VLF ze strony Proscana

[Edik]

Witam!

Czy ktoś może dysponuje materiałami na temat tego wykrywacza. Schemat jest dostępny na stronie Proscana pod nazwą VLF-TR1 i jest to statyczny wykrywacz metalu będący kiedyś zestawem do samodzielnego złożenia produkowanym przez firmę Heathkit model GR-1290 Groundtrack Vlf metal locator.

Posiadam modyfikacje tego układu i opis, który był kiedyś na jakiejś stronie o poszukiwaniu skarbów. Szukam oryginalnego opisu tego zestawu.

Kiedyś zbudowałem ten wykrywacz i działa nawet dość przyzwoicie. Jednak mam pewien problem z przesuwnikiem fazowym i strojeniem do gruntu... problem bardziej natury teoretycznej, niż praktycznej...

Czy Proscan posiada oryginalny opis tego wykrywacza i czy mógłby ewentualnie go mi udostępnić ?

Pozdrawiam.
Edik

[mrand]

Witam. To ja jestem sprawcą. Ściągnąłem ten schemat z Austrii i na początku lat 80-tych rozprowadzałem. Mam jeszcze komplet oryginalnych materiałów. Był to mój pierwszy poważniejszy" wykrywacz. Potem było MAGNUM, ELEKTOR, BEACHCOMBER itd. Znam układ ponieważ to właśnie na nim zaczynałem uczyć się fachu :) Wydaje mi się, że jestem w stanie odpowiedzieć na każde szczegółowe pytanie na jego temat. Pozdrawiam
Mrand

[jacurm]

Witam. Ja już pytałem o ten detektor ale zostałem zniechęcony. Jednak go zrobiłem bo lubię dłubać. Chciałbym zapytać jaka jest optymalna amplituda na wyjściu odbiornika i czy nie prościej ją uzyskać wzmacniaczem operacyjnym?

[SWaldek]

A nie prościej zrobić VLF-TR2 do niego bez problemu mozna zdobyc dokumentację i tyle już o nim było na forum, że bez wątpliwości sprawdził sie lepiej.
Pozdrawiam

[proscan]

Odpowiadam - nie, nie posiadam.

Mam oryginały do innych kitów Heath-a, ale tych akurat nie.

Ja widzicie u mnie na stronie jest bardzo marny skan zrobiony z jakiejś 10-tej wody po kisielu.

Mam pliki pdf z bardzo dobrymi kopiami schematów 1290 oraz 1190 (gdzieś z internetu - może nawet od Mranda jakąś okrężną drogą dotarły), ale pliki są za duże żebym zmieścił je u siebie na stronie. Zostało mi już tylko 250kB na poczte i www. Sorry.

proscan

PS
dzięki uprzejmości ALL-a jest za to czytelniejszy schemat VLF-TR 2.

[mrand]

Detektory, których konstrukcje liczą sobie 20 i więcej lat rozpatrywać można raczej tylko w sensie teoretyczno-edukacyjnym co proponował Edik. Wszelkie praktyczne zastosowania odradzam, ponieważ mogą doprowadzić młodych konstruktorów do stanu przewlekłej frustracji. Pozdrawiam
Mrand

[Gość]

Robiłem go (ta omega sonda), dopiero przy którymś tam (20-tym) BF245 zaczął stroić automatycznie. Działa też z sondą 2D, lecz niezbyt stabilnie, przesuwania faz nigdy nie udało mi się zestroić (może ze względu na jeden ruski oscyloskop jednokanałowy, nienajlepszy), wykrywa kamienie i różne drobiazgi. Zasięg średni.

[Edik]

Witam!
Mrand nigdy bym nie przypuszczał, że na tym wykrywaczu uczyłeś się fachu... :-)

Ja w pierwszej kolejności spotkałem się od razu z modyfikacją tego układu okrojoną o zbędne elementy np. wzm.op U4D z oryginalnego schematu...

Pierwsza sondą jaką zastosowałem była omega o średnicy 300mm z uzwojeniem cewki: Tx - 55zwojów, 0,3DNE i Rx 550zwojów, 0,1 DNE. Równoważenie tej sondy było proste i dość sprawne. Jednak dobieranie częstotliwości i znaczników takowej na środku opadającego zbocza niełatwe. Uzyskanie maksymalnego rezonansu dla RX raczej łatwe. I dalej tak...
Przesuwnik fazowy dziwnie działa. Kondensatorem sprzęgającym oscylator z przesuwnikiem dobieramy amplitudę mierzona w miejscu połączenia C14 z Q9. Powinno być 250mVpp. Potencjometry od balansu gruntu i dyskryminacji ustawione są na środku, przełącznik trybu pracy w pozycji DISC. Teraz ustawiamy przebiegi na komparatorze zrobionym na u741, jest to U4C. Potencjometrem montażowym R39 ustawiamy przebieg na wejściu 8 - powinno być 200mVpp i na wyjściu komparatora - powinno być 5Vpp/136uS.

I tutaj zaczyna się moje kombinowanie.

Ponieważ okazuje się, że nie wiedzieć dlaczego, stosując dokładnie takie same wartości elementów jak na oryginalnym schemacie przebieg na Gate tranzystora Q3 - BF245 pracującego w tym wykrywaczu jako klucz elektroniczny ma mniejszą amplitudę. Konieczna jest więc zmiana rezystora R11 z 33k do ok. 100k. Amplituda wynosi około 2,8Vpp i sygnały są już prawidłowo wzmacniane.

Jak działa ten układ? W trybie Dyskryminacji jest ok. W skrajnym położeniu potencjometru układ reaguje na wszystkie metale, w środkowym położeniu przestaje reagować na żelazo, trochę jakby bardziej wzmacniane są sygnały od aluminium, miedzi, mosiądzu... W drugim zaś skrajnym położeniu najlepiej wzmacniane są sygnały pochodzące od aluminium, srebra.

Mrand czy w tych oryginalnych materiałach jest jakiś opis dotyczący ustawień dyskryminacji?
Czy mógłbyś napisać coś o tym jak działa ten przesuwnik i jakie powinno być ustawienie potencjometrów w czasie pracy.

Teraz jak działa tryb Ground Balance w tym wykrywaczu. W jednym skrajnym jego położeniu wykrywane są wszystkie metale, choć zauważyłem, ze najlepiej ferromagnetyki - w każdym dowolnym położeniu potencjometru są wzmacniane. Metale kolorowe zaś najlepiej są wzmacniane przy ustawieniu potencjometru w jednym skrajnym położeniu mniej więcej do płowy jego ustawienia.

Ot takie to cuda wyprawia ten wykrywacz a ściśle biorąc jego przesuwnik fazowy. Po za tym wszystko działa poprawnie. :-)

Układ z nudów testowałem jeszcze z sondą symetryczną motion Alla i zachowuje się podobnie jak z omegą z tym, że osiągi jakby się poprawiły.

Pozdrawiam.
Edik

[Edik]

Witam!

Do Jacurm: Co to znaczy optymalna amplituda? U mnie jest na wyjściu wzmacniacza, na kolektorze Q2 około 100-110mVpp, w stanie jałowym...
Do SWaldek: Masz rację Fisher555 sprawdził się lepiej i uważam, ze jest zdecydowanie bardziej godny polecenia... Ten wykrywacz jednak zrobiłem dużo, dużo wcześniej i tym samym obdarzam go chyba pewnym sentymentem... :-)
I ma racje Mrand mówiąc, że detektory tego typu co GD-1290 mogą początkujących konstruktorów do głębokiej frustracji... Choć można powiedzieć, że w pewnym sensie zrozumienie zasad ich działania jest niezbędne jeśli chce się zrozumieć na przykład zasady działania współczesnych detektorów.
Jeszcze do J: Co to znaczy, że BF250 zaczął stroić automatycznie?

Pozdrawiam
Edik

[Gość]

To znaczy, że w innym przypadku nie działa strojenie za pomocą guzika, ale cały czas bez wciskania można dostrajać. Może trafiłem na lipne BF lub nie wiem, dlaczego w końcu zaskoczył.
Pozdrawiam

[mrand]

Trochę późno, ale lepiej niż wcale :) Kilka uwag na temat GD-1290 chociaż to już głęboka historia.

Wzmacniacz wstępny ma charakterystykę pasmową ze wzmocnieniem dla częstotliwości środkowej (2.3kHz) ok. 20x i szerokością pasma -3dB (0.7kHz - 8.3kHz). Oznacza to, że dla 7.3kHz wzmocnienie wynosi ok. 15x a sygnał jest opóźniony w fazie ok. +35st. Z moich notatek wynka, że C4 zmniejszyłem do 68pF a R4 do 1k co dało wzmocnienie ok.40x i zerowe przesunięcie fazy.

Sonda jest strojona do rezonansu 7.3kHz. Należy zrobić to następująco: wstępnie zmontować sondę. Do cewki nadawczej(bez kondensatora rezonansowego) przyłączyć zewnętrzny generator i dobierając C1 dostroić obwód odbiorczy do rezonansu dla częstotliwości 7.3kHz (na max. amplitudy na Q2). Następnie uruchamiamy oscylator na Q8 i dobierając C15 również stroimy całość do rezonansu 7.3kHz. Dopiero wtedy zerujemy dokładnie sondę.

Komparator U4C powinien być koniecznie typu open collector czyli typu 339. Zastosowanie 741 jest błędem (o ile wogóle zechce pracować) ponieważ układ ten jest zbyt wolny i mogą wystąpić kłopoty z uzyskaniem szpilki na Q4. Powinna ona mieć wartość ok. 2us i jest generowana opadającym zboczem przebiegu z komparatora.

Przesuwnik fazowy. Przy położeniu potencjometru GROUND BALANCE w pozycji MIN przesunięcie fazowe (opóźnienie) powinno wynosić ok. +25st zaś przy MAX ok. +110st. Potencjometr DISCRIMINATE powinien regulować przesunięcie fazowe pomiędzy +145st a +270st. W rezultacie podczas obserwacji przebiegu na kolektorze Q2 znacznik powinien przesuwać się po górnym grzbiecie sinusoidy dla ustawienia GROUND BALANCE i po dolnym grzbiecie dla ustawienia DISCRIMINATE tak jak to wynika z podanych wyżej kątów przesunięć fazowych.

Aby układ mógł działać poprawnie KONIECZNIE należy dobierać FET-y z napięciem odcięcia Ugs(off) mniejszym niż -2V, to znaczy wyłącznie spośród BF245A itp. W nieselekcjonowanych BF245 Ugs(off) mieści się pomiędzy -1.7V a -5V. Prawdopodobnie dlatego układ Wam nie działał.

Obwód z U4D jest z serii tych małych, które cieszą. Podczas przeskoku styku GND BAL/DISC z poz. 6 do 4 (i na odwrót) generuje szpilkę, która wycisza na ten czas audio i jednocześnie automatycznie zestraja AUTO TUNE. Taki mikro automacik :) Pozdrawiam
Mrand

[Edik]

Witam!

Dzięki Mrand za uwagi. Jak widać układ nie jest zbyt łatwy do strojenia i dużo w nim miejsc, w których można popełnić błędy. Najwięcej problemów może przysporzyć BF245, ja zastosowałem BF245B i u mnie działa prawidłowo. Tak jak pisałem wcześniej jedynym problemem było w moim układzie za mała amplituda szpilki i dopiero po zmianie R11 amplituda wzrosła do prawidłowej wartości 2,8Vpp. Czy mógłbyś w wolnej chwili napisać w jaki sposób działa Q3 bo jak się wydaje to w dużej mierze od niego zależy poprawne działanie układu? Czy jego rolą jest blokowanie sygnałów i odcinanie ich w takim zakresie jaki wyznacza przesuwnik
fazowy?

Napisałeś jak wędrują znaczniki po grzbietach sinusoidy ale jak to się przekłada praktycznie na ustawienia w czasie pracy? Chodzi mi o potencjometr GROUND BALANCE. Czy prawidłowe ustawienie tego potencjometru podczas uruchomienia wykrywacza jest na środku a jego jedno skrajne położenie to (+) a drugie skrajne to (-),czyli, że skrajne położenia odpowiadają dostrajaniu układu wykrywacza w zależności od efektu gruntowego mającego charakter dodatni lub ujemny? Jak wygląda procedura dostrajania tego detektora do gruntu.

Jeśli chodzi zaś o potencjometr DISCRIMINATE. Jak wygląda selekcja przedmiotów za jego pomocą?

Jeśli chodzi zaś o obwód na U4D to okazuje się, że nie jest on wcale zbędny, chociaż autor modyfikacji go usunął. Czasami tak bywa z modyfikacjami oryginalnych układów i często są one gorsze od pierwowzoru.

Pamiętasz może jakie osiągi miał ten Twój pierwszy poważny wykrywacz? :-)

Pozdrawiam.
Edik

[Edik]

Witam!

Mrand chyba jest bardzo zajęty...

:-)

Pozdrawiam
Edik