Odkrycie na średzkim Starym Rynku.

[Czlowieksniegu]

Co znaleziono na Starym Rynku?
Monety królów polskich
GŚ nr 51/805, 2010-12-23

102 monety zostały odkryte podczas prac wykopaliskowych na średzkim Starym Rynku. Są wśród nich monety sięgające XV wieku.

Trzy tygodnie temu opisaliśmy odkrycia dokonane przez Henryka Machajewskiego podczas prac wykopaliskowych na Starym Rynku w Środzie. Prace są prowadzone przy okazji remontu rynku. Wśród znalezisk rynkowych ważną pozycję stanowią monety. W sumie znaleziono ich 102. Było to możliwe m.in. dzięki użyciu na miejscu detektorów metali. Wszystkie znalezione monety zostały poddane konserwacji. Prace te wykonał i przygotował Maksymilian Frąckowiak. Poniżej przytaczamy fragmenty jego ustaleń.
Co zatem znaleziono na Starym Rynku w Środzie? Odkrywane monety można podzielić na dwie zasadnicze grupy. Pierwszy z nich stanowi zbiór 47 egzemplarzy, odnalezionych pod powierzchnią współczesnej nawierzchni rynku. Wśród nich dominują monety Rzeczpospolitej, zarówno koronne i litewskie, wybite przez polskich władców: Kazimierza IV Jagiellończyka (2), Zygmunta I Starego (1), Zygmunta III Wazę (2), Jana II Kazimierza (32) oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego (3). Pozostałymi emitentami pojedynczych monet są: Fryderyk August (Księstwo Warszawskie), Fryderyk Wilhelm III (Wielkie Księstwo Poznańskie, Prusy), Fryderyk II Wielki (Brandenburgia) oraz Fryderyk August II (Saksonia) ­ pisze w swoim raporcie M. Frąckowiak.
Dwie monety w tej grupie z powodu złego stanu zachowania, nie zostały w pełni zidentyfikowane. Pierwszy z nich to szeląg ryski, wybity w trakcie szwedzkiej okupacji Inflant przez Gustawa II Adolfa, Krystynę lub Karola X Gustawa, natomiast drugi to trojak koronny Stanisława Augusta Poniatowskiego bądź trojak Fryderyka Wilhelma II wybity dla Prus Południowych.
Najstarszymi monetami w tej grupie są dwa denary, wybite przez Kazimierza IV Jagiellończyka w latach 1456­1492, natomiast najmłodszą jest saksoński nowy grosz z 1841 roku, wybity przez Fryderyka Augusta II. Numizmaty te trafiły do ziemi zapewne jako zguby, w wyniku wymiany towarowo ­ pieniężnej odbywającej się na średzkim rynku bądź w trakcie innych przypadkowych czynności, dlatego najczytelniej odzwierciedlają obieg i charakter lokalnego rynku pieniężnego na przestrzeni kilku wieków.
Druga grupa reprezentowana jest przez 55 monet. Znaleziono je we wnętrzu obiektu interpretowanego jako pozostałości po budynku wagi miejskiej, ulokowanego przy zachodniej pierzei rynku. Monety te pozyskiwano dzięki detektorom metali zarówno we wgłębieniu, jak i na powstających w wyniku wykopów eksploracji hałdach. Wśród nich także przeważają emisje Rzeczpospolitej, wybite przez Władysława II Jagiełłę (1), Kazimierza IV Jagiellończyka (1), Jana II Kazimierza (42) i Augusta III Wettina (8). W grupie tej również znajduje się moneta na tyle skorodowana, iż nie możliwa była jej pełna identyfikacja. Jest to denar koronny, którego emitentem był Władysław II Jagiełło, Władysław III Warneńczyk bądź Kazimierz IV Jagiellończyk.
Uzupełnienie stanowią tu tylko dwie monety wybite poza granicami Rzeczpospolitej, mianowicie szeląg ryski Gustawa II Adolfa i brandenburskie 3 feningi Fryderyka III. Najstarszą emisję reprezentuje denar koronny Władysława Jagiełły, wybity w latach 1389­1434, z kolei najmłodszą szeląg koronny Augusta III Wettina z 1754 roku.
Monety odnalezione wewnątrz obiektu wagi dostały się do niego zapewne w trakcie jego użytkowania oraz w wyniku procesów związanych z zasypaniem jego pozostałości, kiedy to ich część mogła do niego trafić w sposób wtórny.
Zbiór monet odnaleziony na rynku w Środzie reprezentowany jest przez emisje pospolite ­ pisze M. Frąckowiak w swojej pracy. Są one charakterystyczne dla obiegu monetarnego z terenu Wielkopolski w późnym średniowieczu i w okresie nowożytnym, zwłaszcza na najniższym poziomie wymiany pieniężnej. Przeważają tu zdecydowanie emisje polskie, a uzupełnienie stanowią głównie monety pruskie i inne niemieckie, związane z okresem zaborów. Typowa jest także liczba miedzianych szelągów, które od poł. XVII do poł. XVIII w. bezwzględnie zdominowały lokalny rynek pieniężny.
Autor raportu nie ma jednak wątpliwości, że odkrycie takiej liczby monet na Starym Rynku to ważne wydarzenie.

http://www.gazetasredzka.pl/aktualnosci/co_znaleziono_na_starym_rynku__monety_krolow_polskich,a12882c1

[von Neumarkt]

I oczywiście mówimy tu o Środzie Wielkopolskiej.To tak dla mniej zorientowanych.

[kindzal]

A juz myslalem ze w Slaskiej;))