B-Werk w Nadarzycach

[piotr916]

Witam!Zapraszam do obejżenia filmiku z wyprawy,z przed kilku lat : http://www.youtube.com/watch?v=U_jnj9vLy18

[piotr916]

Witam!W domowych zakamarkach znalazłem wreszcie moją pierwszą książkę(żródło wiedzy)o fortyfikacjach.Wydawnictwo pochodzi z 1980 r.I jest w niej pewne ale" dotyczące B-Werk'a w Nadarzycach.

[piotr916]

...i właśnie - jaki Waszym zdaniem obiekt przedstawia rysunek(w książce nie ma fotografii)?.Bynajmniej nie jest to znany nam nadarzycki B-Werk.Pamiętam jak ok.1990 roku byłem pierwszy raz w Nadarzycach...otwieram przewodnik,patrzę na obiekt...coś tu nie pasuje.Bardziej wygląda to na obiekt hydrotechniczny...

[piotr916]

...równie ciekawy co zaskakujący jest opis obiektu,a w szczególności jego uzbrojenie.Czy ów opis wynika z niewiedzy autorów przewodnika,słabej wiedzy o fortyfikacjach Pommernstellung w tamtych latach w ogóle? A może przewodnik wydany w 1980 roku miał bardziej charakter propagandowy niż poznawczy? Pozdro!

[jagmin]

Pytanie o B-Werk Nadarzyce porusza bardzo ciekawe zagadnienie.

Moim osobistym i subiektywnym zadaniem rysunek przedstawia element B-Werku, więc podpis „fort” poniekąd jest prawidłowy (Werk, czyli dosłownie „dzieło”, często tłumaczony jest na Fort).
Na rysunku jest jaz w Nadarzycach, który obecnie jest zabudowany elektrownią wodną (stąd trudność w zidentyfikowaniu). Pokazany jest w widoku z północy na południe (z lewego brzegu rzeki Piława, poniżej zalewu). Wysoka ściana i nasyp kryje pomieszczenie z napędami do operowania klapami w przepustach (którymi Piława płynęła do czasu ich szabru) oraz mechanizm wysuwania klap zwiększających wysokość piętrzenia na progu (obecnie wysadzone). Nasyp kryje też poternę łączącą pomieszczenie mechanizmów ze stanowiskiem bojowym wyposażonym w kopułę 6-strzelnicową oraz 2 MG 34. Tą kopułę, jako krzaki a raczej gruz szybu, pokazuje „coś” na wale, w prawym górnym rogu ilustracji.
I ta kopuła stanowi meritum problemu B-Werka, ponieważ w 1935 roku nie miała prawa występować samodzielnie, na osobnym stanowisku. Dlatego prawdopodobnie jest to wysunięta-osobna (detaszowana) część bojowa B-Werka, lecz nie powiązana konstrukcyjne kolejną poterną z powodu przeszkód wodnych.
Reasumując, podpis ilustracji jest prawidłowy, lecz niepełny/skrótowy/uproszony. A ciekawostką jest, że samego jazu w trakcie walk nie użyto – na mapkach w meldunkach polskich wojsk z lutego 1945 Piława płynie normalnie (zalew jest powojenny, powstał po zniszczeniu mechanizmów jazu).

Problem uzbrojenia lokowanego w schronach Pommernstellung to osobna sprawa.
Był już poruszany kilkakrotnie w różnych publikacjach. Cóż, sprawa jest wyolbrzymiona, podobnie jak z nazwa „Wał Pomorski”. Krwawe straty w walkach wymagały uzasadnienia, więc oficerowie-historycy wspomogli polską propagandę wojskową i efektem są min. armaty w kopułach (także tzw. „pozycja ryglowa”, itd.). Sam opis schronu jest w zasadzie OK., nawet podane grubości betonu mogą występować miejscami.
W Skansenie Fortyfikacyjnym „Cegielnia” i w muzeum w Wałczu jest dostępny nowy przewodnik po okolicy, gdzie trochę o tym napisano.

Zadaj to pytanie na forum „fortecznym”, takim jak fortyfikacje.net, najlepiej użytkownikowi o nicku YacoL, a dowiesz się pewnie więcej i bardziej dociekliwie.

[jagmin]

Errata:
- kopulę 20P7, jako krzaki lub gruz na wale, widać w LEWEJ górnej części ilustracji

[piotr916]

Witam!jagmin - dzięki za wyczerpującą odpowiedż.Na jazie Elektrowni" byłem już kilkakrotnie i jej obecny wygląd faktycznie zmienia ogólne wyobrażenie.Co do Przewodnika to chodziło mi bardziej o to ,że rysunek jest nie odpowiedni do jego opisu.Natomiast pojęcie fort" stosowane jest w literaturze tematycznej raczej do umocnień I wojennych i wcześniejszych.

[szwed68]

Twoje zdjęcie jest zrobione z przeciwnej strony, z lewego skraju rysunku powyżej :)

[piotr916]

Oczywiście ,że z przeciwnej strony.Chciałem dla uzupełnienia zobrazować tylko wygląd obecny.

[szwed68]

Byłem tam kiedyś(niestety bez aparatu) przy opuszczonej wodzie przed elektrownią, niesamowite wrażenie robi element betonowy w którym znajdowało się zamknięcie klapowe tego jazu.