Fabryka gazów bojowych

[Łazior]

Czy ktoś kopie jeszcze przy zakładzie wiem ze kiedys była ekipa .

[Mateusz F]

Sebastian p,

Więcej danych nie podam, bo długo bardzo nad tym pracowałem (pomógł mi Leuthen i Wojtek dostarczając część materiałów)- zresztą to co napisałem wystarczy. Po prostu należy sobie uzmysłowić, że to nie była wielka bitwa tylko potyczka, owszem zniszczono 7 lub więcej czołgów, ale wszystko sprzątnięto jeszcze przed kwietniem 1945, w samym mieście większych walk nie było.

Co znalazłem w okolicy? - niewiele, trochę guzików wojskowych - radzieckich i niemieckich, łuski, w tym sygnałowe, klamrę HJ. Przyjaciel w Pyszącej znalazł brązową odznakę pancerną i... tyle. Od znajomego ojca wysępiłem jeszcze przestrzelony hełm niemiecki.

Powtarzam - zdjęć nie ma w Internecie.

Chciałem bardzo przeprosić za potrójne (sic!) wklejenie poprzedniego postu do Sebastiana P, nacisnąłem tylko raz, a i tak coś się pofajdało. Nie jestem broń Boże amatorem nabijania sobie postów :)

Jeszcze na popracie słów Pasta - nie ma sensu rozwodzić się nad historią 17 ID, nie w tym wątku... Bo tak naprawdę to oddziały walczące po stronie niemieckiej 5 II 1945, mają tylko częsciowo coś wspólnego z 17 ID. Dywizja ta poniosła tak przeogromne straty w okolicach Puław, że jej grupę bojową nie nazwano np. Kampfgruppe der 17 ID, tylko Kampfgruppe Sachsenheimer (lub Sachs) - bo do oddziałów dołączno batalion saperów z Wrocławia oraz zapewne jakieś mniejsze, wymieszane grupy. Kampfgruppe liczyła min. ok. 1500 ludzi:
- 1000 ocalałych z Weichselbogen
- ok. 400 - 500 ludzi ze świeżutkiego batalionu saperów z Wrocławia
- nieznana liczba żółnierzy z innych jednostek macierzystych, których doraźnie wcielono do Kampfgruppe Sachsenheimer
- wydzielona z Festung Breslau artyleria

To nie znaczy, że wszystkie te siły brały udział w walce, nie było takiej potrzeby. 5 lutego pomagał Sachsenheimerowi lokalny Volkssturm i HJ.

Coż więcej się rozpisywać - jedyne co ja sam chciałbym jeszcze wiedzieć to wysokość strat i które dokładnie pododdziały radzieckie stoczyły tutaj bój no i gdzie prócz rynku pochowano poległych, wypadałoby takie mijesce oznaczyć. (Niemcy wzięli więszość zabitych ze sobą).

Do Łaziora - w powiecie widziałem tylko 5 osób z wykrywkami.

Mam nadzieje, że więszość mitów została rozwiana.

[Sebastian p]

Witam mieszkam w tej miejscowości dostałem pałatke o sąsiada niemiecką(nie całą :()
znalazłem troche łusek muj kolega znalazł bagnet na rokicie niemiecki( niewiem do końca czy na rokicie tak muwił) bo tam się kręciliśmy żadnej ekipy nie widziałem z wykrywkami kiedy robili wykopki?.
Pozdrawiam

[Sebastian p]

Na Smętarzu w Brzegu Dolnym Jest ponik ktury stał kiedyś na ryku Rosyjski Upamiętniający tom bitwe. Czy ma ktoś może wspomnienia Generała majora Max Sachsenheimera ???? albo mapki stoczonych bitew przez Kampfgruppe Sachsenheimer. Przepraszam jeśli kogoś uraziłem
że Wkleiłem dane 17ID.
Pozdrawiam

[Sebastian p]

ksiązki Ahlfena Der Kampf um Schilesien"

oto orginał

RFOLGREICHES ANGRIFFSUNTERNEHMEN
ÜBER DIE ODER BEI DYHERNFURTH

Das Hals über Kopf geräumte chemische Werk Dyhernfurth ostwärts der Oder
muß nochmals genommen werden, um wichtige Stoffe vernichten zu können —
Generalmajor Sachsenheimer, bereits mehrfach bekannt als Kommandeur der
17. Division, faßt einen von der Ansicht der Heeresgruppe Mitte abweichenden
Kampf plan — Führung und Truppe bewähren sich aufs neue: unter völliger
Überraschung, Täuschung und Abwehr des Feindes gelingt das Unternehmen
(Siehe Karten l, 3 und 4 im Anhang)

Dieses Unternehmen soll in aller Ausführlichkeit geschildert werden, weil es
zeigt, zu welchen Leistungen unsere Truppen damals noch befähigt waren,
wenn man einige dafür wichtige Voraussetzungen zu schaffen in der Lage war.
Abgesehen von den nötigen Truppen und Kampfmitteln bestanden sie in der
Auswahl des Führers, nämlich des Generalmajors- Sachsenheimer, der sich
auch die nötige Freiheit des Handelns zu verschaffen wußte.

Diesen nach dem Soldatentod des Generals von Hirschfeld (Armeegruppe
Heinrici) nunmehr jüngsten General des Heeres, bekannt als Kommandeur
der 17. Division von der Schlacht am Pulawy-Brückenkopf und den folgenden
Rückzugskämpfen, hatte man nach glücklichem Eintreffen hinter der
Oder zunächst zum Kommandanten der noch unfertigen „Festung Glogau
ausersehen. Es kam indessen anders. Anfang Februar ganz überraschend zum
Hauptquartier der 4. Panzerarmee nach Laasan bei Schweidnitz befohlen, erhielt
er dort einen ebenso eiligen wie äußerst wichtigen Auftrag, dessen
Erfüllung im Hinblick auf die Eigenart des Angriffszieles gelingen mußte,
sollte nicht Schaden von noch unabsehbarer Tragweite eintreten. Es sind bis
her bereits mancherlei nachteilige Folgen der an höchster Stelle bestehenden
leichtfertigen Auffassung über die Lage im Osten gebrandmarkt worden.
Hier hatte nun der zu spät gegebene Räumungsalarm dazu geführt, daß man
ein nördlich der Oder dicht nordostwärts von Dyhernfurth gelegenes chemisches
Werk Hals über Kopf hatte im Stich lassen müssen, ohne noch Zeit zum
Unschädlichmachen bestimmter Mittel zu haben. Hitler hatte sich dem mehrfach
gegebenen Rat gebeugt, auf den Einsatz von Giftkampfgasen zu verzichten,
wobei ihn der General der Nebeltruppen, General Ochsner (nach dem
Krieg verstorben), unter Hinweis auf die Folgen geradezu beschworen hatte.
Doch konnte man gegenüber der Tatsache, daß vielleicht eine der feindlichen

Mächte den Giftgaskrieg beginnen würde, auf bestimmte Mittel von besonderer,
überraschender Wirkung nicht verzichten. Das in Dyhernfurth hergestellte
Gas war ein Kampfmittel eigner Art, das es im l. Weltkrieg noch
nicht gegeben hatte. Es unterlag höchstem Geheimschutz und war unzerstört
im dortigen Werk zurückgeblieben. Hierüber und damit über die Bedeutung
der Aufgabe unterrichtet, empfing General Sachsenheimer vom Chef des Generalstabs
der 4. Panzerarmee, Oberst i. G. Knüppel, einen Vortrag über den
Befehl der Heeresgruppe, der bis in Einzelheiten ausgearbeitet war. Darauf
wird bei Betrachtung des von Sachsenheimer selbst dann später nach Einblick
ins Gelände gefaßten Kampfplan noch einzugehen sein. Auf das Wesentliche
zusammengefaßt lautete der Auftrag: Durch überraschende Wiederbesetzung
des Werkes ist dem Fachpersonal, das aus 2 Professoren, dem Gasabwehroffizier
der Heeresgruppe und 80 Arbeitern dieses chemischen Werkes besteht,
die Möglichkeit zur Vernichtung des noch dort befindlichen Giftgases zu
geben. Es ist in zwei unterirdisch angeordneten Hochbottichen gelagert. Von
dort soll das Gas mit der im Werk vorhandenen Pumpanlage durch ein ebenfalls
zum Werk gehörendes Rohrleitungssystem in die Oder gepumpt werden.
Dann würde es unschädlich und vernichtet sein — ohne die Gefahr einer etwa
durch feindliche Fachleute anzustellenden Analyse. Ein Sprengen der Behälter
dagegen würde nicht genügen, weil die dabei sich bildenden Rückstände die
Möglichkeit einer fachlichen Analyse nicht ausschlössen. Dagegen waren weder
Räumung noch Vernichtung der in 9 Bunkergruppen gelagerten Rohstoffe
vorgesehen, da die Mengen zu groß waren.

Über die Teilung der Aufgaben war befohlen worden: General Sachsenheimer
hatte das Gefecht zu führen, das Werk zu erobern und so lange zu sichern,
bis die Fachleute das Gas in die Oder gepumpt hatten. Für die Ausführung
dieser Gasvemichtung waren die beiden Professoren verantwortlich.
Inzwischen waren für das Unternehmen auch bestimmte Truppen m den Raum
südlich Dyhernfurth in Marsch gesetzt worden. Außer Infanterie und Artillerie
sollten an besonderen Waffen unterstellt werden: je eine Kompanie Fallschirmjäger
von der Heeresgruppe Süd und Weichsel, also den rechten und
linken NaAbam der Heeresgruppe Mitte, ein bis zwei Batterien 8.8 Flak und
die leichte Pionier-Sturmbootkompanie 906 mit 81 Sturmbooten. Nach dem
Plan des Heeresgruppenkommandos sollte der Angriff kurz nach Morgengrauen
mit starken, völlig überraschenden Feuerschlägen der Artillerie auf
erkennte Ziele schwerer Waffen eingeleitet werden, worauf sofort die Fallschirmjäger
abspringen und das Fabrikgelände nehmen sollten.

General Sadisenheimer war anderer Ansicht, und zwar auf Grund einer einfachen
Feindbeurteilung ganz mit Recht. Es war einwandfrei bekannt, daß
der Feind nur 6 Kilometer nördlich Dyhernfurth auf der großen Straße von
Osten her in Richtung Wohlau—Steinau mit Panzern und allen anderen Waffengattungen
marschierte. Lag nicht die Befürchtung nahe, ja auf der Hand,
daß das ja nicht unbemerkt zu machende Abspringen der Fallschirmjäger
den Feind sehr schnell warnen und zum raschen Abdrehen von Panzerkräften
nach Dyhernfurth veranlassen würde? Da die schnelle Besetzung der Fabrik
ja nur der erste Akt war, der die Voraussetzung für die folgenden technischen
Handlungen schuf, während letztere den zweiten und ja entscheidenden Akt
bildeten, war es eine unumgängliche Aufgabe der Gefechtsführung, diesen
zweiten Akt durch einen festen Schutz von genügend langer Dauer, nämlich
bis zur Beendigung der technischen Arbeiten, zu ermöglichen. Drehte aber
der frühzeitig gewarnte Feind bald stärkere Panzerkräfte nach Süden ab, war
solch ein längerer Schutz der Fabrik in Frage gestellt. Nach dem Vortragen
dieser Beurteilung vor dem Oberbefehlshaber der 4. Panzerarmee, General
Gräser, eilte Sachsenheimer an die Oder bei Dyhernfurth, um nunmehr und
unter starkem Zeitdruck im Kampfgelände zu erkunden, aufzuklären und
selbst zu sehen. Die dort mit HJ vermischte Landesschützeneinheit schilderte
die Feindlage sehr harmlos, ja zu harmlos, wie es sich kurz darauf schon
erweisen sollte. Denn beide ortskundigen Begleitoffiziere, die General Sachsenheimer
führten, wurden auf dem Oderdamm am Schnittpunkt mit der nach
Gloschkau führenden Straße durch eine Garbe von 2 Maschinengewehren, die
jenseits des Flusses an der Fährstelle (W. F.) in Stellung waren, verwundet.
Der zwischen den beiden Offizieren stehende General blieb wie durch ein
Wunder unverletzt und setzte nun der Eile wegen diese Aufklärung alleine
fort. Hinter dem hohen Damm bei Punkt 104.6 geschützt, hatte er ausreichenden
Überblick mit aufschlußreichem Ergebnis. Dort war die Eisenbahnbrücke dicht am
südlichen Ufer nur zwischen 2 Pfeilern gesprengt, sonst aber
für Schützen noch benutzbar. Hier also konnte man nach Überwindung einer
kurzen, an unserem Ufer liegenden Wasserstrecke die Brücke zu schnellem
Übergang begehen. Zum Überraschen mußte das natürlich bei Dunkelheit
geschehen. Gegenüber waren am Oderdamm dicht rechts und links der Brücke
je l Maschinengewehr in Stellung. Bis zur nächsten Feindbesetzung beim
Gut südlich Kranz klaffte eine Lücke von 500 Metern. Den hohen zweigleisigen
Eisenbahndamm vor Augen, bekam General Sachsenheimer jene Vorstellung,
die nun mal nötig ist, will man künftigem Gelingen vertrauen. Diese
Bahnlinie führt in weitem Bogen an Dyhernfurth vorbei, in dessen Schloß
ganz offenkundig betrunkene Rotarmisten ihre Lieder sangen. Nein, es war
kein Singen mehr, was da herüberscholl. Es war ein zunehmendes Gröhlen,
das auf den Grad steigender Trunkenheit schließen ließ. Dieser Bahndamm
war aber nicht nur von der Stadt abgesetzt, er zweigte auch ein Gleis in
das Werk ab. Jener Damm also war der „Ariadne-Faden", das „Bauern-
Lineal, an dem entlang die im Gelände doch noA unbekannten Soldaten
das Angriffsziel, das chemische Werk, bei Dunkelheit schnell finden würden,
überraschendes Niederschlagen feindlichen Widerstandes natürlich vorausgesetzt.
Gerade für solch ein aus dem Stegreif und mit fremden Truppen zu
führendes Unternehmen — ohne Zeit zu sehr sorgfältigen Vorbereitungenkames
auf eine besonders einfache Lösung an. Hoffentlich würden die Russen
in Dyhemfurth ihr Trinkgelage auch noch lange genug fortsetzen?

Mit diesem schnell gefaßten Schluß fuhr General Sachsenheimer eiligst zum
Panzer-AOK 4 zurück, ohne noch die Aufklärungs- und Erkundungsergeb;

nisse der Pioniere und Flak abzuwarten. General Gräser stimmte diesem
einfachen und auf vielfachen Kampferfahrungen beruhenden Plan zu, dessen
Hauptgesichtspunkt war: das Wichtigste ist völlige Überraschung. Fallschirmjäger
dürfen also nicht, wie von der Heeresgruppe geplant, gezeigt werden.
Dagegen sind sie eine willkommene letzte Reserve. Die Heeresgruppe gab
auf Rückfrage ihre Zustimmung, wenn General Sachsenheimer die volle Verantwortung
für das Gelingen übernähme! — Und nun ist eine Schilderung
der Einzelheiten dieses Angriffsplanes am Platze, wozu ein Blick auf Karte 4
und auch 3 zu empfehlen ist:

Der Angriff hat einen einzigen Schwerpunkt: hinüber über die Eisenbahnbrücke
und dem Bahndamm entlang vorwärts. Unter Führung von Major
Joos, Regimentsführer aus Sachsenheimers alter 17. Division, waren zu allererst
die zwei erkannten Maschinengewehre jenseits der Eisenbahnbrücke niederzukämpfen
und jeder weitere feindliche Widerstand auf dem Weg ins
Werk zu brechen. Unmittelbar dahinter waren zum raschen Vorgehen nach
dem Niederkämpfen des Feindes angesetzt: eine Abteilung zur Sicherung
gegen den Ort Wahren, eine andere Gruppe mit gleicher Aufgabe beiderseits
der Straße Dyhemfurth—Seifersdorf. Mit Rücksicht auf den nördlich Seifersdorf
befindlichen Feind waren hierfür stärkere Kräfte vorgesehen. Die Flak
sollte dicht hinter dem Oderdamm an der Eisenbahnbrücke hart ostwärts des
Bahndamms so in Stellung gehen, daß ihre Rohre erst kurz vor Feuereröffnung
über die Dammkrone des Hochwasserdammes ragen durften, um den
Feind, wer und was es auch sei, mit völlig überraschendem Feuer besonders
wirksam zu treffen. Die Sturmbootpioniere mit ihrer beachtlichen Zahl von
81 Sturmbooten konnten auf verschiedene Weise zum Gelingen des Unternehmens
beitragen. Darüber aber wollte Sachsenheimer erst nach Anhören
des Pioniers entscheiden. Nachdem dies alles vorgetragen war, wurde der
General mit dem Storch zu seiner Truppe geflogen. Dort konnte er noch bei
Helligkeit den Pioniervorschlag des Oberleutnants Röhrig im Gelände mit
seinen eigenen Gedanken vergleichen: sie stimmten überein. Während IStunnbootzug
mit 25 Booten als Reserve für die Führung in der Nähe der Eisenbahnbrücke
vorgesehen war, sollte die Masse der Kompanie 30 Minuten nach
unserem Überschreiten dieser Brücke südlich Dyhernfurth bei Oderkilometer
286 und südwestlich bei Kilometer 288, mit unterstellter Infanterie und durch
Feuer schwerer Infanteriewaffen geschützt, über die Oder angreifen, eine breite
Angriffsausdehnung vortäuschend den Feind verwirren, vor allem aber vom
Hauptangriffsstoß ablenken. Trotz der knappen Zeit sind Bereitstellung und
alle Vorbereitungen gelungen. Bei allen allgemeinen Erschwerungen, die ein
solches „Hals-über-Kopf-Unternehmen" mit fremden Truppen mit sich bringt,
war es günstig, daß General Sachsenheimer Teile seines alten Divisionsstabes
sowie Funktrupps und Offiziere aus der Führerreserve seiner wieder in Bildung
begriffenen 17. Division auf seinen Antrag erhalten hatte.

Daß General Sachsenheimers Beurteilung der Lage zutreffend und seine Anordnungen
zweckmäßig gewesen waren, bestätigte der gelungene Verlauf.
Die Bildung des Brückenkopfes zum Schutz des Unternehmens klappte, als
ob es von langer Hand vorbereitet gewesen wäre. Major Joos mit seinen
Stoßtrupps überrannte fast lautlos die beiden Maschmengewehre an der Eisenbahnbrücke.
Die für Sicherungen befohlenen Plätze wurden überraschend
schnell erreicht. Nirgends traf man auf stärkeren Feind, besonders auch nicht
am Schloß Dyhernfurth, wo der Feind sich offenbar weiter dem Vertilgen
von Weinen und Schnäpsen hingab. Bereits 65 Minuten nach Angriffsbeginn
wurde die „technische Gruppe ins Werk geschleust, um mit dem ja eigentlich
wichtigsten Teil des Vorhabens zu beginnen. Die Arbeiten gingen viel
schneller voran, als man berechnet hatte, da die Pumpanlagen und auch noch
sonstige wichtige Vorrichtungen völlig betriebsklar waren. Die Heeresgruppe
war von der frühen Meldung über die Beendigung der Arbeiten überrascht.
SAömer machte fernmündlich Sachsenheimer dafür verantwortlich, daß alles
Gas ausgepumpt sei. Die Erstattung einer solchen Meldung lehnte er ab.
Indessen ging er nun ins Werk, wo er sich von den beiden Professoren einen
von der Heeresgruppe bestimmten Text unterschreiben ließ, der die sachliche
Richtigkeit des völligen Gas-Auspumpens bestätigte.

Was war nun weiter an der Front des Brückenkopfes geschehen? Was hatte
der Feind unternommen? Erst zwischen 13 und 15 Uhr ist der Feind in zeitlichen
Abständen mit mehreren Panzern (etwa ingesamt 1Cool von Norden her
(Seifersdorf) vorgestoßen. Unsere Sicherungen waren durch gute stoßtruppartige
Aufklärung rechtzeitig unterrichtet. Außerdem bewährte es sich, daß
man viele Panzerjagdkommandos (Panzerfaust) eingesetzt hatte. Denn ob das
Übersetzen schwerer Pak auf das Ostufer rechtzeitig gelingen würde, war ja
anfangs ungewiß gewesen. So sind im Norden alle feindlichen Panzer abgewehrt
worden. Die am eigenen Südufer neben der Eisenbahnbrücke in versteckter
Stellung befindliche Flak trat nur einmal, dann aber gefechtsentscheidend

in den Feuerkampf. Am späten Nachmittag kurz vor Einbruch der
Dämmerung stießen 7 bis 8 russische Panzer vom Gut südlich Kranz nach
links gegen den Bahndamm vor. Gelang ihnen dessen Besetzung, war der
Rückweg der noch im Brückenkopf und im Werk befindlichen Truppen
mit dem technischen Personal abgeschnitten. Diese nichtsahnenden Panzer
waren ein höchst wichtiges Ziel für die versteckt stehende Flak. Erst nun
wurden die Lafetten der Flak ausgedreht, die Kanonenrohre knapp über die
Dammkante des Oderdeichs gekurbelt, schnell auf die Ziele gerichtet — dann
schössen die bekannten langen rot-gelben Feuerzungen mit scharfem Knall
aus den Rohren. Bei der kurzen Entfernung von nur 750 Metern folgten
Einschlag und Abschuß kaum wahrnehmbar dicht hintereinander. Diese unglücklichen
russischen Panzer waren im Vorfahren auf den Bahndamm, den
sie „auf Verdacht" unter Feuer genommen hatten. Und nun fegte ihnen
urplötzlich aus der Flanke im wahrsten Sinn des Wortes Tod und Verderben
in die Seite, ohne daß man sich noch wehren konnte. Nach General Sachsenheimer,
Augenzeuge dieses ganz kurzen Gefechts, wurden 6 Panzer abgeschossen,
von denen einige sofort brannten. Dieser Erfolg lahmte die Unternehmungskraft
der dortigen feindlichen Führung derart, daß sie weder von
dort her, noch von einer anderen Stelle aus mehr angepackt hat. Das war
für das Räumen des Brückenkopfes und des Werks entscheidend, da man
dazu noch einige Nachtstunden benötigte. Über der Führung und Truppe
beseelenden Freude am Erfolg, an der Erfüllung eines sehr wichtigen Auftrags,
lag aber auch ein Schatten. Man hatte Aushilfen treffen müssen für
den Fall, daß Pumpen oder Rohrleitungen versagten, das Gas also nicht wie
beabsichtigt, hinausgepumpt werden konnte. Sie bestanden darin, daß Pioniere
an einigen Gasbottichen vorsorglich Sprengladungen anlegten. Dabei
wurden Einige von ausströmenden Gasen erfaßt, wodurch sie ihre Sehkraft
verloren. In schnell anschließender fachärztlicher Lazarettbehandlung wurden
sie aber glücklicherweise nach einigen Tagen wieder geheilt.

Am späten Nachmittag kam der Befehl zum Räumen des Brückenkopfes,
nachdem General Sachsenheimers Funkspruch bei der Heeresgruppe eingetroffen
war, der die von den Professoren vollzogene Unterschrift über die gelungene
Vernichtung des Gases meldete. Räumung und Zurückgehen über die
Oder gelang planmäßig unter Mitnahme aller Verwundeten und weniger Gefallener,
die leider auch dieser Kampf gekostet hatte. Ein Wort noch über die
Fallschirm Jäger. Sie waren von den benachbarten Heeresgruppen nicht gekommen.
Gut also, daß General Sachsenheimer sie für die Einleitung des
Angriffs zum Abspringen gar nicht hatte einsetzen wollen. Sonst wäre er durch
ihr Nichteintreffen in eine schwierige Lage geraten.

Wenn solch ein Unternehmen in den letzten Monaten des Krieges noch so
kühn, unter Zeitdruck und mit zusammengewürfelten Truppen geplant und
geradezu wie eine Lehrübung durchgeführt werden konnte, so ist dies ein
achtunggebietendes Zeichen für den Geist, für den Willen und für das
Kampfvermögen von Führung und Truppe.

[Parowóz]

Cyt:in dessen Schloß
ganz offenkundig betrunkene Rotarmisten ihre Lieder sangen"

cyt:Hoffentlich würden die Russen
in Dyhemfurth ihr Trinkgelage auch noch lange genug fortsetzen?"

I tu jest prawdziwa przyczyna sukcesu generała Sachsenhaimera a nie jego geniusz i odwaga

[acer]

Ruscy wpadli przez gorzałę.

[Mateusz F]

Pijaństwo gierojów zza Buga to tylko jedna z przyczyn sukcesu Niemców, kolejne to:

1. Zabezpieczenie flanki wysłaniem jednostek w okolice Pyszącej (przeprawili się na pontonach).
2. Szczęście - na terenie fabryki (i obozu koncentracyjnego) szczęsliwie dla Niemców znaleziono instalacje, rury, które umożliwiły wypompowanie płynnego gazu do Odry, operacja przebiegła dzięki temu szybko i nie trzeba było bronić przyczółka za cenę dużych strat.
3. Odparcie silnego kontrataku pancernego z Radecza (dzięki piechocie i pancerfaustom) i z Kręska (dzięki baterii dział 88 mm). Niemcom nie można odmówić walecznośći.
4. Nieudolność Rosjan - reakcja (kontratak) nastąpiła dopiero po południu.
5. W Brzegu Dolnym były słabe siły rosyjskie, które szybko rozbito (najpewniej zaledwie kompania piechoty). Niemcy mieli bardzo dużą przewagę liczebną.
6. Atak nastąpił z zaskoczenia - w ciemności - przed wschodem słońca.

Wg. mnie nawet trzeźwiutcy Rosjanie nie byliby w stanie odeprzeć ataku Kampfgruppe Sachsenheimer - było ich zbyt mało.

[past]

do tego co napisął Mateusz dodać nalezy to że najprawdopodobniej Rosjanie nie zdawali sobie sprawy do czego dotarli. Fabryka była praktycznie niezabezpieczona - wide sprawna instalacja do spustu chemikalii do rzeki.

I tu najwazniejsze pytanie co TO BYŁO???
Jeśli gazy bojowe to dlaczego tylko kilku techników podtruło się ?

[Parowóz]

broń binarna takie okreslenie ukuto niedawno ale moze ono dotyczyc gazów z tamtego okresu - silny gaz bojowy powstawał po połączeniu dwóch składników tuz przed uzyciem -składniki te były całkiem bezpieczne w w fazie produkcji i składowania
Cyklon B też się wydzielał po reakcji z powietrzem czy wodą

[necroskop]

Witam.

Mateusz F - punkt 4 i 5 daje Ci odpowiedź na pytanie o sukcesie niemiaszków .Te dwa punkty są najbardziej istotne dla postawionego pytania.

Co do waleczności niemiaszków .... :-)

Pozdrawiam

Marek

[Mateusz F]

1. Dokładnie Past - tak długo myślałem nad moimi punkcikami, że zapomniałem o najważniejszym - tak jak powiedziałeś Rosjanie po prostu nie wiedzieli co im wpadło w ręce. Chyba to jest klucz sukcesu Niemców.

Rosjanie nie mieli zapewne podejrzeń, bo miasto zajęto 26.01.1945 bez walki, wcześniej wycofały się z niego jednostki Wehrmachtu, wysadzając most kolejowy (choć był on nadal zdatny do przejścia przez piechotę na drugą stronę Odry 05.02.1945). Co ciekawe przez miasto wycofywały się aż spod Oleśnicy jednostki taborowe z 269 DP, udało im się przeprawić promem bez jakichkolwiek strat.

2. A co do sił radzieckich - na początku były one znikome, ale późniejszy kontratak pancerny był dość silny (łącznie 25 - 26 czołgów)i dlatego napisałem o waleczności Niemców (co nieznaczy że Wehrmacht mnie w jakiś sposób fascynuje)

3. Niektórych zbiorników nie udało się wypompować do końca, i dlatego saperzy je wysadzili, przy czym ulotniło się trochę gazu i żołnierze zostali czasowo oślepieni.

4. Co bylo produkowane - tabun i sarin, to wiedzą wszyscy,a co produkowano jeszcze - tego nie wiemy...

Fajnie, że wątek się rozwinął.

P.S. Niedawno słyszałem o ekshumacji zwłok kilku żołnierzy niemieckich w Warzyniu, miało to być jakieś 2 - 3 lata temu. Źródło informacji - niepewne - ustne, od budowlańca, który z ekipą natknął się na szczątki. Ktoś coś wie?

[Sebastian p]

Mateusz F Napisał P.S. Niedawno słyszałem o ekshumacji zwłok kilku żołnierzy niemieckich w Warzyniu, miało to być jakieś 2 - 3 lata temu. Źródło informacji - niepewne - ustne, od budowlańca, który z ekipą natknął się na szczątki. Ktoś coś wie?
Mateuszu mieszkam w Brzegu i otym nie słyszałem ale za to słyszałem że
w latach piędziesiątyz ze studni wyciągnięto dwuch Żołnierzy w Brzegu Dolnym .Prawdopodobnie Niemieckich.
Pozdrawiam

[Sebastian p]

Przebudzenie się Sfinkasa
Z fabryka chemiczna w Brzegu Dolnym – niemiecki Dyhernfurth , została zajęta przez czołowe oddziały Armii Czerwonej już 26 stycznia 1945 roku . Rosjanie na podstawie własnych informacji wywiadowczych wiedzieli co się tam produkuje , znali znaczenie obiektu który wielokrotnie bombardowali – jego część nadziemną . W tamtym okresie czasu wszyscy już wiedzieli że główne linie produkcyjne nie tylko tej ale i innych fabryk były ukryte pod ziemią , niemiecki przemysł zszedł do podziemia . Front przesuwał się bardzo szybko , właściwie to żadnej wyraźnej linii frontu nie było . Oddziały wydzielone zajmowały miasta i obiekty , obsadzały je szkieletową załogą i parły dalej na zachód , na Berlin . Dokładną penetracją i rabunkiem zajmowały się wyspecjalizowane oddziały tyłowe . Z fabryką związana jest pewna bardzo ciekawa i brawurowa akcja niemieckiej grupy bojowej „ Sachsenchaimer „. Grupa pochodziła z 3 pułku słynnej i tajemniczej Dywizji Do Zadań Specjalnych „ Brandenburg „ 4 lutego 1945 roku grupa wraz ze swoim dowódcą 35 letnim generałem Wermachtu Erichem Sachsenchaimerem sforsowała Odrę, po brawurowym szturmie opanowała zdobyte przez Rosjan zakłady chemiczne i... No właśnie i co? Wg jednych źródeł zniszczyła znajdujące się tam zapasy broni chemicznej, inni twierdzą, że tylko je „ zabezpieczyła „ żeby Rosjanie nie mogli ich szybko wykorzystać przeciwko niemieckim miastom. Nocna akcja kilkuset-osobowej grupy bojowej nie mogła zneutralizować nagromadzonych w Filii I.G. Farbenindustrie wszystkich pojemników, bomb i pocisków z gazami bojowymi. Wysadzenie ich w powietrze lub spalenie groziłoby katastrofa ekologiczna i śmiercią samych atakujących. Bardzo prawdopodobna staje się wiec teoria, że grupa generała miała za zadanie zniszczenie wejść do tuneli, zaminowanie podziemnych ciągów komunikacyjnych. Teraz składy i fabryka będą naprawdę niedostępne i na nic przydadzą się mapy plany czy zeznania ocalałych robotników przymusowych z dawnych lat. Mała odległość do rzeki Odry jest skutecznym straszakiem. Obecnie nikt nie wie, w jaki sposób zabezpieczono szyby, magazyny i gdzie są składowane ładunki chemiczne. Nikt nie zaryzykuje skażenia Odry czy pobliskiej aglomeracji Wrocławskiej. Za sprawne i zakończone sukcesem przeprowadzenie akcji generał Sachsenhaimer otrzymał od Hitlera „ Liście Dębowe z Mieczami „ do Krzyża Rycerskiego. Od początku wojny było on 132 żołnierzem Wermachtu, któremu nadano tak wysokie odznaczenie. On jego zasługach i osiągnięciach pisano już po wojnie w licznych publikacjach w Zachodnich Niemczech. Moi niemieccy znajomi pokazali mi wypowiedź jednego z komendantów Festung Breslau gen.mjr. H von. Ahlen. Po akcji grupa sprawnie opuściła teren fabryki, ale wówczas do ataku przystąpili Rosjanie. Teraz wiedzieli że Niemcy nie zabrali broni chemicznej, więc nie byli już tak niebezpieczni. Ostatecznie grupę rozbito w okolicach Środy Śląskiej. Generał wraz z kilkusetosobowym oddziałem / 600 – 800 żołnierzy / wydostał się z okrążenia. Ciekawy jest jednak kierunek w którym wycofywała się grupa po wykonaniu zadania . Dlaczego generał ponownie nakazał forsować lodowatą Odrę ? Przecież z map sztabowych – widziałem taką oryginalną – wynikało że w kierunku przeciwnym grupa miała znacznie bliżej do swoich . Kilkanaście km w kierunku zachodnim w rejonie Ścinawy walczyło i to z powodzeniem silne zgrupowanie wojsk niemieckich . Most był jeszcze nie zniszczony . Wojska radzieckie nieźle oberwały podczas bitwy i walk o przyczółek dzisiaj jedyne widoczne ślady to bunkier przy moście kolejowo-drogowym , pomnik czerwonoarmistów , zarys okopów . Dlaczego generał wybrał inna drogę ? dłuższą i jednak bardziej niebezpieczną jak się okazało . Dlaczego Niemcy jeszcze raz sforsowali Odrę ? Samoistnie ciśnie się na usta odpowiedź na nie zadane pytanie . Grupa generała miała za zadanie wywiezienie jakiegoś ładunku ale nie do Niemiec tylko na południe , może do Kompleksu RIEZE ? albo do tak pośpiesznie budowanego Podziemnego Miasta w kompleksie Włodarza i Osówki . Moje niemieckie znajome dotarły do informacji z których wynika że grupa miała za zadanie zniszczenia specjalnego paliwa do silników odrzutowych Paliwo mogliby wykorzystać Rosjanie . Zbiorniki zostały zniszczone ale nie wydaje się żeby to był jedyny cel akcji .

[past]

nie no Sebastian , moim zdaniem ostatnim postem przekroczyłeś granice DEBILIZMU , niech mnie zbanują , ale człowiek który nie potrafi czytaćze zrozumieniem w pełni zasługuje na to miano. Człowieku w tym wątku jest kilka postów z informacjami o akcji , a ty wklejasz czy też wypisujesz jakieś kompletne idiotyzmy.
To jest ostatnia moja odpowiedz na twoje DEBILNE posty . Kompletna żenada. Nie wiem ile masz lat , ale moja 11 latnai córka czyta jużze zrozumieniem. Powiedz rodzicom aby odcieli cie od internetu na rzecz ksiażek i słownika ortograficznego

[von Neumarkt]

Widzisz past,sebastian p musiał mieć odwróconą mapę,skoro do Ścinawy miał bliżej niż na drugą stronę odry(ok.200metrów),a pozatym,co tam kilkadziesiąt tysięcy czerwonoarmistów dla takich chojraków jak Max Sachsenheimer i jego grupa bojowa.A tak na poważnie to ostatni post Sebastiana p. jest rzeczywiście ,delikatnie mówiąc,śmieszny.

[Mateusz F]

Sebastian p - jestem z natury przyjazny, więc nie krytykuję Twojej osoby, ale na rany Chrystusa, ten artykuł to chyba z Wróżki wziąłeś.
A tak na poważnie - jak możesz wierzyć takim bredniom, ja naprawdę temu tematowi (podobnie chyba jak Past i kilka osób) poświęciłem trochę czasu, łażenia po Ossolineum, żebrania o ksera z książęk od poznanych w necie ludzi, rozmawiałem z przedwojennym Dolnobrzeżaninem, robiłem nazwijmy to umownie - badania terenowe etc... To co jest wypisane we wklejonym przez Ciebie tekście to jakieś brednie (nie wiem czyjego autorstwa) - błędna jest data akcji, użyta jednostka, imię generała, no po prostu żenada...
Wiesz - wierz w co chcesz, ale czytając takie coś NIC nie znajdziesz wykrywaczem i zostawisz pole do popisu dla ludzi którzy przed wyjściem w las przygotowują się czytając - ja do nich należę. Może to i lepiej.

No dobra - nikt nie lubi krytyki, ale trzeba ją umieć przyjąć - gdybyś tylko podpisał ten tekścik np. żartobliwym: spiskowa teoria dziejów lub coś w tym stylu, to wierzyłbym w poziom dyskusji. A tak to, cytuję RIZE" srise i pewnie bursztynowa komnata na dokładkę.

No dobra - pozdro dla wszystkich i bez urazy Sebastian p - bo forum nie jest dla kłótni...

[Sebastian p]

Witam to nie ja to napisałem !!!!!!
http://pecekeeper.blox.pl/2005/07/Przebudzenie-sie-Sfinkasa-1.html
tylko wkleiłem Sorki za to

[jackijj]

włacze sie do tematu bo mieszkam w tym mieście. Ciekawe są wątki poruszone przez wszystkich ale... odnoszę wrażenie, że nie dają odpowiedzi na wiele pytań. Spróbuję coś do tego dodać. Otóż w latach pięćdziesiątych bodajże, na osiedlu Kręsko, leżącym w bezpośredniej bliskości Z.CH Rokita, z powodu zatrucia wód powierzchniowych, zabroniono korzystania mieszkańcom ze studni. Miałem w ręku pismo dot. zatrucia wód środkami fosfoorganicznymi (tabunem). Pismo do uzytku wewnętrznego (pracowałem wtedy w rokicie). Mieszkańcy nie wiedzieli, jaka jest rzeczywista przyczyna skażenia.
(...Oczyszczony tabun jest bezbarwną cieczą o owocowym zapachu..... Rozpuszcza się w wodzie w ilości 12% oraz łatwo w rozpuszczalnikach organicznych i innych BST. Ze względu na stosunkowo niewielką lotność jest zaliczany do trwałych BST: w lecie skaża efektywnie teren na okres do 24 godzin. Tabun jest niezbyt trwałym związkiem chemicznym. W roztworach wodnych hydrolizuje, tworząc nietoksyczny produkt. W temp. zwykłej półokres hydrolizy wynosi około 9 godzin. Hydrolizę przyspiesza środowisko zasadowe. http://toksiczone.webpark.pl/bst/tabun.htm )Zastanawiam się więc, jak doszło do skażenia, skoro rzekomo w zakładach nie było już ww. chemikaliów, a poza tym z chemicznego punktu widzenia jest wielce wątpliwe, by skażenie nastąpiło podczas wojny (krótki czas rozkładu). Następną sprawą jest wypompowanie gazów bojowych do Odry. Nie widzę tu logicznego uzasadnienia. Raczej skłonny byłbym do tego wniosku, iż nastąpiła najpierw neutralizacja tego co pozostało w instalacjach, a dopiero potem ew. pozbycie się zneutralizowanych chemikaliów (gazów?) Cóż jednak się stało z produktami gotowymi (pociski)Czy wszystkie magazyny zostały opróżnione? No i gdzie były te magazyny? Wydaje mi się, że raczej nie na powierzchni. Jeszcze jedną rzeczą, która daje wiele do myślenia jest kubatura okolicznych wyrobisk żwiru, potrzebnego przy produkcji betonu. Poddaję tych kilka haseł pod dyskusję.

[Sebastian p]

Mateusz F też najpierw czytam i wychodze w teren wkleiłem to poniewarz w tym tekście znalazłem błędy i też jak bym chciał coś znaleść nic bym nie znalazł ale na końcu tekstu autor podaje ciekawe przypuszczenia moje niemieckie znajome dotarły do informacji z których wynika że grupa miała za zadanie zniszczenia specjalnego paliwa do silników odrzutowych Paliwo mogliby wykorzystać Rosjanie . Zbiorniki zostały zniszczone ale nie wydaje się żeby to był jedyny cel akcji ." czy naprawde Niemcy coś jeszcze tam mieli ??????

[Sebastian p]

Zdjęcie Generała majora Maxa Sachsenheimera. Opis zdjęcia Deutscher Offizier am Fernsprecher, 1942
Im Gebiet südlich des Ilmensees telephoniert der Hauptmann und Batallionskommandeur Sachsenheimer mit einem Feldtelefon. Der Infanterieoffizier ist mit dem Eisenernen Kreuz I. Klasse und dem Ritterkreuz ausgezeichnet.
Der Dyhenfurther Raid na forum Niemieckim
http://forum-der-wehrmacht.de/index.php?s=4166cb284dcbca5549e3e2e44a82fd84&showtopic=18184&st=0&#entry147245
Pozdrawiam

[Mateusz F]

Hej Jackijj,

To co hitlerowcy zrobili z pozostałymi w fabryce gazami nie jest pewne - nie widzę powodu by nie wierzyć w wypompowanie przynajmniej części gazów do Odry, jak to podaje Ahlfen. Postawiłeś jednak dobre pytanie - co się stalo z tymi środkami którymi były np. napełnione przez więzniów pociski? Ja nie wiem. Można wierzyć, że część gazów dotarła w jakiś sposób do Wrocławia - Davies (W Mikrokosmosie) podaje że użyto butelek napelnionych ciekłym tabunem w walkach o Festung Breslau. Czy jest to wiarygodne - też nie wiem. Nie zmienia to jednak faktu, że Niemcom chodziło oprócz neutralizacji pozostawionych gazów, także o zniszczenie dokumentacji zakładu (de facto 2 obozów koncentracyjnych, w których zginęło tysiące ludzi). Dużo jest znaków zapytania.

Mówiąc szczerze mnie zawsze bardziej interesowała potyczka w Brzegu Dolnym z perspektywy militarnej, bo niestety panuje błędne przekonanie, że w tym powiecie nic się w 1945 nie działo. Skąd więc tyle znalezisk ;)?

[jackijj]

Mateusz F - nie wiem czy miałeś okazje przeczytać trochę mniej znaną książkę, w której jest poruszony temat Gross-Rosen - Stanisława Głąbińskiego Przystanek Gross-Rosen". Jest to taka beletrystyka , oparta na wspomnieniach, w której jednak występują elementy prawdziwe (opisy obozu Gross-Rosen, fabryki w Dyhernfurth, pracy w podobozach i późniejszej ewakuacji) Jest tam m.in. opis podziemnego magazynu pocisków, ale też wiele innych ciekawych opisów np organizacji pracy w obozach. Mnie osobiście interesuje odkrywanie wszelkich nieścisłości opisowych dot. tego tematu. nie próbuję doszukiwać się wielkich tajemnic, ale mam nieodparte wrażenie, że w tym temacie jest znaczna dezinformacja. Miałem okazję oglądać część zbiorników podziemnych (nota bene - wykorzystywanych do tej pory)Rozmawiałem też oczywiscie z wieloma ludźmi - pracownikami Rokity. Bardzo ciekawe sa te wszystkie opowieści np. że w budynku już nieistniejącej przychodni zdrowia był piec krematoryjny, że pod nieistniejącymi już zabudowaniami produkcyjnymi fenolu były zaminowane podziemia, że część magazynów jest umiejscowiona w pobliskich lasach itp. Z jednej strony, na pewno część z tych opowieści jest tylko zwykłym bajdurzeniem, ale... kto widział np. MRU i potrafi ocenić wielkość tego obiektu i stopien trudności jego budowy, to zapewne zastanowi się nad rzeczywistymi możliwościami inwestycyjnymi Niemiec w okresie wojny. Wszak fabryka nie była jakimś tam małym zakładzikiem produkującym zwykłą amunicję, lecz była zakładem strategicznym, produkującym po pierwsze środki chemiczne dla obozów zagłady, ale także wytwarzającym bojowe środki chemiczne na potrzeby wojska. A środki te były w tym czasie takim chemicznym straszakiem" z realną możliwoscią wykorzystania w przypadku ataku aliantów podobną bronią. I tutaj wiekszość źródeł jest co do tego zgodna. Pozostaje pytanie o stopień utajnienia. Wydaje mi się, że był on najwyższy z możliwych - głównie, ze względu na rodzaj produkcji. Co zaś sie tyczy zniszczenia dokumentacji - wydaje mi się że zniszczona zostałą jedynie dokumentacja osobowa, nie zaś technologiczna. Jednak jak dotąd temat fabryki jest niestety potraktowany po macoszemu. Jedni piszą o obozach, inni o potyczce, brakuje natomiast próby całościowego spojrzenia na ten temat. Wszak fabryka w Dyhernfurth nie działała w próżni. Miała przecież swoich dostawców i odbiorców, miała wykonawców linii technologicznych, budowlańców, podwykonawców . Pytanie - co pozostało w czeluściach archiwalnych samego zakładu - do wglądu jedynie dla zarządu. Pytań jest jeszcze wiele, ale może dyskusja przyniesie jakieś odpowiedzi. Wydaje mi się też , że w tym powiecie działo się znacznie więcej niż się może wydawać...

[Mateusz F]

Aha, coś mi się przypomniało, może nie na temat, wiem że forum nie jest po to by wymieniać się grzecznościami, ale zupełnie nieopatrznie zapomniałem podziękować MARKOWI W.
(mam nadzieję że czyta to forum) za okazaną w zeszłym roku pomoc w sprawie akcji w Dyhernfurth, Leuthen'a już wymieniłem :). Serdecznie go pozdrawiam

Wracając do meritum - tabun nie mógł utrzymywać się długo w stanie toksycznym w Kręsku - wyczytałem, że szybko ulega w wodzie hydraliazcji (ale i tak jestem noga z chemii...).
Jackijj - orientujesz się może ile osób zgnięło w Dyhernfurth I i II? Liczby robią zawsze na ludziach wrażenie. Smutne jest, że o obozach koncentracyjnych w Brzegu Dolnym niewielu osób pamięta.

[Sebastian p]

Ewakuacja obozu
Najtragiczniejszym epizodem w dziejach obozu koncentracyjnego w Brzegu Dolnym byla ewakuacja obozu przed nadciagajacym frontem. Rozpoczela sie ona juz 24 stycznia 1945 r. Trzy tysiace wiezniów zamierzano przepedzic do macierzystego obozu w Gross-Rosen. Trasa prowadzila przez Srode Slaska. W pierwszy dzien przy 15 stopniach mrozu dotarto do cukrowni pod Sroda w Dobrzycach. Tych którzy opadali z sil rozstrzeliwano strzalem w tyl glowy. Mrozna noc kosztowala zycie dalszych 50-200 wiezniów. Na miejsce dotarla kolumna w nocy nastepnego dnia. Chorych, których po drodze kazano zaladowac na sanie na ostatnich kilometrach zabito. Z trzech tysiecy wiezniów do miejsca przeznaczenia dotarlo zaledwie 1000 wiezniów.

Ps. Szykam wszelkich informacji na temat Kampfgruppe Sachsenheimer i jej dowudcy Generałmajora Maxa Sachsenheimera.