Fort Prusy odkopany. Byliśmy w zapomnianych tunelach

[Sobiepan]

Coś dla szczecinian.

W ścianie wykopu widać wejście do tunelu. Zakładami kaski i wchodzimy. Po kilkunastu metrach stajemy na rozstaju. Skręcamy, idziemy dalej. Reporterzy "Gazety zwiedzili zapomniane podziemia XVIII wiecznego Fortu Prusy odkryte na budowie domu przy ul. Kusocińskiego.

Odkrycie podziemi nie powinno być niespodzianką dla interesujących się historią Szczecina.

Plac przy ul. Kusocińskiego, sto metrów od skrzyżowania z ul. Narutowicza, na którym na początku stycznia rozpoczęła się budowa domu, to niemal środek dawnego Fortu Prusy - potężnych fortyfikacji z początku XVIII w., które broniły miasta. Fort z góry prezentował się jak gwiazda. Nie stykał się bezpośrednio z murami Szczecina. Na starych planach wygląda jak rzucona obok wyspa. Żołnierze, którzy go obsadzali, mieli za zadanie bronić dostępu do południowo-zachodniej części miasta. Na budowę fortu zużyto 2,5 mln cegieł. Wewnątrz wytyczono ulice, przy których powstały koszary, magazyny, stajnie, szpital polowy.

Pod koniec XIX wieku fort został zburzony, ale... ta część miasta nie zmieniła swojej roli. Aż do lat 90. XX w. zawsze był to teren wojskowy. Niedostępny, otoczony czerwonym murem z drutem kolczastym, ponurymi koszarowymi budynkami, magazynami, kompleksami garaży, placami apelowymi stanowił miasto w mieście. Później wojsko opuściło część terenów. Kilka gmachów przejął uniwersytet, na jednym z placów powstały budynki TBS, a pozostałe puste przestrzenie zamieniły się w parkingi strzeżone.

Na początku roku na jednym z takich placów stykających się z ul. Kusocińskiego firma Siemaszko zaczęła wykopy pod budowę pierwszego z bloków nowego osiedla. Jego nazwa - Nowe Forty - nawiązuje zresztą do historii tego rejonu. Z ciekawością obserwowałem pracę koparek. Czy dokopią się do jakichś pozostałości fortu? Ze starych map wynikało, że ryją dokładnie w jego sercu. W czwartek, stojąc przy ogrodzeniu zauważyłem w ścianie wykopu przysypane wejście do tunelu.

- Jest też drugie, już odsłonięte, którego od strony ulicy nie widać - zdradził Waldemar Prędkiewicz, kierownik budowy.

W piątek, razem z fotoreporterem Czarkiem Aszkiełowiczem, jedziemy na budowę. Zakładamy kaski, schodzimy do wykopu i zagłębiamy się w zbudowany z cegieł tunel. Wchodzimy pod ulicę Kusocińskiego, idziemy w kierunku Narutowicza. Po kilkunastu metrach jesteśmy na rozstaju. Przed nami ślepy korytarz. Skręcamy w lewo. Teraz idziemy w kierunku ul. Głowackiego. Trafiamy do dwóch niewielkich pomieszczeń. Korytarz kończy się. Przeszliśmy około 100 metrów.

Wracamy do wykopu pod fundamenty. Z jego ścian wyłania się wejście do kolejnej części podziemi. Nie sposób jednak tam się bezpiecznie dostać. Robotnicy pokazują nam, jak przebiegały ceglane tunele na terenie wykopu, zanim zostały zburzone. Układa się z tego obraz sieci podziemi rozciągających się także pod całym, pustym, nietkniętym jeszcze przez koparki placem.

Ślady, na jakie trafiliśmy w podziemiach, wskazują na to, że były one wykorzystywane przez polskie wojsko. Są tam m.in. fragmenty instalacji elektrycznej, na ziemi leżał kawałek jakiejś gazety z początku lat 90., stary kalosz. Robotnicy mówili, że zanim zabrali się za wykopki, trafili na klapę prowadzącą pod ziemię. Trafiliśmy na to miejsce, krążąc po tunelu. Walało się tam pełno starych opon. Ktoś kiedyś potraktował to jak dziurę, w której można ukryć śmieci.

Nie odkryliśmy czegoś, o czym nikt nie miał pojęcia. To raczej zupełnie zapomniany fragment niesamowitej historii Szczecina, który znali przed laty pewnie tylko wtajemniczeni wojskowi.

Plany firmy Siemaszko zakładają zabudowanie całego serca dawnego fortu rozciągającego się między ul. Kusocińskiego a Głowackiego. Po fortecznych tunelach w tym rejonie nie będzie śladu. Można jednak założyć, że rozciągają się pod sąsiednimi placami i ulicami.

Więcej o historii szczecińskich fortów przeczytasz na Portalu Miłośników Dawnego Szczecina sedina.pl"

Cały tekst: http://szczecin.gazeta.pl/szczecin/1,34939,13336182,Odkopano_podziemia_wielkiego_fortu__Bylismy_w_zapomnianych.html#LokKrajTxt#ixzz2JmjCj8ux