Słowacy na froncie włoskim

[M-i]

W składzie niemieckiej Grupy Armii „C” na froncie włoskim działała słowacka brygada, a później dywizja techniczna. Czy cos wiadomo na ten temat?

[M-i]

Swój szlak bojowy brygada techniczna rozpoczęła na froncie wschodnim jako dywizja ochrony – początkowo na Ukrainie, a następnie na Białorusi. 1 sierpnia 1943 r. przemianowano ją na 2 Dywizję Piechoty. Jej dowódcą został płk dypl. Karol Peknik. Zadaniem dywizji była ochrona komunikacji oraz walka z partyzantką radziecką w rejonie Mińska Bialoruskiego. Jej działania uznano jednak za mało skuteczne ze względu na współpracę z radzieckim ruchem oporu i liczne dezercje.
Przedstawiciel Wehrmachtu przy słowackim Ministerstwie Obrony Narodowej gen. leutn. Franz Schlieper negatywnie ocenił przydatność dywizji do walki z bandami, uznając ją jako zdolną do działań ewentualnie na zapleczu frontu. 5 października 1943 r. na naradzie u Ministra Obrony gen. Ferdinanda Čatloša zdecydowano, że 2 Dywizję Piechoty należy wycofać z Białorusi. Wcześniej podobny pogląd wyraził szef Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu feldmarszałek Wilhelm Keitel, który zasugerował jej użycie do budowy umocnień we Włoszech. 10 października 1943 r. zapadła w tej sprawie decyzja Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu.

Dowodzenie 2 Dywizją Piechoty przejął ppłk dypl. Ján Krnáč, który do 25 października przeformował ją na 2 Brygadę Techniczną w sile 4969 żołnierzy (z niedoborem do etatu 1556 żołnierzy). Brygadę – jednostkę niebojową pod słowackim dowództwem wcielono do niemieckiej Grupy Armii „C”. Przegrupowano ją przez Warszawę, Görlitz, München, przełęcz Brenner do rejonu Imola we Włoszech. Do 5 listopada rozmieszczono ją w garnizonach Imola, Cervia, Ravenna, Faenza i San Pietro in Vinzoli. Brygadę podporządkowano niemieckim dywizjom: początkowo 90 Dywizji Grenadierów Pancernych, a następnie 332 Dywizji Piechoty. Pułki wyznaczono do budowy umocnień na wybrzeżu Morza Adriatyckiego między Ravenną a Cervią.

[M-i]

11 stycznia 1944 r. brygada rozpoczęła prace przy rozbudowie Linii Hitlera na południe od Rzymu, tworzącej drugą rubież obronną za Linią Gustava i osłaniającą dolinę rzeki Liri. Słowacka brygada stacjonowała w rejonie Fonda, Pico, Itri, tzn. około 20 km od linii frontu.

[M-i]

Na początku marca 1944 r. przesunięto Słowaków do budowy Linii Cezara. Rozlokowano ich u podnóża Abruzzów w miasteczkach: Tagliacozzo i Avezzano. Wspólnie z niemieckimi saperami mieli przygotować kolejną rubież oporu, zanim Niemcy nie wycofają się z Linii Hitlera i Gustava. Pułki budowały okopy, stanowiska ogniowe i betonowe schrony bojowe w skalistym podłożu. Materiał budowlany transportowano na osłach lub ramionach ludzi, co powodowało nadmierne ich wyczerpanie, zwłaszcza że żołnierzy musieli pełnić służbę wartowniczą i usuwać skutki nalotów lotniczych.
Prace fortyfikacyjne były początkowo wykonywane bez nadzoru niemieckiego – do momentu tzw. afery z kołkami. Dowódca 1 batalionu 101 Pułku Piechoty kpt. Hujsa samowolnie przestawił kołki wytyczające przebieg umocnień na grunt dogodniejszy do prac ziemnych. Chciał ułatwić pracę ludziom. Naruszył jednak w swoim sektorze system umocnień przygotowany do prowadzenia ognia krzyżowego. Dowództwo niemieckie w celu zapobieżenia podobnym wypadkom przydzieliło Słowakom oficerów niemieckich jako doradców.