Sygnatura:STANISLAW SZLAY WARSZAWA AL.JEROZOLIMSKA 34
Proweniencja:Zakład fotograficzny Szalaya, Warszawa, Aleje Jerozolimskie 34. Diapozytyw prawdopodobnie część serii edukacyjnej przygotowanej dla Komisji Fotograficznej PTK lub wykładów krajoznawczych.
1)Tytuł: Góral z kobzą
Opis:Na tle surowej ściany z bali, mężczyzna w tradycyjnym stroju ludowym gra na kobzie — polskiej odmianie dud. Ubrany w długi płaszcz i kapelusz, siedzi na prostym krześle, pogrążony w muzyce. Jego postawa jest skupiona, niemal medytacyjna. Szalay nie tylko rejestruje obraz — on go komponuje. Log cabin jako tło to nie przypadek: to rama dla gestu, który mówi o zakorzenieniu, o rytmie życia wiejskiego, o dźwięku jako formie pamięci.
Symbolika:Kobza jako instrument to echo dawnej wspólnoty — dźwięk, który towarzyszył obrzędom, weselom, zadumie. Szalay, jako filozof gestu, pokazuje nie tylko muzyka, alementalność: melancholijną, rytualną, zakorzenioną. To fotografia jako antropologia duszy.
2)Tytuł:Góral – juhas (wariant samotny)
Opis:Mężczyzna w stroju podhalańskim stoi samotnie na tle górskiego krajobrazu. Fajka w ustach, torba lub instrument przewieszony przez ramię, ręce swobodne. Jego postawa jest bardziej dynamiczna niż w poprzednim ujęciu — jakby uchwycony w chwili przejścia, między obowiązkiem a kontemplacją. Brak owcy nie odbiera mu roli pasterza — przeciwnie, wzmacniasymbol samotności i czujności, tak typowej dla góralskiego etosu.
Symbolika:To portretczłowieka w drodze— nie tylko fizycznie, ale duchowo. Torba na ramieniu może być znakiem wędrówki, instrument — znakiem kultury. Fajka to gest trwania, a spojrzenie w dal — znak czuwania. Szalay pokazuje juhasa jakostrażnika przestrzeni i pamięci, nie tylko jako pracownika.
3)Tytuł:Taniec zbójnicki
Opis:Grupa górali w tradycyjnych strojach tańczy zbójnickiego — taniec rytualny, męski, pełen energii i wspólnotowego rytmu. Tło leśne, wiejskie, z rozproszonym światłem, sugeruje plenerową uroczystość. Ustawienie postaci, ich gesty i stroje tworzą kompozycję dynamiczną, niemal teatralną. Szalay nie tylko rejestruje taniec — on goikonizuje: jako gest zbiorowy, jako rytuał tożsamości.
Symbolika:„Taniec zbójnicki” to taniec, który łączy siłę, rytm i wspólnotę. To gestmęskiej inicjacji, wyzwania, odwagi. W kontekście góralskim — to echo zbójnickiej legendy, ale też forma społecznego spoiwa. Szalay pokazuje taniec jakojęzyk ciała, który mówi o przynależności, o rytmie ziemi i wspólnoty.
Pytanie
nicram9691
Dzień dobry, szukam wszystkich informacji na temat tych zdjec. Z góry dziękuję
Co wiem...
Autor: Stanisław Szalay (1867–1920)
Technika: Diapozytyw szklany, emulsja bromosrebrowa, ręcznie retuszowana
Wymiary: 8 x 8
Data: ok. 1910
Sygnatura: STANISLAW SZLAY WARSZAWA AL.JEROZOLIMSKA 34
Proweniencja: Zakład fotograficzny Szalaya, Warszawa, Aleje Jerozolimskie 34. Diapozytyw prawdopodobnie część serii edukacyjnej przygotowanej dla Komisji Fotograficznej PTK lub wykładów krajoznawczych.
1)Tytuł: Góral z kobzą
Opis: Na tle surowej ściany z bali, mężczyzna w tradycyjnym stroju ludowym gra na kobzie — polskiej odmianie dud. Ubrany w długi płaszcz i kapelusz, siedzi na prostym krześle, pogrążony w muzyce. Jego postawa jest skupiona, niemal medytacyjna. Szalay nie tylko rejestruje obraz — on go komponuje. Log cabin jako tło to nie przypadek: to rama dla gestu, który mówi o zakorzenieniu, o rytmie życia wiejskiego, o dźwięku jako formie pamięci.
Symbolika: Kobza jako instrument to echo dawnej wspólnoty — dźwięk, który towarzyszył obrzędom, weselom, zadumie. Szalay, jako filozof gestu, pokazuje nie tylko muzyka, ale mentalność: melancholijną, rytualną, zakorzenioną. To fotografia jako antropologia duszy.
2)Tytuł: Góral – juhas (wariant samotny)
Opis: Mężczyzna w stroju podhalańskim stoi samotnie na tle górskiego krajobrazu. Fajka w ustach, torba lub instrument przewieszony przez ramię, ręce swobodne. Jego postawa jest bardziej dynamiczna niż w poprzednim ujęciu — jakby uchwycony w chwili przejścia, między obowiązkiem a kontemplacją. Brak owcy nie odbiera mu roli pasterza — przeciwnie, wzmacnia symbol samotności i czujności, tak typowej dla góralskiego etosu.
Symbolika: To portret człowieka w drodze — nie tylko fizycznie, ale duchowo. Torba na ramieniu może być znakiem wędrówki, instrument — znakiem kultury. Fajka to gest trwania, a spojrzenie w dal — znak czuwania. Szalay pokazuje juhasa jako strażnika przestrzeni i pamięci, nie tylko jako pracownika.
3)Tytuł:Taniec zbójnicki
Opis: Grupa górali w tradycyjnych strojach tańczy zbójnickiego — taniec rytualny, męski, pełen energii i wspólnotowego rytmu. Tło leśne, wiejskie, z rozproszonym światłem, sugeruje plenerową uroczystość. Ustawienie postaci, ich gesty i stroje tworzą kompozycję dynamiczną, niemal teatralną. Szalay nie tylko rejestruje taniec — on go ikonizuje: jako gest zbiorowy, jako rytuał tożsamości.
Symbolika: „Taniec zbójnicki” to taniec, który łączy siłę, rytm i wspólnotę. To gest męskiej inicjacji, wyzwania, odwagi. W kontekście góralskim — to echo zbójnickiej legendy, ale też forma społecznego spoiwa. Szalay pokazuje taniec jako język ciała, który mówi o przynależności, o rytmie ziemi i wspólnoty.
1 odpowiedź na to pytanie
Rekomendowane odpowiedzi
Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto
Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.
Zarejestruj nowe konto
Załóż nowe konto. To bardzo proste!
Zarejestruj sięZaloguj się
Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.
Zaloguj się