siła nabywcza złego szeląga"

[mikipad]

Witam, nie wiem czy to odpowiednie miejsce na takie pytanie ale dotyczy monety. Od dawna próbowałem ustalić, bez skutku, jaka była siła nabywcza tak często znajdowanej obecnie boratynki. Mówiąc krótko - co można było kupić w czasach Jana Kazimierza za 1 szeląga ?

[tyfus]

za parę kilogramów można pewnie było coś kupić :)

przelicznik (orientacyjny) jest w Wiki

 jednego funta (405 gramów) miedzi Boratini bił 300 szelągów wartych urzędowo 100 groszy. 57 groszy dostawał skarb państwa, resztę brał dzierżawca mennicy. Mimo ogromnych zysków Boratini nadal oszukiwał skarb, bijąc również monety poza limitem, nie dzieląc się w ten sposób z państwem. Ciągle mu to zarzucano, aż w 1666 r. zamknięto ujazdowską mennicę szelągową. Ostatecznie bicia miedzianych szelągów zaprzestano w 1668 r. Ogromne ilości miedzianych szelągów wprowadzane do obiegu oraz ich niezbyt wysoka jakość, zachęcały fałszerzy. Złapanemu fałszerzowi groziły tortury, obcięcie prawej ręki i przybicie jej na bramie miejskiej oraz śmierć poprzez ścięcie. Perspektywa dużego i łatwego w tym wypadku zysku powodowała jednak, że chętnych do podjęcia ryzyka nie brakowało. Szacuje się, że fałszerstwa stanowiły ok. dziesiątej części z emisji liczącej ogółem ok. 1,8 miliarda monet.

Nazywane od nazwiska Boratiniego boratynkami, miedziane, będące urzędowym fałszerstwem szelągi, pomogły wydobyć się skarbowi państwa z długów. Przyczyniły się jednak do pogłębienia chaosu monetarnego w Polsce (w obiegu funkcjonowały jeszcze w początkach XVIII w.). Przykładowo w 1664 r. za dukata trzeba było dać 195 groszy w srebrze. W boratynkach teoretycznie tyle samo, ale w rzeczywistości trzeba było wysupłać 270 groszy czyli 810 szelągów. Taka ilość boratynek ważyła ponad kilogram. Niezadowoleni z zapłaty żołdu niepełnowartościową monetą żołnierze wzniecali bunty, byli bardziej podatni na agitację przeciwników króla i chętnie przyłączali się do rokoszu Lubomirskiego (zaprzestanie płacenia żołdu boratynkami było jednym z żądań rokoszan)"

http://pl.wikipedia.org/wiki/Boratynka

a faktycznie ile kg boratynek trzeba było, żeby kupić krowę ? nie wiem :)

-pozdro-