Skansen Forteczny Przedmoście Warszawa" na Dąbrowieckiej Górze

[HUBERTUS 1656]

Skansen Forteczny Przedmoście Warszawa" na Dąbrowieckiej Górze

Skansen znajduje w Gminie Karczew. Najdalej na południe wybudowane fortyfikacje stałe (żelbetowe) pozycji Bruckenkopf Warschau" Przedmoście Warszawa z lat 1940-1941.
W skład punktu oporu wchodzą:
-żelbetowy schron obserwacji artylerii Regelbau 120a;
-żelbetowy schron bojowy broni maszynowej do ognia bocznego Regelbau 514 ;
-rów przeciwczołgowy na przedpolu punktu oporu;
-fragmenty umocnień ziemnych w bezpośredniej bliskości schronów.

Regelbau120a
Schron obserwatora artylerii z kopułą pancerną i kazamatą flankującą dla jednego karabinu maszynowego. Jeden z najcięższych obiektów wybudowanych przez Niemców na Przedmościu Warszawskim. Grubość jego żelbetowych ścian i stropu wzmocnionego stalowymi dwuteownikami wynosiła 2 m. Pomieszczenia schronu to: przedsionek, śluza gazowa, kazamata flankująca wejście, pomieszczenie załogi, pomieszczenie oficerskie, pomieszczenie gospodarcze, pokój map, oraz pomieszczenie obserwatora artylerii (kopuła z peryskopem). Obiekt posiadał dwie strzelnice osłonięte stalowymi płytami. Pierwsza znajdowała się w kazamacie flankującej, z której można było ostrzeliwać najbliższe zapole schronu ;stosowano równolegle płyty dwóch typów : 483P02 (Dąbrowiecka Góra, Góraszka, Pohulanka); 422P01 ( Dąbkowizna) ,płytę chroniło stopniowanie przeciwrykoszetowe. Druga płyta stalowa typu 57P8 znajdowała się w strzelnicy obrony wejścia na wprost kraty przeciwszturmowej . Dwudzielne drzwi stalowe typu 434p01 umieszczono za załomem wejścia w przedsionku by ochronić je przed bezpośrednim trafieniem środków p-panc nacierających. Dostęp do nich utrudniała krata przeciwsztormowa typu 491p01 mniej podatna na trafienia pocisków p-panc. Głównym elementem pancernym była zamontowana w stropie pancerna kopuła obserwacyjna typu 441P01 o średnicy 1,5 m i grubości pancerza 250 mm. Wyposażona w cztery otwory na peryskopy boczne (PzBF8) oraz górny otwór dla głównego obrotowego peryskopu (PzBF2). Obserwator znajdujący się w kopule miał bezpośrednią łączność ze znajdującym się obok pomieszczeniem dla map, tam znajdowała się centrala kierowania ogniem artylerii. Dodatkowe wyposażenie schronu składało się z piecyka węglowego,3 filtrowentylatorów powietrza ( HES1,2) i dziewięciu prycz dla załogi. Pomiędzy pomieszczeniami znajdowały się stalowe, gazoszczelne drzwi19p7 lub przesuwne 26p8, w kazamacie flankującej znajdowało się wyjście ewakuacyjne chronione drzwiami gazoszczelnymi typu410P9. Wszystkie zewnętrzne elementy schronu były pokryte piaskowo brązowym kamuflażem i siatkami maskującymi.
W latach 2001-2003 wnętrze i zapole schronu zostało odkopane przez osoby skupione obecnie w Kole Terenowym Przedmoście Warszawa Stowarzyszenia Na Rzecz Zabytków Fortyfikacji Pro Fortalicium .Od roku 2008 schron poddawany jest remontowi i adaptacji na izbę muzealną. Wnętrze zabezpieczone przed dostępem osób postronnych. Na chwilę obecną zrekonstruowane są izby: oficerska, częściowo map oraz załogi oraz replika płyty stalowej 483p02, system filtrowentylacji, prycze załogi stoły, boazeria w pomieszczeniach socjalnych i magazynek w pomieszczeniu gospodarczym. Obiekt posiada instalacje elektryczną zasilaną z agregatu prądotwórczego. Możliwość zwiedzania po kontakcie z opiekunami (zachodzi konieczność dowiezienia agregatu prądotwórczego i oryginalnych części systemu filtrowentylacyjnego które ze względu na realne zagrożenie włamaniem trzymamy w domach.
Kontakt do opiekuna schronu :

Tel: 798036414 Hubert Trzepałka
GG: 5083055
Mail: warszawa@profort.org.pl

Regelbau 514

To bojowy schron broni maszynowej do ognia bocznego. Pomieszczenia wewnętrzne to : przedsionek, śluza gazowa, izba załogi ,pomieszczenie obserwatora piechoty wraz z peryskopem i strzelnica obrony wejścia pełniące również rolę głównego ciągu komunikacyjnego między izbą załogi a kazamatą bojową w której zamontowano strzelnice umiejscowioną w masywnej pancernej płycie 78P9 ( wmontowana w ścianę kazamaty bojowej. Miała ona wymiary 3,8 × 3 m, grubość 200 mm i masę 18 ton. Od wewnętrznej strony płyty dostawione było jarzmo kuliste lawety wz34 w którym znajdowała się lufa środka ogniowego-ciężki karabin maszynowy MG34 ) celowanie i obserwacje (oprócz celownika PzF1 zamontowanego i zgranego z bronią) uzupełniały dwa przezierniki PZBF9 identycznej konstrukcji jak stosowane w kopułach pancernych tyle że dla cieńszego o 5cm pancerza (utwardzane pancerze walcowane wymagały mniejszej grubości niż odlewy). Wewnątrz obiektu przewidziano prycze dla sześcioosobowej załogi. Na wyposażenie schronu składały się również: 2 filtrowentylatory powietrza (HES1,2), peryskop umieszczony w stropie SR 9 oraz piecyk węglowy. Druga strzelnica wewnętrzna typu 422P01 w pomieszczeniu obserwatora osłaniała kratę przeciwszturmową. Pomiędzy pomieszczeniami znajdowały się drzwi gazoszczelne zaś wejście zabezpieczała przeciwszturmowa krata typu 491P2 i dwudzielne drzwi stalowe 434P01 umieszczone za załomem chroniącym je przed środkami p-panc nacierających. Łączność głosowa wewnątrz obiektu odbywała się za pomocą rur głosowych. Obserwacje przedpola ułatwiał także zamontowany w stropie obiektu wysuwany peryskop SR9 . Dodatkowym elementem zabezpieczającym przed wtargnięciem nieprzyjaciela do schronu była powszechnie montowana krata przeciw szturmowa. Niektóre schrony tego typu posiadały wbudowane w przedsionku wyjście ewakuacyjne (w obiektach które je posiadały-schron z Dąbrowieckiej Góry wyjścia ewakuacyjnego nie posiada ). Chroniły je wówczas drzwi gazoszczelne typu410P9, podwójna zapora z dwuteowników, pojedyncza ścianka z cegły oraz kilka metrów sześciennych żwiru w szybie prowadzącym na strop (zabezpieczało to szyb przed zgnieceniem przez wybuchy pocisków artyleryjskich oraz uniemożliwiało wtargniecie do schronu) .Na zewnątrz, wszystkie widoczne fragmenty schronu pokryte były kamuflażem, a całość dodatkowo nakrywała siatka maskująca.
W chwili obecnej wnętrze schronu jest ogólnodostępne po odkopaniu w 2004 roku. Zabezpieczyliśmy najistotniejsze elementy stalowe farbą podkładową a wejście drewnianymi szalunkami –przed ponownym zasypaniem. Zwiedzający koniecznie powinni zaopatrzyć się w latarki. Schron czeka na remont i adaptację na izbę muzealną przez nasze Stowarzyszenie.

Linki do fotografii z prac remontowych:
http://www.profort.org.pl/index.php?page=izby&pod1=wremont&pod2=kar&pod3=remont&cmd=wysw_gal&nazwa=Karczew%20R120a&nazwa1=Schron%20typu%20Regelbau%20120a

http://www.profort.org.pl/index.php?page=izby&pod1=wremont&pod2=kar&pod3=remont&cmd=wysw_gal&nazwa=Karczew%20R514&nazwa1=Schron%20typu%20Regelbau%20514


Serdecznie zapraszamy do współpracy wszystkie osoby pragnące wesprzeć nas przy remoncie i organizacji imprez oraz GRH zwłaszcza odtwarzające Wehrmacht, Armie Czerwoną oraz żołnierzy 1i2 AWP.

[HUBERTUS 1656]

izba map

[HUBERTUS 1656]

izba oficerska

[HUBERTUS 1656]

fragment izby załogi i oficerskiej(w głębi)

[HUBERTUS 1656]

odtworzony fragment zespołu filtrowentylacyjnego HES1,2

[HUBERTUS 1656]

stanowisko telefonisty wraz z centralką

[HUBERTUS 1656]

widok na wnętrze kopuły obserwatora artylerii

[HUBERTUS 1656]

stanowisko ciężkiego karabinu maszynowego w kazamacie flankujacej wejście do schronu

[HUBERTUS 1656]

Widok na schron Regelbau 120a którego wnętrza przedstawiałem wyżej stan obecny

[HUBERTUS 1656]

A tak schron wyglądał w maju 2004 zaraz po odkopaniu wnętrz a przed pracami remontowymi i zabezpieczającymi.
Fotografia Stefana Fuglewicza

[HUBERTUS 1656]

Widok na płytę pancerną ze strzelnica ciężkiego karabinu maszynowego mg34 schronu Regelbau514

[HUBERTUS 1656]

wejście do Regelbau 514

[HUBERTUS 1656]

Schron z nową elewacją

[HUBERTUS 1656]

Ewolucja strzelnicy obrony wejścia

[HUBERTUS 1656]

Kazamata flankująca

[HUBERTUS 1656]

Replika drzwi przesuwnych.