Czy III/3 Dyon zestrzelił 7.09.39 Do 17 z KG 3?

[Łukasz13]

Witam

Już zwracałem się o pomoc do odwiedzających to forum i znów robię to po raz kolejny. Otóż wiele wskazuje na to, że rano 7 września 1939 myśliwce P.11c z III/3 Dyonu Myśliwskiego mogły strącić bombowiec Dorniera Do 17 z KG 3. Są pewne wskazówki sugerujące to (złapani lotnicy), ale jest kilka znaków zapytania. Wypunktowałem to wszystko dla jako takiej przejrzystości. Jeśli ktoś może coś pomóc, będę wdzięczny.

1) Kazimierz Kuźmiński –d-ca 7. komp. 60. PP z 25. DP - widział krótko po północy z 6/7 września 1939 roku ciała 3 niemieckich lotników leżące obok kilku ciał niemieckich czołgistów na gogu rynku w Uniejowie (K Kuźmiński, Dziennik dowódcy kompanii, w: Wspomnienia z wrześniowych dni, pod red. E. Makowskiego, Poznań 1975 s. 188) Byli to zapewne lotnicy zestrzeleni jednego z trzech He 111H, które zestrzeliły myśliwce Brygady Pościgowej w czasie wymiatania dokonanego na rzecz Armii „Poznań między godz. 15.00 a 17.00.

2) PSZ („Polskie Siły Zbrojne” opracowanie na bazie dokumentów Ins. Sikorskiego) t. I cz. 2 s. 541 – podają pod 7 września:
„7.IX. Bój pod Uniejowem.
…Pod osłoną 60 p.p. przeprawiła się we wczesnych godzinach porannych przez most w Uniejowie Wielkopolska Brygada Kawalerii i skierowała się na Dąbie. W ślad za nią przeszedł przez most 56 p.p. Most o samego rana znajdował się pod ogniem niemieckiej artylerii i był bombardowany przez lotnictwo. Utrudniło to przeprawę, jednak dzięki baterii przeciwlotniczej i interwencji polskich myśliwców, którzy zestrzelili jeden samolot niemiecki, bombardowanie nie było skuteczne (Przpis).
Przypis: Walkę powietrzna odbywała się nad samy Uniejowem na oczach przeprawiających się oddziałów wywołując, jak stwierdza relacjonista (41) entuzjazm żołnierzy dla własnych lotników.
Relacjonstą z przypisu 41 był – por. T. Sznajdr z III/29 Pułku Strzelców Kaniowskich. Relacja z 1945 zapewne ze zbiorów Ins. Sikorskiego.

3) Z książek Mariusa Emmerlinga brak danych o tym bombardowaniu i walce. W ciągu dnia dywizjony pułku bombowego KG 3 operowały w rejonie Sochaczew-Pruszków. Nie ma dziennika lotów dywizjonów tej jednostki, a ocalałe dokumenty podają tyle, ile wspomniałem. Analiza książek Luftwaffe nad Polską t.2 i t. 3 pokazuje, że inne jednostki nie operowały w tym rejonie, a jednostka Stukasów, która zbombardowała Łowicz posiada dziennik. Wszystko wskazuje, że samoloty jednostki KG 3 bombardowały przeprawę w Uniejowie. Jednostka używała Dornierów Do 17Z. Na liście zaginionych, poległych żołnierzy niemieckich po 7 września odnotowano, że lotnik Fw. Reinhold Brunner został ranny w wyniku ataku myśliwców. Inny dokument niemiecki podaje, że dywizjon III./KG 3 odnotował uszkodzenie Dorniera Do 17Z rzędu 20%. Zpewne ten lotnik pochodził z tej jednostki. Dornier mógł zostać uszkodzony przez kpt. Franciszka Jastrzębskiego lub ppor. Olewińskiego (być może razem do niego strzelali), ponieważ zameldowali oni 7 września każdy po jednym zestrzelonym Dornierze Do 17, z tym, że mjr Mümler odnotował przy zgłoszeniu Olewińskiego – „niesprawdzony” (informacja podawana w literaturze, jakoby samolot ten uszkodził ppor. Łuczyński jest błędna, gdyż rozbił się on podczas pogoni za innym Dornierem rano 6 września). Tak wynika z pierwszego „Dziennika działań III/3 Dyonu” autorstwa d-cy tego dyonu mjr Mieczysława Mümlera. (M. Mümler, „Dziennik działania Dyonu III/3” s. 8 (II), Lot.A.II.18/1a-3). Dla niewtajemniczonych dodam, że mjr Mümler napisał dwa „Dzienniki…” – 1-szy we Francji (19390 i 2-gi poprawiony po rozmowach z kilkoma lotnikami w Anglii (1944).
To mogłoby wskazywać, że żołnierze w Uniejowie rano zaobserwowali uszkodzenie Dorniera Do 17Z z III./KG 3, a nie zestrzelenie. Jednak…
4) Konrad Zygmunt Nowakowski w 1939 roku będący ppor. w 7 dak w Wielkopolskiej BK napisał w swoich wspomnieniach pod 7 września o wzięciu do niewoli niemieckich lotników przez żołnierzy grupy operacyjnej gen. Knoll-Kowncakiego, gdy ze swoją baterią znaleźli się w rejonie Dąbia. Analiza tekstu wykazuej, ża autor słyszał tylko o zestrzeleniu i wzięciu do niewoli lotników: „Po paru dniach wojny nasze lotnictwo właściwie nie istaniało. Poszczególne samoloty przydzielone do różnych armii, oddawały jednak ogromne usługi w dziedzinie rozpoznania. Dzięki temu wiedzieliśmy, że o zbliżaniu się kolumny niemieckiej do Łęczycy. Informacje dodatkowe i szczegółowe zawdzięczała nasza grupa operacyjna, dowodzona przez gen. Knoll-Kownackiego, zestrzeleniu samolotu niemieckiego. Przy wziętych do niewoli lotnikach znaleziono mapy z wykresami niemieckich i naszych kolumn wojskowych oraz pozycji. W tych warunkach gen. Abraham otrzymał nowe zadania. Rozkazał też por. Barańskiemu w dniu 7 września zająć jak najszybciej Łęczycę, uprzedzając nieprzyjaciela.”
Wielkopolska Brygada Kawalerii znalazła się pod Uniejowem po forsownym marszu z 6/7 września. Rano jej oddziały były na przeprawie, a po przejściu Warty ruszyły w kierunku Dąbia, więc relacje nie budzi większych wątpliwości, co daty i rejonu schwytania lotników. Wiadomo, że tego dnia grupa Operacyjna gen. Knoll-Kownackiego dostała rozkaz wyprzedzenia Niemców w marszu na Łęczycę, której zajęcie mogło zablokować marsz Armii „Poznań”. Polskie dowództwo uzyskało informacje o zamiarach Niemców z rozpoznania lotniczego i zdobytych map – być może od schwytanych lotników. Inna wersja podaje, podawana najczęściej w literaturze, że mapy zdobyto przy zabitym oficerze niemieckim pod Balinem, który zginął w walce z 60 PP. Z przekazu ppor. Konrada Zygmunta Nowakowskiego wynika możliwość zestrzelenia przez PZL-e P.11c z III/3 Dyonu Myśliwskiego Dorniera z KG 3, gdyż schwytano lotników. Jest to możliwe, gdyż z korespondencji z Mariuszem Emmerligngiem, wiem, że nie zna on przyczyn, daty 2-4 utraconych bombowców niemieckich. Być może Dorniera stracił drugi dywizjon tego pułku – II./KG 3 lub eskadra sztabowa – Stabsstaffel/KG 3, a informacja o tym nie dotrwała do naszych czasów. Sprawę komplikuje…

5) Juliusz Molski, który prowadził badania terenowe w poszukiwaniu wraków samolotów, gdzie poległy polskie dowiedział się od ludzi, że 6 września w dorzeczu Neru między Dąbiem a Łęczycą wylądował przymusowo niemiecki samolot jednosilnikowy. Messerschmitty i Ju 87 nie poniosły w tym rejonie strat, co wskazuje na jakiegoś Henschla Hs 126. Być może data 6 września jest błędna i wydarzenie miało miejsce 7 września, a zestrzelona załoga złapana 7 września na terenie grupy gen. Knoll-Kownackiego pochodziła z tego samolotu. Inna rzecz, że ten samolot mógł być jedną z 2 P.11c z Brygady Pościgowej, które lądowały przymusowo 6 września po walce z Heinklami He 111 z II./KG 26 z w rejonie Konina-Koła-Uniejowa. Ponadto 6 września w tym rejonie chwilowo zaginął Niemcom Junkers Ju 87B Stuka z jednostki III/StG 2 po bombardowaniu Koła. Według badań Mariusa Emmerlinga maszyna ta powróciła do swojej jednostki. Badacz ten zna wszystke straty Stukasów i dlatego uważa, ża maszyna wróciła do swojej jednostki. Wielce prawdopodobnym jest to, że ten Ju 87 wylądował przymusowo pomiędzy Dąbiem a Nerem (6 września), a po usunięciu awarii odleciał do swojej bazy.

Czy jest ktoś wstanie pomóc, rozwiązać tych kilka zagadek. Może ktoś czytał we wspomnieniach, relacjach opracowaniach dokładniejszą wzmiankę pod 7 września o wzięciu lotników niemieckich do niewoli na terenie Grupy Operacyjnej gen. Knoll-Kownackiego, czy też zestrzeleniu samolotu niemieckiego przez myśliwce P.11c lub opl itp. Na przeprawie w Uniejowie w czasie walki znajdowali się żołnierze Wielkopolskiej Brygady Kawalerii, 29 Pułku Strzelców Kaniowskich, 56 Pułku Piechoty, a w pobliżu prawdopodobnie z 60 Pułku Piechoty. Może w opracowaniach o tych jednostkach coś się znajduje, wspomnieniach żołnierskich itp. Sprawę rozwiązania zagadki komplikuje to, że prawdopodobnie w Uniejowie 6 września został zestrzelony He 111 z II./KG 26 w godz. popołudniowych, a być może drugi samolot 7 września, którego ten post dotyczy. Może ktoś dotarł w Instytucie im. gen. Sikorskiego w Londynie do relacji por. T. Sznajdra z 29 PP z Kalisza.

Z g ory dzękuję za pomoc