany na pozycji 442 na liście starszeństwa of. piechoty z 1 lipca 1933 roku. Duże zdjęcie na podklejone ozdonym kartonikiem. Zdjęcie w oryginale rozmazane - folia miejscami błyszczy się pod światło. Na tekturce opis " Na pamiątkę uznania "Podhalańskich" z bratniego P.S.P. darowuje Józkowi Żyjewskiemu - kolega Janek 1933"Ppor. Zachwiej Leopold Jan. Sklasyfikowany na pozycji 442 na liście starszeństwa of. piechoty z 1 lipca 1933 roku. Duże zdjęcie na podklejone ozdobnym kartonikiem. Zdjęcie w oryginale rozmazane - folia miejscami błyszczy się pod światło. Na tekturce opis " Na pamiątkę uznania "Podhalańskich" z bratniego P.S.P. darowuje Józkowi Żyjewskiemu - kolega Janek 1933"

[Jedburgh_Ops]

W dniu ‎2019‎-‎04‎-‎03 o 09:59, Edmundo napisał:

Jedburgh jeszcze jedna fotografia w temacie koszul i basta w "tymże temacie". Fota z Forum Odkrywcy, ale moim zdaniem nietuzinkowa bo z pewnym niespotykanym w ówczesnym WP dodatkiem a sama koszula oryginał bez przeróbek, doszywanych naramienników i polskich guzików. Otóż i ona, proszę o fachowy komentarz.

 

Jak obiecałem – wracam do koszul ze zdjęcia, gdzie mamy wojaków WP w tych koszulach amerykańskich, w takich też krawatach sprzed I wojny i jednego wojaka we francuskiej furażerce „Bonnet de police Modèle 1918”. Przepraszam, że to trwało, ale musiałem przeanalizować setki dobrych jakościowo zdjęć z trzech amerykańskich konfliktów zbrojnych i posprawdzać, czy wręcz pomierzyć, masę różnych rzeczy.

 

W tym pierwszym poście omówię sprawy ogólne i uniwersalne, jakie zawsze będą utrudniały stuprocentowo pewną identyfikację amerykańskich koszul noszonych przez WP w międzywojniu. Czyli na razie post edukacyjny uczący nas wszystkich pokory, żeby przypadkiem jeden fan WP II RP nie pouczał innego fana tego tematu, że coś na zdjęciach polskich żołnierzy II RP widać „na pewno” w kwestii amerykańskich koszul. Tutaj nic nigdy nie będzie „na pewno”, ponieważ identyczna sytuacja byłaby z amerykańskimi koszulami z II wojny. Nie taki tu temat i wątek, ale gdybym pokazał koszule US Army/USAAF z II wojny to zrozumielibyście natychmiast w czym rzecz. Zrozumielibyście w lot, gdybyście zobaczyli wymiary kieszeni, fason patek i kieszeni, ich umiejscowienie względem tzw. słupka (czyli pionowej zaszewki wzdłuż całej koszuli z dziurkami pod guziki), ich umiejscowienie względem kołnierzyka. O materiałach, kolorach i odcieniach już nawet nie wspominając.

 

Koszule z powyższego zdjęcia są trudne do prawidłowej identyfikacji i Amerykanie też mieliby z tym problem, ale tak już jest, że takie zdjęcia zawsze będą trudne do identyfikacji z przyczyn, jakie wyliczam poniżej. Umawiamy się zatem, że dla identyfikacji koszul wzniosłem się na maksimum możliwości fana takich spraw, ale siłą rzeczy skalę prawdopodobieństwa prawidłowej identyfikacji tych koszul określam na ok. 95 proc. Sztuczki photoszopowe wprawdzie pomagają w identyfikacji, ale to jest ciągle trochę mało.

 

Dla zrozumienia tego, dlaczego zawsze będą problemy z identyfikacją amerykańskich koszul zakupionych w międzywojniu przez WP w Stanach Zjednoczonych z demobilu US Army najpierw spójrzmy na podstawowe czynniki i daty, bo po nich będzie mi łatwiej tłumaczyć to, o co chodzi z problemem identyfikacji wspomnianych koszul:

 

● 25 lipca 1895 r. – narodziny amerykańskich wojskowych sklepów Post Exchange, w skrócie zwanych PX.

 

● 21 kwietnia 1898 r. – wybuch wojny hiszpańsko-amerykańskiej, w skrócie zwanej Span-Am. Już od tej daty mogą występować w US Army koszule ze sklepów PX.

 

● 14 lutego 1900 r. – data pierwszej jak dotąd odkrytej specyfikacji do produkcji koszul dla US Army.

 

● 25 lipca 1895 ÷ 14 lutego 1900 – „czarna dziura” informacyjna na temat tego, według czego szyto koszule dla US Army.

 

● Czynnikiem nie ułatwiającym identyfikację zawsze będzie fakt, że na front I w.ś. koszule dla US Army dostarczali także Brytyjczycy.

 

● Ponadto tak samo, jak podczas II w.ś. funkcjonowały w US Army podczas I wojny elementy umundurowania zwane przez Amerykanów „civvie street” lub „private purchase”, czyli w tym przypadku koszule z rynku komercyjnego swoim stylem nawiązujące do fasonów wojskowych.

 

● Amerykańskie koszule wojskowe produkowane do lat 20. XX wieku nie były metkowane tak dokładnie (z tak dokładnymi informacjami o specyfikacji), jak te z II wojny, albo wręcz wcale nie były metkowane. To drugie zjawisko dotyczyło głównie koszul ze sklepów PX, ale nie można wykluczyć, że także ze szwalni wojskowych.

 

● Amerykańskie koszule wojskowe tamtych czasów (z II wojny zresztą też) różniły się trochę wykonaniem nawet jeśli były produkowane wg specyfikacji wojskowych i były robione w szwalniach wojskowych. Nigdy nie było tam (np. w kieszeniach) dokładności co do 1/16 cala, jeśli chodzi o wymiary pewnych kształtów kieszeni i patek.

 

Czym były sklepy PX to bardzo niestety pobieżnie, niedokładnie, można przeczytać w necie. Gdy się jednak człowiek osobiście zderzy z towarem z tych sklepów to dopiero wtedy uczy to pokory i zaniku stwierdzeń, że coś było, albo nie było „na pewno” w amerykańskim umundurowaniu od roku 1895 do mniej więcej wojny w Korei, bo później już w końcu zaczęto prowadzić sprawy mundurowe twardą ręką.

[Jedburgh_Ops]

W dniu ‎2019‎-‎04‎-‎03 o 09:59, Edmundo napisał:

 

Teraz coś o koszulach ze zdjęcia. W kontekście postu powyższego umawiamy się, że w tej identyfikacji nic tu nie może być na sto procent. Powiedzmy, że na 80-98 proc. w zależności od koszuli. Są to koszule flanelowe w barwie „olive drab”.

 

Po różnych sztuczkach w Photoshopie mam wrażenie, że powyższe koszule nie są identyczne. Ale drogą selekcji negatywnej na pewno można powiedzieć, że obie nie są koszulami „Span-Am”, czyli z wojny hiszpańsko-amerykańskiej. Na dzień dobry to już coś.

 

Żołnierz z lewej strony, w rogatywce, ma koszulę wprawdzie znaną ze zdjęć, ale nieczęstą. Mogę się mylić, ale obstawiałbym, że może to być koszula ze sklepu PX. Po raz pierwszy widać takie koszule na żołnierzach z czasu „Punitive Expedition”, czyli karnej ekspedycji US Army do Meksyku rozpoczętej 16 marca 1916 r.

 

Żołnierz z prawej strony, we francuskiej furażerce, ma koszulę znaną ze zdjęć także począwszy od ww. karnej ekspedycji, ale zarazem jest to jedna z koszul znanych już na dużą skalę również z frontu I w.ś. A zatem raczej nie będzie to koszula produkcji brytyjskiej i raczej nie będzie to  „civvie street”/„private purchase”. Obstawiałbym koszulę wg specyfikacji 1092 z 18 października 1910 r.

 

Pozdrawiam -

 

J_O

[neptunix1939]

Strzelec III./3 PSP w Krakowie. Wart zwrócić uwagę na bryczesy strzelca. Zbiory własne. 

[neptunix1939]

Dwóch strzelców pułku w bielskim parku, II-ga połowa lat 30-stych. Zbiory własne.

[neptunix1939]

Drużyna 3 PSP, II-ga połowa lat 30-stych. W tle widoczny budynek koszarowy.

[neptunix1939]

Ukraiński trop 3 PSP. Strzelec z dziewczyną na odwrocie napis w języku polsko/ukraińskim ( ukraiński spolszczony - ciężko go nazwać bo częściowo zapis cyrylicą a częściowo po polsku). 

[neptunix1939]

Kolejni dwaj ( jeden na pewno bo z tyłu opis i zapiski po ukraińsku) Ukraińcy z 3 PSP

[neptunix1939]

Pierwsze święto pułkowe, któremu przewodził ppłk. Giza - 1936 rok. Na odwrocie opis" Harcerze wręczają kwiaty dowódcy pułku". Co ciekawe. To samo zdjęcie w książce dr. Mosia " W Garnizonie Bielsko-Biała" opisane jest jako pożegnanie ppłk. Gizy w 3 PSP. 

[neptunix1939]

Drugie ujęcie uroczystości

[Edmundo]

neptunix1939 co do "Twojej" fotografii "Dwóch strzelców pułku w bielskim parku, II-ga połowa lat 30-stych. Zbiory własne." to widać tam bardzo ciekawe zestawienie nowego wzoru kurtek wz. 35 oraz spodni wz. 19 wraz z owijaczami, rzecz nieczęsta aczkolwiek spotykana. Bardzo lubię takie "niuanse" mundurowe, miód.

[neptunix1939]

Kolejne fanty z moich zbiorów. 4 pocztówki wydane "Nakładem Klubu Sportowego 3.p.s.p.". Tym samym znam już 5 wzorów tych pocztówek ( jeden, którego nie mam fizycznie, jest prezentowany w książce dr. Mosia). Same zdjęcia na pocztówkach przedstawiają działania Kompanii Wysokogórskiej 1919 (dwa górne) oraz późniejszej Szkoły Wysokogórskiej ( dolne, chociaż 100% pewności czy to Kompania czy Szkoła nie mam - nie widziałem całego albumu Kompanii Wysokogórskiej 1919, tylko pojedyncze strony). 

[neptunix1939]

Kolejne z mych zbiorów. 

Grupa oficerów 3 PSP w Bielsku tuż po zakończeniu wojny bolszewickiej. Warto zwrócić uwagę na różnorodność umundurowania: mundury polskie wz.19, płaszcze francuskie, rogatywki wz.19 i czapki "Maciejówki". Równie ciekawe jest naszycie podhalanek na płaszcze francuskie.

Na odwrocie opis: " Swoemu najdroższemu i jedynie kochanemu Ba(nieczytelne) dla pamięci Józek. Bielsko 14/X/920".

[Wapienicki]

Koszary piechoty - wtedy jeszcze austro-węgierskiej - w Bielsku. W czasach stacjonowania 3 PSP budynki z tyłu podniesione o jeszcze jedno piętro. 

[neptunix1939]

I kolejne ode mnie:
Grupa strzelców narodowości żydowskiej z III./3 PSP, schyłek lat 20-stych. Żołnierze w umundurowaniu sukiennym wz.19. Na naramiennikach u większości widoczne "3", na głowach rogatywki wz.27. Jeden za strzelców na lewym rękawie ma naszytą naszywke obsługi CKM. Warto zwrócić uwagę na różne pasy u żołnierzy. Na odwrocie wszyscy żołnierze podpisali się: " Na pamiątkę z Wojska dnia 22/X 926
Adwokat Bernard - Mogiła
Lamensdorf Solo - Bałachówka
Goldbereger Fridrif - Kraków
Kaspf Jakób Bochnia
Birnes Henek Lęncz siedzi
Grossman Bernard Kraków"
Foto wykonane w zakładzie foto Naftali Peterseil.

[formoza58]

Z 1930 roku...

[formoza58]

Oficer pułku.

[formoza58]

Z Allegro...

[formoza58]

Jw.

[formoza58]

Jw.

[formoza58]

Jw.

[formoza58]

Jw.

[formoza58]

Jw.