Specjalna grupa SB inwigilowała Polaków w ZSRR

[poldek175]

Inwigilowanie Polaków i cudzoziemców w ZSRR, wymiana informacji i wspólne akcje z KGB - takie zadania wykonywała specjalna grupa SB Wisła", która działała w Moskwie od 1961 r. Od 1985 r. zdobywała ona też informacje o gorbaczowowskiej pieriestrojce".

Szczegóły działalności Wisły" przynosi najnowszy numer periodyku pn. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego", wydawanego przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Archiwiści ABW podjęli się w nim bilansu współpracy SB i KGB na podstawie akt z IPN.

Wisłę" utworzono w 1961 r., na podstawie porozumienia z 1957 r. szefa MSW Władysława Wichy i szefa KGB gen. Piotra Iwaszutina. Była to samodzielna grupa kilku oficerów kontrwywiadu MSW, mających prawo do własnej pracy operacyjnej (w tym werbunku agentów) oraz zobowiązanych do współpracy z kontrwywiadem ZSRR przy rozpracowywaniu podejrzanych o wrogą działalność" obywateli Polski i cudzoziemców.

W zainteresowaniu Wisły" byli polscy naukowcy na stażu w ZSRR, delegaci PRL w Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, dziennikarze, przedstawiciele central handlowych, studenci, pracownicy budów, załogi statków, piloci LOT, kolejarze i turyści. Na prośbę KGB grupa zabezpieczała" m.in. olimpiadę w Moskwie w 1980 r. i festiwal filmowy w Moskwie w 1977 r. Do systemu grupy włączono zarówno esbeków zabezpieczających" budowę gazociągu orenburskiego (sprawdzali, czy wśród polskich robotników nie ma aktywistów Solidarności"), jak i oficerów SB występujących pod przykryciem" dyplomatów PRL. W latach 1980-84 z ZSRR wydalono 1453 Polaków, w tym 1389 robotników, m.in. za propagandę solidarnościową, ale i za naruszanie przepisów celno-dewizowych.

Grupa werbowała w ZSRR obywateli PRL do tajnej współpracy, zarówno w celach kontrwywiadowczych, jak i wywiadowczych. W 1985 r. Wisła" miała 145 osobowych źródeł informacji"; najwięcej - 38 w biurze radcy handlowego i centralach handlowych; 34 - w ambasadzie i konsulatach PRL, 25 - w RWPG, 17 - wśród polskich dziennikarzy. Opracowanie, które nie wymienia nazwisk, podkreśla, iż agenci ci przekazywali głównie informacje o charakterze ogólnym". W 1976 r. MSW narzekało na iedostatek wartościowej agentury" grupy.

Opracowanie wymienia wiele wspólnych z KGB operacji Wisły". I tak np. w 1977 r. doszło do próby podstawienia" agentów grupy dyplomatom z ambasady brytyjskiej. W 1984 r. agent Wisły" o kryptonimie bych" (doktorant z Moskwy) został wprowadzony jako rzekomy emisariusz Solidarności" do nielegalnej organizacji z Leningradu, która szukała kontaktu z solidarnościowym podziemiem w Polsce. W wyniku tego KGB ustaliło skład tej organizacji.

Co roku Wisła" przekazywała KGB coraz więcej informacji, których w połowie lat 80. było ponad 300. Były to np. doniesienia agentów Wisły" o sekretarzu ambasady USA Bastecku, radcy ambasady RFN Arnocie oraz o korespondentach zachodnich mediów (w latach 1980-84 dotyczyły one 23 z nich). Grupa wskazywała też KGB kontakty obywateli ZSRR z cudzoziemcami. Na szczególną wdzięczność KGB Wisła" zasłużyła zdobyciem w latach 1975-77 dokumentów dotyczących kas pancernych i zamków w placówkach dyplomatycznych państw Zachodu.

Za najcenniejszego agenta Wisły" KGB uznawało Irenę", żonę członka ekipy budowlanej z RFN. KGB odpłaciło się" m.in. ujawnieniem w 1986 r. Wiśle" ielegalnych kontaktów" pracownika RWPG, którego dzięki temu esbecy próbowali zwerbować (nie wiadomo, z jakim skutkiem). KGB wykorzystywało też możliwości Wisły" do kreowania korzystnego wizerunku ZSRR w mediach.

Po dojściu do władzy Michaiła Gorbaczowa w 1985 r. Wisła" dostała nowe zadanie: zdobywania informacji o sytuacji politycznej i społeczno-gospodarczej ZSRR, które pozyskiwano zarówno dzięki własnym agentom, jak i bezpośrednim kontaktom z oficerami KGB i aparatczykami KPZR. »Wisła« z typowo policyjnej placówki łącznikowej stała się komórką realizującą zadania z zakresu wywiadu politycznego" - napisali autorzy. Według nich funkcjonowanie grupy ie zakończyło się wraz z rozwiązaniem SB. W marcu 1990 r. zmniejszono jej stan etatowy z ośmiu osób do czterech. Dalsze jej losy są trudne do odtworzenia".

http://wiadomosci.onet.pl/kraj/specjalna-grupa-sb-inwigilowala-polakow-w-zsrr,1,4202624,wiadomosc.html

[jacek1962]

Ha,ha agent SB szpiegował osoby narodowości polskiej w ZSRR wykluczone,ruscy mieli swoich znacznie lepszych.
Nowy model czarnej wołgi tylko wysysają nie krew tylko resztki mózgu.
Panowie dajcie sobie spokój z tym archiwum tam zostało to co miało zostać.
Gdzie są wartościowe materiały tego prawie nikt nie wie.
Jak odróżnić prawdziwe od spreparowanych to jest pytanie.
Jak wiecie to napiszcie gdzie? no do tej agencji co sprzedaje te bzdury.

[Lipek]

O proszę! Okazuje się, że kol. jacek jest nie tylko zawodowym historykiem, ale również znawcą tematyki służb specjalnych.
Powinszować rozległych zainteresowań.

[e-NDek]

Czyli Każdy Każdego; i tak po dzień dzisiejszy.

[mirek60]

Przestajmy popadać w paranoję. Cała SB w Polsce posiadała 36 tyś., etatów a przy 70% obsadzie oznaczało to że pracowało tam około 25 tyś., funkcjonariuszy. I jak oni mieli inwigilować 38-mio milionowy naród plus leszcze turystów i innych obcokrajowców.

[Erih]

SB jest stanowczo przereklamowana.