Gen. Anders w służbie cara

[wolfik1]

http://portalwiedzy.onet.pl/4869,68489,1570761,1,czasopisma.html

[grba]

Artykuł jak artykuł, ale komentarze... Dla mnie bomba! Uśmiałem się serdecznie.

[kopijnik2]

z jednej strony dzieci neostrady", ale z drugiej - patrząc na zeczypospolite jakie młodzieży chowanie" - strach się bać...

[pomsee]

Bardzo interesujący artykuł!
Rosyjskie archiwa skrywają jeszcze wiele arcyciekawych dokumentów dotyczących Polaków.

[grba]

Wiele z nich poznamy, a niektóre schowane głęboko...

[wolfik1]

Pewnie wielu czytających dzisiaj ten tekst i tak myśli że to artykuł o ...Andersenie :-)

[acer]

Wychodzi że był świetnym żołnierzem z wojskowego punktu widzenia - ale rączki jak inni na wojnie też miał brudne.

Gen. Sikorski też kazał rozstrzelać wziętych do niewoli bolszewików...

[kopijnik2]

współczesne doświadczenia wojenne ograniczają się - z jednej strony do filtrowanej (mniej, bardziej) historii- a z drugiej do kłejka i americas army...
ocena twardych realiów - wykracza po za system wartości...
czyli - jest luka - w cukierkowatym postrzeganiu...

[grba]

Izaak Babel

KONKIN

Armia Konna

Praliśmy szlachtę pod Białą Cerkwią. Praliśmy, aż w niebie grzmiało. Z rana drasnęło mnie kapkę, ale rozrabiałem niezgorzej, w sam akurat. Aż już ku wieczorowi poszło. Jakoś zgubiłem się w brygadzie. Kozacząt niebożąt tylko piątka pęta się za mną. Naokoło rąbią, obejmując się niby pop z popadią; ze mnie jucha wali, koń z nóg leci... Jednym słowem - dwa słowa...

Wychynęliśmy ze Spirką Zabutym od lasku w bok, patrzymy - jak raz arytmetyka... Tak ze trzysta sążni od nas ni to obóz kurzy na drodze, ni to sztab. Sztab - dobra nasza! A jak obóz - jeszcze lepiej. Przyodziewa przecie u naszych chłopców w strzępach, a koszule takie, że dojrzałości płciowej nie sięgają.

- Zabutyj - mówię do Spirki - matkę twoją i tak, i owak, i na odwyrtkę. Daję ci głos, jako zapisanemu w kolejce mówcy, toż to ich sztab zmiata...

- Wiadoma rzecz, że sztab - mówi Spirka - ale ich ośmiu, a nas dwóch...

- Nadymaj żagle, Spirka - krzyczę - tak czy tak im pały przetrzepiem. Zginiemy za kiszony ogórek i rewolucję światową.

Kopnęliśmy się do nich. Dwóch sprzątnęliśmy z miejsca z pukawki. Trzeciego, widzę, już Spirka prowadzi do sztabu Duchonina* [To znaczy: zabija.] dla sprawdzenia dokumentów.

A ja w asa celuję. Atutowy as, cholera, ze złotym zegarkiem. Przycisnąłem go do chutorku. Chutorek cały w wiśniach i jabłoniach. Koń pod moim asem jak kupiecka córka, ale zgoniony i rozparł się. Rzuca pan generał cugle, mierzy we mnie z mauzera i robi mi dziurkę w nodze.

- Dobra nasza - mówię - będziesz moja, nogi rozłożysz.

Dałem gazu i pakuję w konia dwie kulki. Szkoda było ogierka. Czysty bolszewik był ten ogier - wypisz, wymaluj. Złoty jak pięciorublówka, ogon-wachlarz, nogi jak struny. Myślałem, że żywego dla Lenina dostanę, ale nic z tego. Zlikwidowałem konika. Położył się jak narzeczona i mój as na ziemi stanął. Porwał się w bok, potem obrócił się jeszcze raz i jeszcze jeden przeciąg w mojej osobie zrobił. Znaczy się, mam dziś już trzy odznaki za walkę z enpeelem.

Panie Boże - myślę sobie - toż on, czego dobrego, ustrzeli mnie niespodziewanym sposobem".

Przygalopowałem do niego, a on już szablą się zasłania, a po policzkach łzy płyną, białe łzy, mleko ludzkie.

- Teraz to zarobię order! Poddawaj się, jaśnie wielmożny - krzyczę - dopókim ja żyw!

- Nie mogę - odpowiada dziadyga - ty mnie zarżniesz...

Aż tu Spirka przede mną, morda w pocie pływa, oczy świecą.

- Wasia - krzyczy - strach, ilu ludzi utrupiłem! A toż to generał, widzisz galon, mam życzenie go prześwidrować.

- Idź do takiej matki - mówię do Zabutego i złość mnie bierze - jego galon kosztował moją krew.

I moją kobyłą zaganiam generała do stodoły, siano w niej było. Cisza tam, ciemność, chłód.

- Pan - powiadam jemu - przykróć trochę swój fajer, bacz na swoją starość, poddaj mi się na miłość boską i odpoczniemy razem, pan.

A on dyszy tylko ciężko pod ścianą i pot ociera.

- Nie mogę - mówi. - Ty mnie zarżniesz. Budionnemu tylko oddam swoją szablę.

Budionnego mu dawaj. Ech, nieszczęścież ty moje! Widzę - zginie stary.

- Pan - krzyczę mu i płaczę, i zębami zgrzytam - słowo proletariackie, ja sam jestem najwyższy dowódca. Ty galonów na mnie nie szukaj, szarżę mam i tak. Moja szarża, proszę, muzykalny ekscentryk i salonowy brzuchomówca z Niżnego Nowgorodu... z Niżnego, nad Wołgą...

Bies mnie ogarnął. Tylko oczy generalskie mignęły przede mną jak latarnie. Obraza weszła we mnie jak sól w ranę, bo zobaczyłem, że nie wierzy dziad. Ścisnąłem wtedy, chłopcy, zęby, wciągnąłem brzuch, czerpnąłem powietrza i dalej go - po naszemu, po wojacku, po niżegorodzku, dowiodłem szlachcicowi brzuchomówstwa.

Zbielał wtedy jak papier, starowina, schwytał się za serce i osuwa się na ziemię.

- Wierzysz teraz Waśce ekscentrykowi, komisarzowi trzeciej niezwyciężonej kaw-brygady?

- Komisarz? - krzyczy.

- Komisarz - mówię.

- Komunista? - krzyczy.

- Komunista - mówię.

- W śmiertelną moją godzinę - krzyczy - w ostatnim moim tchnieniu, powiedz mi, Kozaku, bracie, czy naprawdę jesteś komunistą?

- Tak jest - mówię.

Siadł dziadyga na ziemi, całuje jakieś świętości zza pazuchy, łamie szablę i zapala pod krzaczastymi brwiami dwa światła, ognie dwa nad ciemnym stepem.

- Wybacz - mówi - nie poddam się komuniście. - Podaje mi rękę. - Wybacz - mówi - i rąb mnie po żołniersku...

To zdarzenie ze zwykłym sobie błaznowaniem opowiedział nam pewnego razu na postoju Konkin, polityczny komisarz N-ej kaw-brygady i trzykrotny kawaler Orderu Czerwonego Sztandaru.

- I do czegoście się, Wąska, dogadali z jaśnie wielmożnym?

- ...Ale... dogadasz się z takim! Honorowy. Tłumaczyłem mu tam jeszcze, a on ciągle swoje. Papiery mu wtedy wziąłem, mauzer, na siodełku tego dziwaka dotąd sobie jeżdżę. A potem, patrzę, krwią coraz bardziej broczę, straszny jakiś sen mnie ogarnia, w butach pełno krwi chlupie, był on mi tam w głowie...

- Ulżyłeś, znaczy, staruszkowi?

- Ano, zgrzeszyło się...



Tłum. Mieczysław Binom