Losy dóbr skonfiskowanych przez władze rosyjskie po 1918 r.

[SZZ]

Witam,
interesuje mnie temat dóbr ziemskich, skonfiskowanych przez władze carskie uczestnikom powstań narodowych i nadanych Rosjanom lub ludziom lojalnym wobec cara. Czy ktoś może posiada informacje, co się działo z tymi majątkami po 1918 r.? Czy rosyjscy właściciele byli wywłaszczani? Czy dobra te przechodziły na skarb państwa?
Czy zwracano je potomkom ich dawnych właścicieli, którym zostały skonfiskowane?
Pozdrawiam

[wujekblacha]

Nie chce siać demagogii ale ponieważ nikt jeszcze nic nie napisał, napiszę co wiem ogólnie w temacie. Zapewne inaczej było w kazdym regionie, ale na terenie Galicji władza zmieniała się. Co ustanowił Car Rosji (gubernator w jego imieniu) zmieniał Cesarz Austrii (analogiczny namiestnik). Obsadzali swoich ludzi w Szkołach i innych Urzędach. Powstańcy wielokrotnie namawiali zwłaszcza chłopów do zrywu narodowego i walki niepodległościowej obiecując adziały ziemi". Już od czasów Kościuszki zaczęło odnosić to skutek. Carat nie pozostawał obojętny i obiecywał to samo albo nawet więcej i na podstawie tzw. ukazu wręczał chłopom nadziały ziemi ukazowej". Oczywiście wielokrotnie były to okrojenia majątków ziemskich, których właściciele lub synowie byli oficerami w walce narodowo-wyzwoleńczej. Suma sumarum majątki z okolicznymi włościami generalnie zostały w rękach dotychczasowych właścicieli, choć były od tego odstępstwa a i wiele historii by tu napisał. Tak było przynajmniej w mojej okolicy na terenie Galicji. Rosja przegrała a Austriacy trochę inaczej podchodzili do sprawy ;)

[zancus]

Witam. Moja rodzina została wygnana z dóbr ziemskich na terenie obecnie należącym do Białorusi. Pra-pradziadek był powstańcem styczniowym i majątek (wg. przekazów rodzinnych wart bagatela 10 milionów zł wg wartości miedzywojennej) został skonfiskowany na rzecz cara. Otrzymał go generał Talma za szczególne zasługi w zwalczaniu polskich rebeliantów. W latach międzywojennych odbył się proces o odzyskanie majątku, ale niestety rodzina go przegrała (Zaniewscy kontra Talma i Schmidt przy udziale mecenasa Rakowskiego). Rosja sowiecka pozostała właścicielem majątku.

[SZZ]

Witam,
dzięki Zancus za wypowiedź na temat:) Czy możesz jeszcze napisać, bo nie jest dla mnie jasne - czy majątek Twoich przodków po wojnie polsko-bolszewickiej znalazł się na ziemiach II Rzeczpospolitej? Czy władza sowiecka zajęła go w 1939 r.? Bo chyba w innym przypadku nie byłby możliwy proces o odzyskanie majątku?
Czy dobrze wnioskuję, że w tym przypadku państwo polskie umyło ręce" a dawni właściciele musieli indywidualnie skierować sprawę do sądu?
Pozdrawiam

[zancus]

Po 1920 były majątek rodzinny znajdował się na ziemiach II RP. Proces miał dowieść nielegalności konfiskaty z uwagi na fakt dążeń narodowo-wyzwoleńczych narodu polskiego i udziału w Powstaniu Styczniowym. Rząd II RP nigdy nie wspomógł rodziny w próbach odzyskania majątku. A po 1939 majątek znalazł się w ZSRR i jego losy nie są mi znane. Nie znam faktów dotyczących procesu. Dokumenty zaginęły w czasie II WŚ.